Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011

και μετά, τί;

Καθώς η κυβέρνηση Παπανδρέου πναίει τα λοίσθια και μετρά ώρες ζωής, είναι σαφές ότι οι εταίροι μας αγωνιούν για την διασφάλιση της υπογραφής της δανειακής σύμβασης της 27ης Οκτωβρίου, από την διάδοχη κυβέρνηση , ώστε να μην κινδυνεύσει το ευρώ, ενώ παράλληλα, επεξεργάζονται τις επιπτώσεις απο πιθανή έξοδο (οικειοθελή ή όχι) της Ελλάδος απο την ευρωζώνη.

Οι εταίροι μας στην Ευρωζώνη, έχουν δηλώσει επανειλημμένως , ότι ο μόνος τρόπος για να ξεπερασθεί αυτή η κρίση είναι η εφαρμογή ενός "πακέτου σωτηρίας" της Ελλάδος, το οποίο θα περιέχει προνομιακή οικονομική στήριξη της Ελλάδος, με δάνεια μακράς διάρκειας και χαμηλού επιτοκίου αλλά με ταυτόχρονη ανάληψη δεσμεύσεων απο τη χώρα μας σε συγκεκριμένα διαρθρωτικά και δημοσιονομικά μέτρα. Είναι σαφές δε για αυτούς, ότι δάνεια χωρίς μέτρα δεν θα δωθούν. Σε αυτό το πακέτο σωτηρίας κατέληξαν στις 27 Οκτωβρίου, θεσπίζοντας την αντίστοιχη δανειακή σύμβαση.

Η μεγάλη αποτυχία της κυβέρνησης Παπανδρέου ήταν η αδυναμία της να εφαρμόσει τά διαρθρωτικά μέτρα του 1ου μνημονίου (φοροδιαφυγή, διαφθορά, άνοιγμα επαγγελμάτων, σπατάλες δημοσίου, κλείσιμο άχρηστων οργανισμών, αποκρατικοποιήσεις κλπ) τα οποία θα μείωναν το έλλειμμα και θα έδιναν στον Ελληνικό λαό, αίσθημα δικαιότερης κατανομής των βαρών. Αντ' αυτού, η κυβέρνηση προσπάθησε να συγκρατήσει το έλλειμμα με φόρους και μειώσεις μισθών- συντάξων, μέτρα που αύξησαν την ύφεση, την ανεργία και το αίσθημα αδικίας στην Ελληνική κοινωνία. Η αδυναμία αυτή, μείωσε την αξιοπιστία της χώρας μας στο εξωτερικό και απέδειξε περίτρανα τις δεσμεύσεις του πολιτικού μας συστήματος με συγκεκριμένα συμφέροντα (φοροδιαφυγή, διαφθορά), την αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης (γραφειοκρατία, πολυνομία) και την σαθρότητα της πραγματικής μας οικονομίας. Κυρίως όμως, απέδειξε ότι η ανάπτυξη της χώρας, τα τελευταία 30 χρόνια, στηρίχθηκε σε νοσηρά συμπλέγματα κράτους-πολιτικών-επιχειρηματιών-πολιτών, τα οποίο κινδυνεύουν να αποσυνδεθούν με την παραμικρή αλλαγή και να διαρρήξουν πλήρως τον κοινωνικό ιστό της χώρας.

Με πιο απλά λόγια, δεν μπορείς πιά να αλλάξεις τίποτα σε αυτή την χώρα, χωρίς τραγικές συνέπειες, καθώς πολλές οικονομικές ή κοινωνικές ομάδες στηρίζουν την επιβίωση τους, στην στρεβλή ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Δυστυχώς στην χώρα μας, αν βγάλεις το σαθρό αυτό κράτος από την μέση, τα πάντα καταρρέουν. Ας αναλογισθούμε, πόσοι απο εμάς ζούμε άμεσα (δημόσιοι υπάλληλοι, συμβασιούχοι, ωρομίσθιοι κλπ) ή έμμεσα (κρατικοδίαιτες εταιρείες) από το κράτος και πόσα επαγγέλματα αναπτύχθηκαν ή υπερδιογνώθηκαν για να συντηρούν την γραφειοκρατία και τις αδυναμίες αυτού του κράτους; Πόσες άραγε απο τις εταιρείες και τις βιομηχανίες μας θα επιζούσαν, αν ξαφνικά σταματούσαν οι πλεονάζουσες κρατικές προμήθειες, οι ευνοϊκές νομοθεσίες και ρυθμίσεις, οι επιδοτήσεις, ο χρηματισμός και αναγκαζόταν να λειτουργήσουν με κανόνες υγιούς ανταγωνισμού;

Πόσοι άραγε, απο εμάς θα μέναμε άνεργοι, αν ξαφνικά άρχισε να λειτουργεί σωστά το Ελληνικό κράτος; Δυστυχώς, πάρα πολλοί και αυτό δυσκολεύει την λύση.

Η στρεβλή αυτή ανάπτυξη, σε συνδυασμό με το χρήμα που εισέρευσε απο την ΕΟΚ και τα φθηνά δάνεια του ευρώ, οδήγησε την χώρα μας σε μείωση της παραγωγής και αύξηση της κατανάλωσης. Απο εξαγωγέας αγροτικών προιόντων το 1980 (+1% ΑΕΠ) φτάσαμε να εξαρτάται η διατροφή μας απο εισαγωγές τροφίμων (6 δις ευρώ το 2010). Τα διάσημα ελληνικά παπούτσια και ρούχα εξαφανίσθηκαν απο τίς ξένες αγορές, όπως και τα ελληνικά μεταλλεύματα, τσιμέντα, λιπάσματα κλπ. Πλέον, δεν παράγουμε παρά ελάχιστα προϊόντα και αυτά μη ανταγωνιστικά.

Η χώρα μας υπέκυψε σε μεγαλύτερο βαθμό απο άλλες χώρες της περιφέρειας στα κελεύσματα της νέας τάξης πραγμάτων. Ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός βρήκε στην Ελλάδα ένθερμους υποστηρικτές και μηδενική αντίσταση. Αγκαλιάσαμε εύκολα την επίπλαστη ευημερία του μεταπρατισμού και της υπερκατανάλωσης χωρίς πολλές σκέψεις, ίσως γιατί ήταν το όνειρο πολλών γενεών. Και φυσικά, κάποιοι εκμεταλλεύθηκαν το όνειρο και ασέλγησαν εύκολα στις ελπίδες μας. Η χώρα οδηγήθηκε σταδιακά στην πλήρη εξάρτηση από το εξωτερικό, καθώς εκτός απο τα δάνεια, χρειαζόμαστε σήμερα και τα αγαθά που θα αγοράσουμε με αυτά. Μας δανείζουν για να αγοράζουμε τα προϊόντα τους. Εμείς απλά, τα πουλάμε ο ένας στον άλλον και τα καταναλώνουμε.

Στο αδιέξοδο αυτό, συνειδητοποιώ, ότι ο κάθε λαός είναι υπεύθυνος για την ιστορία του γιατί δεν υπάρχουν εξαπατημένοι λαοί αλλά μόνο εφησυχασμένοι λαοί! Τώρα, ο κάθε ένας από εμάς καλείται να διαχειρισθεί μόνος του το μέλλον του, ακόμα και αν συμμετέχει σε ομάδες, κόμματα ή συνδικάτα, καθώς κάθε συλλογική υπόσταση στην Ελλάδα έχει πιά περιορισμένες δυνατότητες.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου ψηφίσθηκε από τον Ελληνικό λαό για να κάνει υπερβάσεις και να σπάσει συντεταγμένα και οργανωμένα τά συμπλέγματα της Ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Αντί αυτού όμως, προτίμησε την εύκολη λύση της "επίθεσης" στην ίδια την κοινωνία , δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο ότι είναι αναπόσπαστο μέρος αυτών των συμπλεγμάτων.

Ας μην έχουμε λοιπόν αυταπάτες, κανείς δεν θα μας χαρίσει τίποτα! Είμαστε υποχρεωμένοι, να ανασυντάξουμε την χώρα μας, αξιοποιώντας το περιβάλλον και κάνοντας επιτέλους τις σωστές επιλογές.

Την περίοδο αυτή η διαπραγματευτική ισχύς της χώρας μας έχει μειωθεί στο ελάχιστο, σε σχέση με δύο χρόνια πρίν. Αναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, παίρνοντας τα δανεικά αλλά χωρίς μέτρα, δεν νομίζω ότι είναι πλέον εφικτή. Εξοδος απο την ευρωζώνη και επιστροφή στην δραχμή θα είναι καταστροφική και θα οδηγήσει σε βαρύτερα μέτρα απο αυτά της δανειακής σύμβασης της 27ης Οκτωβρίου, καθώς το κράτος θα αυξήσει τα ελλείματα του. Ολα τα εισαγόμενα αγαθά θα ακριβήνουν. Τα "ασημικά" θα πουληθούν ακόμα φθηνότερα, σε δραχμές. Αντί για μείωση μισθών θα έχουμε πολλαπλάσια αύξηση των τιμών.

Η λύση είναι μία. Προσκόληση στό άρμα του ευρώ με νύχια και με δόντια. Υπογραφή της δανειακής σύμβασης απο την νέα κυβέρνηση και προσπάθεια βελτίωσης της στην πορεία. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ξεκινήσει η προσπάθεια ανασυγκρότησης της χώρας:

1. Σχεδιασμός ενός μακροχρόνιου οικονομικού μοντέλλου ανάπτυξης που να στηρίζεται στην παραγωγή και εξαγωγές, στον τουρισμό και την ενέργεια.
2. Δημιουργία ενός σταθερού και απλού φορολογικού περιβάλλοντος που να ευνοεί την ανάπτυξη, καθώς και των μηχανισμών ελέγχου του.
3. Πλήρης αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης στην βάση της αποτελεσματικότητας.
4. Ρήξη με προνομιούχες ομάδες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, διαφθοράς, κλείσιμο άχρηστων οργανισμών κλπ ενέργειες στην κατεύθυνση βελτίωσης των δημοσιονομικών με στόχο τον σταδιακό περιορισμό των φορολογικών επιδρομών.

Σε λίγες ημέρες θα έχουμε μιά νέα κυβέρνηση, πιθανότατα πολυκομματική. Ας φροντίσουμε να πάρουν από την αρχή το μήνυμα του τί πρέπει να κάνουν και τι θα συμβεί αν δε το κάνουν. Ο πόνος είναι βέβαιος, τουλάχιστον να είναι δίκαιος και ανάλογος της συμμετοχής του καθενός απο εμάς στην κατάρρευση της χώρας. Και κυρίως να πιάσει τόπο!

Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

μήπως τον παρεξηγήσαμε;

Μήπως τελικά το παρεξηγήσαμε το παληκάρι;

Μήπως είχε σχέδιο και μάλιστα σατανικό για να βγάλει την χώρα απο την κρίση; Μήπως, οι ενέργειες των προηγούμενων δύο χρόνων, για τις οποίες τον βρίζαμε και τον θεωρούσαμε ανίκανο ήταν στην πραγματικότητα ένα προσεκτικά οργανωμένο σχέδιο για την διάλυση του παγκόσμιου καπιταλισμού, που τελικά ευθύνεται για την κρίση;

Λέτε τελικά ο αρχηγός να είναι πραγματικά σοσιαλιστής και μάλιστα από τους πιο γνήσιους, που ακολουθούν πιστά τις αρχές του Λενινισμού, όπως αυτή που περιγράφει ότι το σύστημα διαβρώνεται απο τα μέσα; Μήπως όλοι οι Ελληνες σε λίγα χρόνια θα νοιώθουμε υπερήφανοι που συμμετείχαμε στο γκρέμισμα του μισητού χρηματοπιστωτικού συστήματος που ποδηγετούσε τον πλανήτη; Λέτε να έχει έτοιμο και το οικονομικο-πολιτικο-κοινωνικό σύστημα που θα αντικαταστήσει τον καπιταλισμό ;

Αρχίζω να υποψιάζομαι πώς ναί! Πώς αλλοιώς εξηγείται η δυσφορία όλων των ηγετών, ο τρόμος των τραπεζιτών και των αγορών και ο αιφνιδιασμός όλου του πλανήτη.

Μήπως τελικά ο Γιώργιος Παπανδρέου ο Β', ο μέχρι χθές Γιωργάκης, είναι τελικά ο ηγέτης που περίμενε αυτή η χώρα εκατοντάδες χρόνια για να την οδηγήσει στην θέση που της αξίζει στην ιστορία;

Μήπως όλοι εμείς τον αδικήσαμε γιατί δεν είχαμε το βάθος της σκέψης του και την διορατικότητά του;

Λέω, μήπως!

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

οι τελευταίοι σπασμοί

Με έκπληξη, παρακαλούθησα χθές το βράδυ, τον απίστευτο πρωθυπουργό μας, να αναγγέλει την διενέργεια δημοψηφίσματος για την επικύρωση της "δανειακής σύμβασης" και μάλιστα, αφού ολοκληρωθεί η σύνταξή της, δηλαδή το νωρίτερο σε 2,5 μήνες.

Η ανακοίνωση αυτή αιφνιδίασε, όχι μόνο τους Ελληνες, αλλά και τους ξένους ηγέτες και τραπεζίτες, οι οποίοι μίλησαν γιά "ελληνική απάτη" που υπονομεύει την συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου. Η είδηση κυκλοφόρησε αμέσως σε όλο τον πλανήτη και οι επιπτώσεις της (πτώση ευρώ κατά 5%, πτώση όλων των χρηματιστηρίων, δηλώσεις περί ανασφάλειας και νευρικότητας από τις Βρυξέλλες) με έκαναν να σκεφτώ ότι είχα παρεξηγήσει αυτό το παλληκάρι. Μπορεί να καταστρέψει, όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη!

Η απόφαση του, θεωρώ ότι είναι:

άκαιρη, καθώς αν ενδιαφερόταν για την γνώμη μας έπρεπε να την ζητήσει δύο χρόνια πρίν (πρίν την υπογραφή του μνημονίου),

ανήθικη, καθώς μόλις πρίν από τρείς ημέρες, συμφώνησε με τους εταίρους της ΟΝΕ,

βλακώδης, καθώς πιστεύει ότι θα εγκλωβίσει τους αγανακτισμένους Ελληνες να στηρίξουν έμεσα την κυβέρνηση του,

επικίνδυνη, καθώς το διάστημα μέχρι το δημοψήφισμα είναι πολύ μεγάλο και οι "αγορές" δεν αντιδρούν με χρόνο ΠαΣοΚ,

εκβιαστική, καθώς προσπαθεί να συνδέσει την παραμονή του στην εξουσία με το μέλλον της χώρας,

αναποτελεσματική, καθώς είναι πολύ αργά για να πιέσει ή εκβιάσει τους ξένους ηγέτες για ηπιότερους όρους προσαρμογής

αλλά κυρίως είναι

τυχοδιωκτική, καθώς το πιθανότερο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι ΟΧΙ και οι επιπτώσεις για την χώρα απρόβλεπτες.

Είναι προφανές ότι το ερώτημα του δημοψηφίσματος θα είναι εκβιαστικό, συνδέοντας την αποδοχή της "δανειακής σύμβασης" με την παραμονή στο ευρώ. Ομως, το καμάρι μας ξεχνάει ότι οι περισσότεροι πολίτες, παρόλο που είναι υπέρ της παραμονής στο ευρώ και αρκετοί υπέρ της "δανειακής συμβασης", δεν εμπιστεύονται την εφαρμογή της απο την κυβέρνηση του. Τι θα ψηφίσουν λοιπόν αυτοί ; Μάλλον θα ψηφίσουν ΟΧΙ, διότι όταν κατά την διάρκεια μιάς κρίσης θέτεις στον λαό ένα ερώτημα, δεν απαντάει στο ερώτημα, αλλά σε αυτόν που το θέτει.

Είναι επίσης προφανές, ότι η κυβέρνηση έχει χάσει, εδώ και καιρό, την λαϊκή νομιμοποίηση και οι τελευταίες της κινήσεις υπαγορεύονται απο πανικό και υπεροψία. Ο Γεωργάκης πρέπει να αντιληφθεί ότι η κυβέρνηση του αργοπεθαίνει και αυτός απλά προκαλεί του τελευταίους της σπασμούς.

Ο Ελληνικός λαός δεν χρειάζεται απο μηχανής σωτήρες και είναι πιά αρκετά ώριμος για να ξέρει τι θα τον σώσει και ποιός θα τον σώσει!

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

περί διαγραφής των χρεών

Η αρχή της δημιουργίας του πρώτου χρέους χάνεται στα βάθη της ιστορίας, καθώς η έννοια του χρέους είναι συνυφασμένη με τη ανθρώπινη δραστηριότητα.

Τα πρώτα χρέη εκτιμάται ότι άρχισαν να εμφανίζονται παράλληλα με την εμφάνιση της γεωργίας και την μόνιμη εγκατάσταση των πρωτόγονων ανθρώπων (περίπου 10.000 π.Χ.) καθώς η μέχρι τότε νομαδική ζωή χαρακτηριζόταν από το ομαδικό κυνήγι και το μοίρασμα της τροφής σε όλα τα μέλη της ομάδας. Η ανάπτυξη της γεωργίας εμφάνισε τα πρώτα σημεία άνισης κατανομής της τροφής, καθώς κάποιοι από τους πρώτους αγρότες ήταν παραγωγικότεροι από τους υπόλοιπους ή είχαν στην διάθεση τους περισσότερη γη ή εργαλεία, με αποτέλεσμα αυτοί να έχουν πλεόνασμα τροφής και κάποιοι άλλοι έλλειμμα. Αυτή η ανισότητα οδήγησε μάλλον στα πρώτα δάνεια (τροφής) και άρα στα πρώτα χρέη.

Η διαγραφή των χρεών ήταν επίσης μία πρακτική που χάνεται στα βάθη της ιστορίας, καθώς εξισορροπούσε τις ανισότητες και απέτρεπε συγκρούσεις μέσα στην κοινότητα, ειδικά όταν οι οφειλέτες θεωρούσαν ότι το χρέος ήταν προϊόν αυθαιρεσίας η αδικίας.

Ακόμα και η λέξη χρέος, είναι λέξη που ανάγεται στην κλασική αρχαιότητα και παράγεται από το αρχαίο απρόσωπο ρήμα χρη, από το οποίο προέρχονται και οι λέξεις χρήμα, χρήσιμος, χρησιμοποιώ κλπ αλλά και η λέξη χρεοκοπία, ως παράγωγο του χρέους, όπως και οι λέξεις χρεόγραφο, χρεολύσιο, χρεοστάσιο κλπ. Αντίστοιχα, η έννοια του χρέους εμφανίζεται αρκετά πρώιμα και στα λατινικά με την λέξη fallere, με καταγωγή από το ελληνικό σφάλλω, από την οποίαν προέρχονται η ιταλική fallire – fallimento , η αγγλική default κλπ.

Τα χρέη αυξάνονται με την επινόηση του τόκου (τίκτω = γεννώ) που συναντάται ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ. στην Μεσοποταμία και αποδίδεται στον κίνδυνο μη επιστροφής του χρέους από τον οφειλέτη αλλά υποκρύπτει την ανθρώπινη απληστία και διάθεση απόκτησης πλούτου. Το ύψος του τόκου οριζόταν αυθαίρετα από τον δανειστή, βασιζόμενος στο μέγεθος της ανάγκης του δανειζόμενου και εύκολα δημιουργούσε την αίσθηση της αδικίας στους οφειλέτες και την έννοια του επαχθούς χρέους.

Τα χρέη μεταξύ των ιδιωτών πολλαπλασιάζονται με την επινόηση του χρήματος ως μέσου ανταλλαγής αγαθών (Αργος 7ος π.Χ. αιώνας) καθώς διευκολύνεται ο δανεισμός χρήματος, δηλαδή νομισμάτων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολλαπλούς σκοπούς. Όμως το χρήμα (νόμισμα) δεν έχει σταθερή ισοτιμία με συγκεκριμένα αγαθά (πχ. μία κότα, ένα κιλό σιτάρι) και η κάθε μείωση της ζήτησης αγαθών (πχ. λόγω υπερπαραγωγής) μείωνε την αντιστοιχία τους σε χρήμα και συνοδευόταν από αδυναμία πληρωμής των χρεών.

Η αύξηση των χρεών αφορούσε συνήθως μία ολόκληρη κοινωνική ομάδα (πχ. αγρότες) ή φυλή (άγονη περιοχή) και σχετιζόταν με κλιματικές ή γεωπολιτικές αλλαγές (μετακινήσεις πληθυσμών, πόλεμοι) με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κατά περιόδους μεγάλες ομάδες εξαθλιωμένων οφειλετών που είχαν την πεποίθηση του επαχθούς και άδικου χρέους. Στις περιπτώσεις αυτές η εξέγερση και η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού ήταν πολύ κοντά.

Η διαγραφή των χρεών τα αρχαία χρόνια γινόταν με διατάγματα που εξέδιδαν οι κυβερνήτες (φύλαρχοι, βασιλείς, αυτοκράτορες κλπ) και αφορούσαν είτε χρέη ιδιωτών προς την κοινότητα - κράτος (αδυναμία πληρωμής φόρων) είτε χρέη μεταξύ ιδιωτών. Οι αιτιολογίες που χρησιμοποιούσαν οι κυβερνήτες για την διαγραφή των χρεών, κυμαίνονταν από θρησκευτικές επιταγές (φιλευσπλαχνία, αλληλεγγύη) ή θεόσταλτα φυσικά φαινόμενα έως και επίκληση αδικίας εκ μέρους των δανειστών, όμως η πραγματική αιτία ήταν η ο κατευνασμός και η διαφύλαξη της κοινότητας-κράτους από εξεγέρσεις των οφειλετών οι οποίες μπορεί να έθιγαν ακόμα και την εξουσία τους.

Τα αρχαία χρόνια, η διαγραφή χρεών ήταν συνυφασμένη με την απελευθέρωση των δούλων από χρέη, καθώς η απώλεια της ελευθερίας και η μετατροπή του οφειλέτη σε δούλο του δανειστή, ήταν συνηθισμένη πρακτική σε πολλές περιοχές του αρχαίου κόσμου.

Οι πρώτες αναφορές σε διαγραφές χρεών και απελευθέρωση δούλων λόγω χρεών συναντώνται στην Μεσοποταμία ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ. Ο κώδικας της Νούζι, γραμμένος σε σφηνοειδή γραφή, ορίζει τα 50 έτη ως το ανώτατο διάστημα δουλείας που μπορεί να δουλεύει κάποιος για χρέη στην αρχαία Βαβυλώνα.

Ο κώδικας του Χαμουραμπί (1792-1750 π.Χ. ) περιλαμβάνει κεφάλαια που αφορούν στον διακανονισμό των χρεών με την δουλεία, ορίζοντας τον χρόνο δουλείας ανάλογα με το ύψος και το είδος του χρέους, τον οποίον μειώνει στο μισό σε σχέση από ότι εφαρμοζόταν έως τότε.

Ο μεταγενέστερος Βαβυλώνιος βασιλεύς Αμισσαντούκα (1646-1626 π.Χ) με διάταγμά του, που αναφέρεται ως «πράξη δικαιοσύνης και αμεροληψίας», χαρίζει τα χρέη των υπηκόων της χώρας, απελευθερώνει τους δούλους και επιστρέφει τις ιδιοκτησίες στους αρχικούς τους ιδιοκτήτες.

Οι Εβραίοι είχαν θεσπίσει το Ιωβηλαίο έτος, το οποίο γιόρταζαν κάθε 50 χρόνια και κατά την διάρκεια του απελευθερωνόταν όλοι οι δούλοι και επέστρεφε στους ιδιοκτήτες η περιουσία που είχε υποθηκευτεί τα προηγούμενα 50 χρόνια για χρέη. Στόχος του Ιωβηλαίου ήταν να διατηρήσει άθικτη την περιουσία και τον πληθυσμό της κάθε φυλής του Ισραήλ από την πιθανή επικυριαρχία της διπλανής φυλής λόγω δυσπραγίας ή ακόμα και ανικανότητας, αποφεύγοντας έτσι τις πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ των φυλών.

Αντίστοιχα, οι Φαραώ της Αιγύπτου είχαν θεσπίσει απελευθερώσεις δούλων και διαγραφές χρεών των υπηκόων ήδη από τον 16ο π.Χ. αιώνα, τις οποίες συναρτούσαν με την πορεία της βασιλείας του κάθε Φαραώ. Έτσι, μία επιτυχημένη, οικονομικά και στρατιωτικά, βασιλεία ενός Φαραώ για 12 χρόνια, σηματοδοτούσε διαγραφή χρεών και απελευθερώσεις δούλων κατά τον 13ο έτος της βασιλείας του.

Στην Ελλάδα, διαγραφές χρεών πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 592 π.Χ. με τα επανορθωτικά μέτρα (σεισάχθεια) του Σόλωνα, στην προσπάθειά του να σταματήσει τις εξεγέρσεις των υπερχρεωμένων ακτημόνων και μικροεπαγγελματιών εναντίον των ευγενών και να διατηρήσει άρρηκτο τον κοινωνικό ιστό. Η νομοθεσία του Σόλωνα, εκτός από τη σεισάχθεια, περιελάμβανε και άλλα μέτρα που αφορούσαν την πολιτική, νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, βάζοντας τα θεμέλια της άμεσης δημοκρατίας που ακολούθησε με την νομοθεσία του Κλεισθένη το 508 π.Χ. Η σεισάχθεια του Σόλωνα, απετέλεσε την πρώτη συστηματική και συνολική νομοθεσία περί διαγραφής των χρεών όλων των ιδιωτών προς το δημόσιο ή άλλους ιδιώτες καθώς και την κατάργηση του θεσμού του δανεισμού με εγγύηση το σώμα (προσωπική ελευθερία) που είχε μετατρέψει μεγάλο μέρος των ακτημόνων και βιοτεχνών σε δούλους των ευγενών.

Η σεισάχθεια δημιούργησε για κάποιο διάστημα, ένα καινούργιο ήθος μεταξύ των Αθηναίων πολιτών οι οποίοι θεωρούσαν πλέον τον δανεισμό με τόκο ως ανήθικη πράξη, ανάξια ελευθέρων πολιτών και υιοθέτησαν τον άτοκο έρανο μεταξύ φίλων και γνωστών ως τρόπο επίλυσης των προβλημάτων ρευστότητας των συμπολιτών τους. Η επιστροφή των χρημάτων επαφίονταν στην θέληση του δανειζόμενου, όμως καθόριζε την εικόνα του στην Αθηναϊκή κοινωνία. Είναι χαρακτηριστική για την εποχή, η έκφραση του Αριστοτέλη ότι το χρήμα επινοήθηκε για τις ανταλλαγές και όχι τον πολλαπλασιασμό του.

Μετά την εφαρμογή του στην Αθήνα, ο θεσμός της σεισάχθειας μεταφέρθηκε και στον υπόλοιπο Ελληνικό κόσμο και εφαρμόσθηκε κατά περίπτωση, συνήθως σε ενθρονίσεις βασιλέων ή σε κρίσιμες εθνικές και κοινωνικές στιγμές. Χαρακτηριστική περίπτωση, αυτή του βασιλιά της Μακεδονίας Περσέα, ο οποίος με την άνοδο του στον θρόνο το 179 π.Χ. προχώρησε σε διακήρυξη περί αποκατάστασης των δραπετών και εξόριστων χρεοφειλετών.

Στην Σπάρτη, το πολιτικό και κοινωνικό αδιέξοδο που δημιουργήθηκε τον 3ο π.Χ. αιώνα, από την σταδιακή απώλεια της γης λόγω χρεών και την συσσώρευση της μόλις στο 15% των ομοίων, αντιμετωπίσθηκε με διαγραφή χρεών των ακτημόνων ομοίων και αναδασμό της γης.

Διαγραφές χρεών εφαρμόσθηκαν και στην Ρώμη, ξεκινώντας από τον Λικίνιο (250 – 325 π.Χ.), ο οποίος εφάρμοσε τα πρώιμα ρωμαϊκά χρόνια, την «σεισάχθεια του Σόλωνα», που προτάθηκε από λόγιους Ρωμαίους, μελετητές της Ελληνικής πραγματείας.

Αρκετά χρόνια αργότερα και μετά την κατάκτηση της Ελλάδος από τους Ρωμαίους, διαγραφή χρεών εφαρμόσθηκε από τον Νέρωνα, ο οποίος ακύρωσε την φορολογία των Ρωμαίων πολιτών, όταν ανήλθε στον θρόνο, το 50 π.Χ. , ενώ ο αυτοκράτωρ Αδριανός (76-138 μ.Χ.) προχώρησε ακόμα περισσότερο, θεσπίζοντας την παραγραφή των χρεών κάθε 15 χρόνια και την ρίψη στη φωτιά των λογαριασμών των χρεών, σε ειδική τελετή που γινόταν στην ρωμαϊκή αγορά.

Η έλευση του χριστιανισμού και αργότερα του ισλαμισμού, βάζουν νέες βάσεις στον δανεισμό και κυρίως στον τόκο, που και οι δύο θρησκείες αποστρέφονται. Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι πρώτοι χριστιανοί καταδίκαζαν κάθε εισόδημα που δεν προερχόταν από προσωπική εργασία και πίστευαν ότι ο φιλεύσπλαχνος χριστιανός δίνει, δεν δανείζει.

Την Βυζαντινή περίοδο, οι διαγραφές χρεών των υπηκόων προς την αυτοκρατορία ήταν αρκετά συχνές ιδίως μετά από περιόδους εξαντλητικής φορολόγησης εξ’ αιτίας πολέμων ή κακοδιαχείρισης που έφερναν τους υπηκόους στα όρια της εξέγερσης. Μόνο στην πρώιμη Βυζαντινή περίοδο (324 – 610 μ.Χ) σημειώθηκαν στην αυτοκρατορία, πάνω από 90 λαϊκές εξεγέρσεις καταχρεωμένων αγροτών, με σημαντικότερες αυτές της Καισαρείας (370 μ.Χ.) και της Αντιόχειας (387 μ.Χ.). Κατά πολλούς, η πιο βίαιη λαϊκή εξέγερση των Βυζαντινών χρόνων, η στάση του Νίκα (532 μ.Χ) με χιλιάδες νεκρούς, υπέκρυπτε την αντίδραση των υπηκόων της αυτοκρατορίας, να καταβάλλουν σειρά νέων φόρων που είχε θεσπίσει ο Ιουστινιανός.

Καθώς η δουλεία είχε καταργηθεί στο Βυζάντιο, ήδη από τον 7ο αιώνα, η αγωνία των αγροτικών πληθυσμών ήταν να μην περιέλθουν, λόγω χρεών στην κατάσταση της δουλοπαροικίας. Ακόμα και τα θρησκευτικά φαινόμενα της εποχής (αιρέσεις) πολλές φορές εξέφραζαν την κοινωνική διαμαρτυρία των άγρια καταπιεζόμενων αγροτικών πληθυσμών απο τους τοπικούς γαιοκτήμονες. Ετσι, οι διαγραφές χρεών την Βυζαντινή περίοδο αφορούσαν κυρίως τους αγρότες και θεσπίζονταν κεντρικά ή τοπικά, συνήθως μετά από φυσικές καταστροφές που οδηγούσαν τους αγρότες σε αδυναμία πληρωμής. Η πολιτική αυτή όμως είχε βασικό στόχο την αποτροπή δημιουργίας ισχυρών γαιοκτημόνων (στους οποίους κατέληγαν, λόγω χρεών, τα κτήματα των αγροτών και οι ίδιοι ως δουλοπάροικοι) που μπορεί να αποδυνάμωναν την κεντρική εξουσία της αυτοκρατορίας. Οι διαγραφές αυτές συνεπικουρούταν από την χριστιανική ταυτότητα της αυτοκρατορίας και την φιλευσπλαχνία και αλληλεγγύη που έδειχναν οι ελέω θεού αυτοκράτορες στους χριστιανούς.

Παράλληλα με τις διαγραφές χρεών των υπηκόων, στην Βυζαντινή περίοδο ήταν συνηθισμένη και η αντίστροφη πρακτική, δηλαδή η διαγραφή των χρεών της αυτοκρατορίας προς τους υπηκόους, συνήθως εύπορους γαιοκτήμονες ή την εκκλησία, που υποχρεωτικά δάνειζαν την κεντρική εξουσία σε ειδικές συνθήκες (πόλεμοι, λιμοί κλπ). Οι πρακτικές αυτές, οδήγησαν μερικές φορές σε τραγικά αποτελέσματα, όπως τον 11ο αιώνα, όπου η παρατεταμένη αντιπαράθεση των φεουδαρχών της Μ.Ασίας με την κεντρική εξουσία, για το φορολογικό σύστημα και την κατάργηση της δουλοπαροικίας (συνηθισμένη κατάσταση λόγω χρεών), οδήγησε σε παράλυση της αυτοκρατορίας και την τραγική ήττα στην μάχη του Ματζικέρτ (26/8/1071) που άνοιξε τον δρόμο της τουρκικής κυριαρχίας.

Η έλλειψη βούλησης από πλευράς κεντρικής εξουσίας, να διαγράψουν ή αλαφρύνουν τα χρέη των υπηκόων τους, είχε πολλές φορές στην ιστορία τραγικά αποτελέσματα και σημαντικές γεωστρατηγικές συνέπειες. Τα ύστερα βυζαντινά χρόνια και ενώ είχε αρχίσει η τούρκικη διείσδυση στην περιοχή, η αδυναμία καταβολής των υπέρογκων φόρων, οδήγησε από τον 10ο αιώνα μ.Χ και μετά, πολλούς υπηκόους των ανατολικών θεμάτων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας στον εξισλαμισμό και εκτουρκισμό, λόγω της χαμηλής φορολογίας που είχαν θεσπίσει οι Σελτζούκοι, με αποτέλεσμα να ενταχθούν στο Σουλτανάτο των Ρουμ, ολόκληρες περιοχές της αυτοκρατορίας, αποδυναμώνοντας την, παραγωγικά και στρατιωτικά.

Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται την ίδια περίοδο και στην φεουδαλική δύση, όπου οι κατά τόπους άρχοντες (βαρόνοι, μαρκήσιοι κλπ) δηλώνουν πίστη, και άρα φόρου υποτελείς, στον βασιλιά που τους διασφάλιζε καλύτερα τα προσωπικά τους συμφέροντα, ανεξάρτητα από την τύχη των υπηκόων τους (άδικη φορολογία, συνεχείς στρατεύσεις κλπ). Η εξαθλίωση των υπηκόων και η αυθαιρεσία των φεουδαρχών-αρχόντων είναι η χαρακτηριστική κατάσταση της μεσαιωνικής δύσης που διακόπτεται από διαλείμματα μεγαλοψυχίας των αρχόντων (φοροαπαλλαγές) που παρατηρούνται κυρίως μετά από λιμούς ή φυσικές καταστροφές που απειλούσαν ακόμα και την ίδια την επιβίωση των υπηκόων τους.

Από την αρχή της ιστορίας έως τον ύστερο μεσαίωνα οι εκάστοτε κυβερνήτες (φύλαρχοι, βασιλείς, αυτοκράτορες κλπ) προσπαθούσαν αδιάκοπα να βρουν την ισορροπία ανάμεσα στην συγκέντρωση του πλούτου της περιοχής (φυσικού, ανθρώπινου) και του ορίου εξέγερσης των υπηκόων τους που πιθανώς να οδηγούσε στην ανατροπή της εξουσίας τους. Την ισορροπία αυτή διατηρούσαν καθώς συνήθως ένα άτομο (βασιλιάς) έλεγχε και την εξουσία (νομοθετική-εκτελεστική) και τον πλούτο της περιοχής.

Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει από το 12ο μ.Χ. αιώνα, όταν οι Ενετοί και Φλωρεντιανοί έμποροι επινόησαν το τραπεζικό σύστημα με τη σημερινή του μορφή, όπου σταδιακά, τους επόμενους αιώνες, τα ιδιωτικά χρέη των πολιτών περνούν από τον επώνυμο δανειστή (βασιλιάς- γαιοκτήμονας) στον ανώνυμο καταθέτη της τράπεζας, εναντίον του οποίου ήταν δυσκολότερο να εξεγερθούν οι οφειλέτες. Οι εγγυήσεις-υποθήκες νομιμοποιούνται και οι κατασχέσεις εκτελούνται από τα επίσημα όργανα του κράτους και όχι από τον απεχθή δανειστή γαιοκτήμονα. Η πρακτική των διαταγμάτων των βασιλέων για διαγραφή των χρεών ιδιωτών προς ιδιώτες έχει πλέον τελειώσει. Όχι όμως και οι εξεγέρσεις.

Τα αρχικά βήματα αστικοποίησης του τέλους του 13ου αιώνα, στην Βενετία και την Φλάνδρα δημιουργούν τους πρώτους αστικούς πληθυσμών εργατών, οι οποίοι με την παραμικρή κρίση παραγωγής βυθίζονται στα χρέη. Μία τέτοια κρίση, προκάλεσε γενική εξέγερση των καταχρεωμένων εργατών της Φλάνδρας και οδήγησε, μετά την νικηφόρα μάχη των χρυσών σπιρουνιών το 1302 μ.Χ., στην ανεξαρτησία της Φλάνδρας από τον Γάλλο βασιλιά Φίλιππο τον Δ’.

Η ανάπτυξη του καπιταλισμού, τον 19ο αιώνα, δίνει μια νέα θέση στο πιστωτικό κεφάλαιο και στον τόκο και ευνοεί τη δημιουργία χρέους. Ο δανεισμός με τόκο δεν στιγματίζεται πια σαν ανήθικη πράξη και η τοκοφορία (αντικαθιστά την τοκογλυφία) βρίσκεται πια σε αρμονία με την νέα τάξη πραγμάτων όπου ο δανειζόμενος δημιουργεί υπεραξία από το κεφάλαιο που δανείσθηκε και άρα μπορεί να αποπληρώσει τον τόκο και το χρέος. Το χρέος μετατρέπεται από στοιχείο ανέχειας, σε εργαλείο ανάπτυξης.

Οι λαοί αποδέχονται τους νέους κανόνες του παιχνιδιού και οι διαγραφές χρεών, όχι μόνο περιορίζονται αλλά όταν συμβαίνουν, στηλιτεύονται ως δείγμα αδικίας και ανισότητας απέναντι στους συνεπείς οφειλέτες. Από τότε έως σήμερα, οι διαγραφές χρεών επικεντρώνονται μόνο στις οφειλές προς το κράτος ή κρατικές τράπεζες και αφορούν πια συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (πχ. αγρότες) ή πολίτες που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές και χαρακτηρίζονται ως έκφραση της αλληλεγγύης του κοινωνικού κράτους προς τους πολίτες του.

Το τέλος του 20ου αιώνα βρίσκει τον καπιταλισμό νικητή και μοναδικό οικονομικό μοντέλο διαχείρισης του παγκόσμιου πλούτου, ευνοώντας τον μετασχηματισμό του. Ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός είναι πια γεγονός και το χρέος είναι πια εργαλείο του. Η δημιουργία χρεών ευνοείται καθώς δημιουργούνται νέα χρηματοπιστωτικά προϊόντα (παράγωγα) τα οποία στηρίζονται στην αποπληρωμή των χρεών. Τα χρέη πολλαπλασιάζονται και αποφέρουν μεγάλα κέρδη, με την προϋπόθεση ότι πληρώνονται. Φυσικά, καμία σκέψη για διαγραφές χρεών. Το χρέος πια, μετατρέπεται από εργαλείο ανάπτυξης σε μέσο πλουτισμού.

Την συνέχεια την γνωρίζουμε όλοι, καθώς σήμερα δεν χρωστάνε εξαθλιωμένοι χωρικοί σε πλούσιους γαιοκτήμονες αλλά τα ανεπτυγμένα και πλούσια κράτη στους πολίτες τους, καθώς οι απρόσωπες «αγορές» ανακύκλωναν δεκάδες φορές τα λεφτά των πολιτών (ασφαλιστικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, καταθέσεις, δάνεια κλπ), δημιουργώντας χρεόγραφα χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Τα κράτη, όχι μόνο χρωστάνε στους πολίτες τους, αλλά από αυτούς φιλοδοξούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους (αύξηση φορολογίας, μείωση κοινωνικού κράτους κλπ). Ένας φαύλος κύκλος που κάποιοι επινόησαν για να κερδοσκοπήσουν.

Και έτσι, οι διαγραφές των χρεών επανέρχονται στο προσκήνιο με τραγικό τρόπο, διότι αυτή την φορά, εμείς θα πρέπει να διαγράψουμε τα χρέη που δημιούργησαν οι ισχυροί στο όνομα μας χωρίς να το γνωρίζουμε.

Πως άραγε θα το χειρισθούνε οι πολίτες; θα σιωπήσουν και θα υποθηκεύσουν το μέλλον των παιδιών τους ή θα οδηγηθούν σε αυτό που πάντα έκαναν όταν αυτοί χρωστούσαν;

Η ιστορία θα δείξει!

Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2011

σεισάχθεια

Στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα, η μεγαλύτερη και πλουσιότερη πόλη της αρχαίας Ελλάδος βρισκόταν σε αναβρασμό. Η Αθήνα βίωνε καθημερινά βίαιες εξεγέρσεις των πολιτών εναντίον των ευγενών, που συχνά κατέληγαν σε προπηλακισμούς, καταστροφές περιουσιών, ακόμα και δολοφονίες.

Οι αυθαιρεσίες των ευγενών στο επίπεδο της διακυβέρνησης αλλά και της οικονομίας, είχαν οδηγήσει τα φτωχά λαϊκά στρώματα και την μεσαία τάξη στα όρια της εξαθλίωσης. Το 1/5 των ακτημόνων και μικροκαλλιεργητών είχαν περιέλθει σε κατάσταση δουλείας στους ευγενείς σύμφωνα με τον θεσμό του δανεισμού με εγγύηση το σώμα, ενώ μεγάλο ποσοστό των μικροεμπόρων και μικροβιοτεχνών αδυνατούσαν να επιβιώσουν. Παράλληλα με την φτώχια, το σύστημα διακυβέρνησης απέκλειε την συμμετοχή όσων δεν είχαν αριστοκρατική καταγωγή, ακόμα και των εύπορων εμπόρων και βιοτεχνών οι οποίοι είχαν πλουτίσει από το εμπόριο με τις αποικίες. Τα φτωχά λαϊκά στρώματα κατέφευγαν συχνά στην κλοπή για να επιβιώσουν, ενώ οι ευγενείς προσπαθώντας να διατηρήσουν την εξουσία τους κατέφευγαν στην αυθαιρεσία, την διαφθορά και την καταστολή.

Η κατάσταση έφτασε σε αδιέξοδο την άνοιξη του 594 π.Χ. και στην Αθήνα κυβερνούσε το χάος. Και δεν ήταν η πρώτη φορά.

Λίγα χρόνια πριν, το 624 π.Χ., ο Κύλων προσπάθησε ανεπιτυχώς να εγκαθιδρύσει στην πόλη τυραννία, εκμεταλλευόμενος την έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια εναντίον των ευγενών. Η τυραννία απετράπη και οι Θεσμοθέτες ανέθεσαν στον Δράκοντα να συντάξει νέα νομοθεσία η οποία είναι και η πρώτη γραπτή νομοθεσία της αρχαίας Ελλάδος. Οι νόμοι του Δράκοντα ήταν ιδιαίτερα σκληροί και απάνθρωποι, καθώς τιμωρούσαν με θάνατο ακόμα και μικροκλοπές, και οδήγησαν ακριβώς στο αντίθετο αποτέλεσμα εντείνοντας την λαϊκή κατακραυγή και τις εξεγέρσεις.

Ήταν προφανές ότι το σύστημα διακυβέρνησης της Αθήνας είχε φτάσει στα όρια του, παρ’ όλο που θεωρούταν το προοδευτικότερο και φιλολαϊκότερο της εποχής.

Η Αθήνα από τον 11ο π.Χ. είχε αντικαταστήσει τον θεσμό της βασιλείας με αυτό της αριστοκρατίας, όπου κυβερνούσε μία τάξη ευγενών-γαιοκτημόνων (Ευπατρίδες) οι οποίοι κατείχαν τα μεγάλα αγροκτήματα της Αττικής. Οι ευγενείς κυβερνούσαν την Αθήνα μέσω του σώματος του Αρείου Πάγου, στο οποίο συμμετείχαν μόνο ευγενείς και το οποίο επέλεγε τους 3 άρχοντες της πόλης οι οποίοι ασκούσαν την εκτελεστική εξουσία.. Αντίστοιχα, η νομοθετική εξουσία ασκούταν από τους 6 Θεσμοθέτες, οι οποίοι εκλεγόταν επίσης από την αριστοκρατία της πόλης.

Ο θεσμός της αριστοκρατίας λειτούργησε επιτυχημένα για αρκετούς αιώνες, καθώς έδινε κάποια επίφαση «δημοκρατικής» λειτουργίας σε σχέση με την απόλυτη μοναρχία που κυριαρχούσε στον κόσμο την εποχή εκείνη, αλλά κυρίως γιατί συνοδεύτηκε από την μεγάλη οικονομική ανάπτυξη που έφερε η δημιουργία αποικιών σε όλη την Μεσόγειο. Από τον 7ο π.Χ. αιώνα και μετά, οι αποικίες αρχίζουν να απεξαρτούνται από τις μητροπόλεις τους, δημιουργώντας ανεξάρτητες πόλεις-κράτη και αποκόπτοντας την ροή πλούτου προς αυτές. Αυτό δημιουργεί στις μητροπόλεις, όπως η Αθήνα, σημαντικό δημοσιονομικό πρόβλημα, καθώς μεγάλο μέρος του πλούτου τους προερχόταν από τις αποικίες.

Και εκεί αρχίζει το πρόβλημα. Οι ευγενείς προσπαθούν να διατηρήσουν τα προνόμια τους πιέζοντας τα μεσαία και λαϊκά στρώματα, τα οποία καλούνται να επιβιώσουν στα όρια της εξαθλίωσης. Και όταν η πίεση ξεπερνά κάποιο επίπεδο, αρχίζει η αντίδραση. Οι ακτήμονες απαιτούν αναδασμό της γης και οι μικροέμποροι -μικροβιοτέχνες άρση των οικονομικών προνομίων των ευγενών. Και για να γίνει αυτό, όλοι απαιτούν συμμετοχή στην διακυβέρνηση.

Και έτσι φυτεύτηκαν οι πρώτοι σπόροι της δημοκρατίας.

Το πρόβλημα κλήθηκε να λύσει ο Σόλων, γόνος πλούσιας και αριστοκρατικής οικογένειας, γνωστός και αγαπητός στους Αθηναίους από το ποιητικό του έργο και την συμβολή στην ανακατάληψη της Σαλαμίνας από τους Μεγαρείς.

Τα μέτρα που θέσπισε ο Σόλων ήταν τολμηρά και δραστικά, αντικατοπτρίζοντας το μέγεθος της κρίσης που περνούσε η Αθηναϊκή κοινωνία και σηματοδότησαν την αρχή της διαμόρφωσης της Αθηναϊκής άμεσης δημοκρατίας. Το σύστημα διακυβέρνησης που πρότεινε ο Σόλων βασίστηκε στην αρχή της "δίκαιης ανισότητας" και είχε στόχο την "ευνομία" δηλαδή την επιδίωξη να συμμετέχουν όλοι οι πολίτες στην διαμόρφωση και τήρηση των νόμων και την καταστολή των παρανομιών.

Για να το πετύχει αυτό, θέσπισε μέτρα επανόρθωσης, αλλαγές στην σύσταση του εκλογικού σώματος με διεύρυνση της λαϊκής κυριαρχίας και εκδημοκρατισμό της δικαιοσύνης.

Οι πολίτες χωρίσθηκαν σε 4 τάξεις, ανάλογα με τα εισοδήματα τους (τιμοκρατικό σύστημα) απαλείφοντας το στεγανό της καταγωγής και η κάθε τάξη καθορίσθηκε να ασκεί κάποια συγκεκριμένα αξιώματα. Η λαϊκή κυριαρχία διασφαλίσθηκε με την θέσπιση της «εκκλησίας του δήμου» ως σώμα με αυξημένες αρμοδιότητες ενώ η δικαιοσύνη εκδημοκρατίστηκε, δίνοντας πρόσβαση σε κάθε πολίτη στον Αρειο Πάγο και ιδρύοντας την Ηλιαία, λαϊκό δικαστήριο με πολλά μέλη.

Τα σημαντικότερα όμως μέτρα για την αποφόρτιση της κατάστασης ήταν τα μέτρα της επανόρθωσης, που ονομάσθηκαν σεισάχθεια από το σείω (αποτινάσω) + άχθος (βάρος), δηλαδή αποτίναξη βαρών και περιλάμβαναν πλήρη διαγραφή των χρεών όλων των ιδιωτών προς το δημόσιο ή άλλους ιδιώτες καθώς και την κατάργηση του θεσμού του δανεισμού με εγγύηση το σώμα (προσωπική ελευθερία) που είχε μετατρέψει μεγάλο μέρος τω ακτημόνων και βιοτεχνών σε δούλους των ευγενών.

Οι νόμοι του Σόλωνα δημοσιεύθηκαν δύο χρόνια αργότερα, το 592 π.Χ. και επέδρασαν θετικά στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική εξέλιξη της Αθήνας, ως ένα πρώτο στάδιο του εκδημοκρατισμού των θεσμών της κοινωνίας. Το βασικότερο όλων είναι ότι απέτρεψαν την εμφύλια διαμάχη που ποτέ πια δεν εκφράσθηκε στην αρχαία Αθήνα ως αντιπαράθεση τάξεων, ενώ η συμμετοχή των πολιτών διασφάλισε την ισονομία και ισοπολιτεία στην οποία στηρίχθηκε η Αθηναϊκή δημοκρατία

Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2011

η χαμένη ευκαιρία της Ελλάδος

πρίν απο λίγες ημέρες έφυγε απο την ζωή ο Λεωνίδας Κύρκος, ένας απο τους ιστορικούς ηγέτες της αριστεράς στην Ελλάδα. Λιτός, ανοικτόμυαλος, υπερβατικός στη σκέψη και στην ρητορία επηρέασε σημαντικά την πορεία της αριστεράς στην χώρα μας και ήταν ιδιαίτερα αγαπητός σε όλο τα φάσμα της πολιτικής ζωής.

Μερικές ημέρες μετά τον θάνατο του, είδα στην τηλεόραση ένα αφιέρωμα στην ζωή του, όπου σε μια συνέντευξη, που δόθηκε 3-4 χρόνια πρίν, ο δημοσιογράφος τον ρωτάει, ποιά είναι η γνώμη του για τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Επειδή η απάντηση του, με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο, την παραθέτω σε ελεύθερη μεταφορά.

"ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν η χαμένη ευκαιρία της Ελλάδος. Τον τελευταίο αιώνα, δεν υπήρξε άλλος άνθρωπος, που να συγκέντρωσε τόση πολύ εξουσία σε συνδυασμό με τόσο πολύ χρήμα. Εξουσία, που την πρώτη οκταετία, άντλησε απο την αγάπη των οπαδών του και την ανοχή των αντιπάλων του, στο όνομα της αλλαγής που τόσο ανάγκη είχε η κοινωνία. Χρήμα που άντλησε απο τα ταμεία της ΕΟΚ, για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, η οποία μόλις είχε μπεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Αν ο Ανδρέας ήθελε, θα μπορούσε να τα έχει αλλάξει όλα"

Τελικά, η ιστορία γράφεται απο κάποιους ανθρώπους, θετικά ή αρνητικά!

Ομως οι ευκαιρίες της, δέν παρουσιάζονται κάθε μέρα.

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

πάλι νέοι φόροι ;

πάλι εμείς κ.Βενιζέλο ; πάλι εμείς θα πληρώσουμε τά νέα ελλείματα ;

γιατί πάλι οι ίδιοι συνεπείς μαλάκες να επιβαρυνθούν, απλά επειδή τους έχετε εύκαιρους σε φορολογία;

γιατί δεν καταπολεμείτε την φοροδιαφυγή, όπως είχατε υποσχεθεί και σε εμάς και στην τρόϊκα; Η φοροδιαφυγή εκτιμάται στο 25-40% του ΑΕΠ, δηλαδή 60-100 δις ευρώ φορολογητέας ύλης που διαφεύγει, ενώ θα μπορούσε να αποφέρει επιπλέον 18-30 δις κάθε χρόνο στα δημόσια ταμεία.

γιατί δεν καταπολεμείτε την διαφθορά του Ελληνικού Δημοσίου (νοσοκομεία, προμήθειες Υπουργείων, Δημόσια Εργα κλπ),όπως είχατε υποσχεθεί και σε εμάς και στην τρόϊκα, η οποία εκτιμάται ότι αυξάνει τις τιμές κατά 10 δις ετησίως;

γιατί δεν καταργείτε ή συγχωνεύετε άχρηστες Υπηρεσίες και Οργανισμούς του δημοσίου; γιατί δεν προσπαθείτε να περιορίσετε τις δαπάνες του δημοσίου, όπως είχατε υποσχεθεί και σε εμάς και στην τρόϊκα; πως καταφέρατε, ενώ μειώσατε τις ετήσιες αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων κατά 15-20%, το συνολικό κόστος μισθοδοσίας τους να μειωθεί μόνο κατά 5%;

γιατί;

Υπάρχει αδυναμία του φορολογικού μηχανισμού να ανταποκριθεί ή ανικανότητα οργάνωσης ενός αποτελεσματικού συστήματος προσδιορισμού της φοροδιαφυγής; Υπάρχει νομικό κενό ή πολυνομία; Δεν μπορείτε ή δεν τολμάτε να περιορίσετε το κράτος; Φοβάστε μήπως αυξήσετε την ανεργία; Μπορείτε να βρείτε λύσεις και το ξέρετε!

Ως πότε θα κυβερνούν στην Ελλάδα, τα μικροσυμφέροντα και η φοβική συμπεριφορά; Ως πότε οι υγιείς πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες θα εγκλωβίζονται στο φαύλο και στρεβλό νεοελληνικό "σύστημα" αδυνατώντας να το επηρεάσουν;

κάνετε επιτέλους κάτι! απλό και αποτελεσματικό χωρίς πολλά λόγια!

Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011

κατάργηση της πολεοδομίας ;

Με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, διάβασα χθές στον ηλεκτρονικό τύπο για την "κατάργηση των πολεοδομιών". Ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος (πρώην τσάρος της οικονομίας) παρουσίασε χθές στην βουλή το νέο νομοσχέδιο για τις άδειες δόμησης, το οποίο προβλέπεται να κατατεθεί πρός ψήφιση το φθινόπωρο.

Στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται η ηλεκτρονική υποβολή των δικαιολογητικών για την έκδοση οικοδομικής άδειας και η μετατροπή του ρόλου των πολεοδομιών από ελεγκτικό σε εποπτικό. Η ευθύνη της εφαρμογής μεταφέρεται στους επιβλέποντες μηχανικούς και σε ειδικό σώμα ελεγκτών. Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, θα χρειάζονται πέντε ημέρες για την έκδοση της «έγκρισης δόμησης» και δύο ημέρες για την έκδοση της «άδειας δόμησης».

Το Ειδικό Σώμα Ελεγκτών θα αποτελείται από ιδιώτες μηχανικούς που θα απασχολούνται αποκλειστικά και με θητεία τεσσάρων ετών. Αυτοί θα είναι αρμόδιοι για τους ελέγχους που θα πρέπει να γίνουν τουλάχιστον σε τρία στάδια της οικοδομής (θεμελίωση, ολοκλήρωση φέροντα οργανισμού και ολοκλήρωση οικοδομής). Οι έλεγχοι θα γίνονται από διαφορετικό κάθε φορά ελεγκτή που θα επιλέγεται με κλήρωση. Με την ολοκλήρωση του ελέγχου θα εκδίδεται Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής που θα είναι απαραίτητο για τη σύνδεση της κατασκευής με τα δίκτυα κοινωνικής ωφέλειας (ρεύμα, νερό κ.λπ.). Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης αυστηρές ποινές για τις παραβάσεις, τόσο για τους μηχανικούς που θα έχουν την ευθύνη όσο και για τους ιδιοκτήτες.

Στόχος των αλλαγών, επισήμανε ο πρώην τσάρος, είναι η πάταξη της διαφθοράς, των καθυστερήσεων και της αδιαφάνειας.

Μάλιστα!

Ολα αυτά μου ακούγονται πολύ ωραία, λογικά και φυσικά λειτουργικά. Αναφέρονται σε ένα σύγχρονο κράτος που σέβεται τους πολίτες, τους θεωρεί υπεύθυνους και τους τιμωρεί άν παρανομήσουν. Ο ρόλος του κράτους περιορίζεται σε αυτόν που πρέπει να είναι, δηλαδή τον ορισμό των θεσμών και την εποπτεία τους. Φαντάζομαι, ότι κάπως έτσι λειτουργούν οι πολεοδομίες των υπόλοιπων σύγχρονων κρατών.

Μπράβο και μακάρι να εφαρμοσθεί σωστά καθώς θα εκλείψει η υπ' αριθμόν 1 εστία διαφθοράς στην ΕΕ και θα αποδεσμευτούν πολλά εκατομύρια ευρώ "μαύρου" χρήματος. Μακάρι να δούμε και σε άλλους τομείς, νομοσχέδια με το ίδιο πνεύμα.

Εχω μόνο μία ερώτηση πρός τον νέο υπουργό. Γιατί όλα αυτά δεν τα είχαν σκεφθεί 20 χρόνια πρίν; Δεν υπήρχαν υπολογιστές ή μηχανικοί; δεν ήταν έτοιμη η κοινωνία, ή οποία επέμενε να "λαδώνει" και να περιμένει τρία χρόνια για να κτίσει ένα σπίτι; Επρεπε η κοινωνία μας να φτάσει στο "σόκ και δέος" του μνημονίου για να κινητοποιηθεί η κοινή λογική;

Ας μου εξηγήσει κάποιος γιατί συνέχεια ανακαλύπτουμε τον τροχό με 500 χρόνια καθυστέρηση ; Μήπως γιατί η ζωή, χωρίς τον τροχό, ήταν καλύτερη για κάποιους;

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2011

πάλι μας την έκανε

Εκεί που όλοι περιμέναμε την σύσταση οικουμενικής κυβέρνησης για να νοιώσουμε μιά αχτίδα ελπίδας, βγήκε χθές ο Γεωργάκης στό διάγγελμα του και ανέτρεψε όλο το σκηνικό.

Εκεί που όλοι ελπίσαμε, πώς το πολιτικό προσωπικό της χώρας επιτέλους ωρίμασε και προσπαθεί να μεθοδεύσει μιά προοπτική για την πατρίδα, βγήκε ο Γεωργάκης και μας είπε ότι η ΝΔ έβαλε το μικροκομματικό της συμφέρον πάνω απο την χώρα. Αντίθετα αυτός , μας είπε, ξέρει να αγωνίζεται με αίσθημα ευθύνης για τον τόπο.

τρίχες κατσαρές, για να μην πώ τίποτα βαρύτερο!

Απλά, για άλλη μια φορά οι πολιτικοί μας ηγέτες, αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, παραμένοντας προσκολημένοι στά στενά κομματικά τους συμφέροντα. Για ακόμα μιά φορά, αποδείχθηκαν ανίκανοι να κάνουν την παραμικρή υπέρβαση απο τις παρωχημένες πρακτικές διακυβέρνησης που εφαρμόζουν τόσα χρόνια με τόσο τραγικά αποτελέσματα. Επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά, ότι το πολιτικό μας σύστημα δεν στοχεύει στην ευημερία των πολιτών αλλά στην αυτοεξυπηρέτηση του. Δεν στοχεύει στην εξεύρεση λύσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά στην εξεύρεση λύσεων που δεν θα θίγουν τις δομές του.

Το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας δείχνει καθημερινά, με εκνευριστικό τρόπο, την άρνηση του να αντιληφθεί ότι ο κύκλος της μεταπολίτευσης έχει κλείσει και ένας νέος κύκλος είναι έτοιμος να ξεκινήσει. Με νέα προβλήματα, νέες αρχές και αξίες, νέες λύσεις και νέες πολιτικές πρακτικές. Παραμένει προσκολλημένο στο πολιτικό σύστημα που δημιούργησε την τελευταία 35-ετία αδιαφορώντας για τα προβλήματα που αυτό δημιούργησε. Η αδυναμία και η ανικανότητα σε όλο της το μεγαλείο.

Οι πολιτικοί μας ηγέτες πρέπει επιτέλους να αντιληφθούν ότι αυτό το πολιτικό σύστημα έχει ήδη ξεπερασθεί και ότι έχουν ιστορικό καθήκον να το εκσυγχρονίσουν. Και μάλιστα, όχι υπό ομαλές συνθήκες αλλά υπό την πίεση των προβλημάτων που αυτό δημιούργησε. Αλλοιώς κινδυνεύουν να ξεβραστούν απο την ιστορία μέσα απο αντιπαραθέσεις και ίσως ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Με πολύ χειρότερες συνέπειες για την χώρα και τους πολίτες της.

Η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα και βρίσκει πάντα τον δρόμο της. Κάποιες φορές όμως με πολύ πόνο και κόπο. Οι πολιτικοί ηγέτες του τόπου πρέπει να βρούν τον τρόπο να προχωρήσουμε μπροστά σε μιά Ελλάδα πιό δίκαιη, πιό παραγωγική, πιό ασφαλή και άρα πιό δημοκρατική, προσφέροντας ευημερία και προοπτική στους πολίτες. Αν δεν μπορούν να βρούν τον τρόπο, ας φύγουν και ας ανοίξουν τον δρόμο για άλλους που μπορούν!

Εμείς πρέπει να τους το θυμίζουμε κάθε μέρα, απο το Σύνταγμα!

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

τώρα είναι η ώρα

τώρα είναι η ώρα της διαπραγμάτευσης!

με 1 εκατ. αγανακτισμένους στο Σύνταγμα, με καθολική αποδοχή της αποτυχίας του μνημονίου, με αρνητικές εκτιμήσεις για την πορεία του μεσοπρόθεσμου μνημονίου και με εκατοντάδες οικονομικούς αναλυτές να υποστηρίζουν πιά, ότι η πολιτική αυτή είναι αδιέξοδη, νομίζω ότι έφτασε ή ώρα της επαναδιαπραγμάτευσης.

Εχει γίνει πιά κοινή πίστη, ότι η κρίση είναι συστημική και αφορά τον τρόπο με τον οποίον αναπτύχθηκαν όλα τα ανεπτυγμένα κράτη. Απο την απομύζηση των αποικιών στα δανεικά των πολιτών. Τα 31 ανεπτυγμένα κράτη του πλανήτη έχουν συνολικό δημοσιονομικό χρέος που προσεγγίζει το 100% του συνόλου των ΑΕΠ τους, ενώ αν υπολογίσουμε και το κρυφό χρέος των κρατών αυτών (οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία, εγγυήσεις κρατών σε χρέη τραπεζών κλπ) το πραγματικό χρέος τους, μπορεί να είναι υπερδιπλάσιο του ΑΕΠ τους. Το παγκόσμιο χρέος (ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών) εκτινάχθηκε απο τα 18 τρις δολλάρια (1999) στα 41 τρίς δολλάρια (2010). Ολοι χρωστάνε σε όλους. Οτι φτιάχθηκε στον πλανήτη τα τελευταία χρόνια, φτιάχθηκε με δανεικά, τα οποία στηρίχθηκαν σε προσδοκίες αυξανόμενης ανάπτυξης. Δανεικά, όχι απο τα πλεονάσματα κάποιων υπερπλουσίων αλλά απο τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων και των ασφαλιστικών εταιρειών και τις καταθέσεις των μικρομεσαίων στις τράπεζες. Δανεικά απο τους πολίτες. Κάποιοι "γύρναγαν" τα λεφτά μας, βγάζοντας κέρδη.

Η Ελλάδα, ως οριακό μέλος της ομάδος των ανεπτυγμένων κρατών και με επιπλέον προβλήματα (φοροδιαφυγή, διαφθορά, υπέρογκο κράτος) αποδείχθηκε πιό ευάλωτη στην κρίση του συστήματος. Δεν δημιουργήσαμε εμείς την κρίση, απλά πέσαμε πρώτοι μέσα. Οσο η κρίση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν επιλύεται, όλο και περισσότερα ανεπτυγμένα (υπερχρεωμένα) κράτη θα ακολουθούν το δρόμο μας, ξεκινώντας απο τα πιό ευάλωτα (Ιρλανδία, Πορτογαλλία, Ισπανία, Βέλγιο κλπ).

Οσο η κρίση του συστήματος δεν επιλύεται, τόσο θα υπάρχει πίεση για σωτηρία των αδύναμων κρίκων για να μην διευρύνουν την κρίση, παρασέρνοντας και άλλους. Και όλοι γνωρίζουν, ότι η λύση δεν μπορεί να έρθει πιέζοντας τους πολίτες πέρα απο τα όρια τους δημιουργώντας ύφεση, ανεργία, εξαθλίωση και λαϊκές εξεγέρσεις.

Αυτή είναι η δύναμή μας.

Ηρθε λοιπόν η ώρα, το πολιτικό προσωπικό της χώρας, να μαζέψει όλα τα αποθέματα θάρρους και θράσους που έχει και να δρομολογήσει, μέσα απο εκλογές, ανασχηματισμό, οικουμενική κυβέρνηση ή όποια άλλη μέθοδο επιλέξει, την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους μας και της θέσης μας στην διεθνή κοινότητα, με τον πιό μαξιμαλιστικό τρόπο.

Το ευρώ είναι δικό μας, όσο και των Γερμανών. Το Ευρωπαϊκό ιδεώδες είναι δικό μας, όσο και των Γάλλων. Η κοινωνία του πολιτισμού, της δημοκρατίας και του κοινωνικού κράτους είναι δική μας, όσο και των υπολοίπων Ευρωπαίων. Δεν έχουμε να πάμε πουθενά και ούτε να δώσουμε τίποτα παραπάνω. Θα βουλιάξουμε όλοι μαζί ή θα σωθούμε όλοι μαζί.

Προτείνω λοιπόν στον κ.Παπακωνσταντίνου ή όποιον άλλον εντολοδόχο διαχειριστή του χρέους μας, να ζητήσει απο το Eurogroup τα παρακάτω :

1. "Κούρεμα" του 50-60% του χρέους μας.

2. Αγορά, όλου του υπολοίπου χρέους απο την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

3. Επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους μας (πρός την ΕΚΤ) στα 20 χρόνια με επιτόκιο euribor+Γερμανικό spread

4. Κάλυψη απο την ΕΚΤ των απωλειών που θα έχουν οι Ελληνικές τράπεζες και τα Ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία απο το "κούρεμα"

5. Πακέτο τουλάχιστον 50 δισ ευρώ απο την ΕΕ για την ενίσχυση της Ελληνικής οικονομίας.

Εμείς απο την πλευρά μας, θα αναλάβουμε την υποχρέωση να αναδιοργανώσουμε το κράτος και την οικονομία μας, με ρεαλιστικούς και επιτεύξιμους στόχους, σε χρονοδιάγραμμα τουλάχιστον 5 ετών. Με μία προϋπόθεση. Οτι θα το κάνουμε. Η κρίση αυτή, ίσως αποδειχθεί η ευκαιρία για την επίλυση προβλημάτων δεκαετιών.

Ο μαξιμαλισμός είναι η πρακτική που εφαρμόζουν είτε αυτοί που είναι σε θέση ισχύος, είτε αυτοί που είναι εντελώς απελπισμένοι και δεν έχουν να χάσουν τίποτα. Εμείς είμαστε και τα δύο. Μόνο που γνωρίζουμε μόνο το δεύτερο αλλά αγνοούμε το πρώτο.

Εμπρός λοιπόν, τώρα είναι η ώρα.

Κυριακή 12 Ιουνίου 2011

μπροστά ή πίσω;

Είμαι εναντίον του μνημονίου!

Για δύο λόγους.

Ο πρώτος λόγος είναι ότι νοιώθω προσβεβλημένος, ώς Ελληνας, να αποφασίζουν ξένοι για την τύχη του λαού μου και μάλιστα με ύφος επικυρίαρχου κριτή της κοινωνίας μας. Μου ανασύρονται απο την μνήμη, οι επιπτώσεις που είχαν για την χώρα, όλες οι προηγούμενες φορές που οι Δυτικοευρωπαίοι ήρθαν εδώ για το καλό μας. 4η σταυροφορία, Ενετική βοήθεια πρίν την άλωση της Πόλης, ο "απελευθερωτής" Μοροζίνι , Βαυαροκρατία, Μικρασιατική καταστροφή και πολλές άλλες παρεμβάσεις που πάντα κατέληγαν στην εξαθλίωση των Ελλήνων και στην ισχυροποίηση των συμφερόντων των Δυτικών.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι το μνημόνιο αυτό, δεν έλυσε κανένα απο τα προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας (φοροδιαφυγή, ανάπτυξη, μείωση κράτους κλπ) αλλά αντίθετα επέδραμε οριζόντια και άρα άδικα, εναντίον όλων των Ελλήνων. Λιτότητα χωρίς αποτέλεσμα και χωρίς προοπτική.

Αντίθετα, είμαι υπέρ της εφαρμογής ενός άλλου μνημονίου, ενός κοινωνικού συμβολαίου, που θα συμφωνηθεί μεταξύ μας, χωρίς ξένους, με στόχο την αναδιάταξη της οικονομίας και της κοινωνίας. Γιατί, παρ' όλο που είμαι εναντίον του μνημονίου, είμαι επίσης εναντίον της επανόδου στην προγενέστερη κατάσταση.

Είμαι εναντίον της διαφθοράς των πολιτικών και των κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών. Είμαι εναντίον της φοροδιαφυγής των μεγάλων επιχειρήσεων και των καρτέλ που δημιουργούν υπερκέρδη. Ομως είμαι επίσης εναντίον της φοροδιαφυγής και τών υψηλών χρεώσεων των μικροεπαγγελματιών ακόμα και αν απειλείται η επιβίωση τους. Είμαι εναντίον του υπέρογκου κράτους, ακόμα και αν λύνει το πρόβλημα της απασχόλησης. Είμαι εναντίον των πρόωρων και των "μαϊμού" συντάξεων, της νομιμοποίησης των αυθαιρέτων για κοινωνικούς λόγους και των διακανονισμών του ΙΚΑ και της εφορείας.

Είμαι εναντίον όλων αυτών και θέλω να αλλάξουν όλα αυτά και όχι κάποια απο αυτά!

Αυτό που επιθυμώ, είναι να συμφωνήσουμε σαν κοινωνία, όχι αν θα αλλάξουμε όλα τα στρεβλά της Ελληνικής κοινωνίας , αλλά με ποιόν τρόπο θα τα αλλάξουμε και πώς θα διαχειρισθούμε αυτούς που εμπλέκονται. Και λύσεις υπάρχουν ! Για όλα.

Ο προβληματισμός μου δεν έγκειται στο αν θα πρέπει να καταπολεμήσουμε την διαφθορά, ακόμα και αν αυτό οδηγήσει σε απολύσεις στις εμπλεκόμενες κρατικοδίαιατες εταιρείες. Εγκειται στον τρόπο με τον οποίον θα καταπολεμήσουμε την διαφθορά και πόσο σκληροί θα είμαστε απέναντι στους εμπλεκόμενους.

Ο προβληματισμός μου δεν έγκειται στο αν θα πρέπει να καταπολεμήσουμε την φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή, ακόμα και αν αυτό οδηγήσει στο κλείσιμο των μισών μαγαζιών και επιχειρήσεων. Εγκειται στον τρόπο με τον οποίον θα γίνει αυτό και τι θα κάνουμε αυτούς που θα μείνουν χωρίς δουλειά (υπάλληλοι και επιχειρηματίες).

Ο προβληματισμός μου δεν έγκειται στο αν θα πρέπει να μειωθεί το εμπορικό κέρδος των μαγαζιών και μαζί του οι τιμές των αγαθών, ακόμα και αν κλείσουν τα μισά μαγαζιά. Δεν έγκειται στο αν θα πρέπει να μειωθούν οι υπερβολικές τιμές των ακινήτων, ακόμα και αν χάσουν την δουλειά τους ή τα υψηλά ενοίκια , κάποιοι που ζούσαν απο αυτά. Εγκειται στον τρόπο με τον οποίον θα ορθολογικοποιήσουμε την αγορά σε επίπεδα ανάλογα με την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων.

Ο προβληματισμός μου δεν έγκειται στο αν θα πρέπει να μειωθεί το κράτος και απολυθούν δημόσιοι υπάλληλοι. Εγκειται στον τρόπο με τον οποίον θα εκσυγχρονίσουμε τις δημόσιες υπηρεσίες μας έτσι ώστε να μπορούν να λειτουργούν σωστά με τους μισούς δημοσίους υπαλλήλους. Και φυσικά, τι θα κάνουμε με τους άλλους μισούς. Είμαι σίγουρος ότι γίνεται, γιατί το έχουν κάνει άλλοι.

Το μνημόνιο δεν έλυσε τίποτα απο αυτά. Αντίθετα, φορολόγησε και μείωσε οριζόντια το κοινωνικό κράτος για όλους τους Ελληνες, έχοντες και μη έχοντες. Κατήργησε δίκαια δικαιώματα μαζί με τα άδικα . Δημιούργησε ύφεση αντί για ανάπτυξη και ανεργία αντί για νέες θέσεις εργασίας. Το χειρότερο απο όλα είναι ότι μας στέρησε την προοπτική και μας έφερε σε πολιτικό και κοινωνικό αδιέδοξο.

Το μνημόνιο δεν προσέφερε τίποτα στην χώρα. Γιαυτό πρέπει να αναθεωρηθεί.

Ομως σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει να γυρίσουμε πίσω. Στη στρεβλή, φαύλη και σαθρή οικονομία της προηγούμενης 35-ετίας. Δεν πρέπει να γυρίσουμε πίσω στην κοινωνία τού μέσου, της αδικίας και του βολέματος. Πρέπει να πάμε μπροστά.

Υπάρχουν πολλοί αγανακτισμένοι αυτή την περίοδο στην χώρα. Σχεδόν όλοι. Υπάρχουν αυτοί που αγανακτούν γιατί ξεβολεύονται και θέλουν επιστροφή στην προγενέστερη Ελλάδα. Υπάρχουν και αυτοί που αγανακτούν γιατί θέλουν να ξανακάνουν όνειρα. Εγώ είμαι σαφώς με τους δεύτερους και θα κάνω ότι μπορώ για να μην επικρατήσουν οι πρώτοι.

Γιατί, πρέπει να πάμε μπροστά!

Πέμπτη 2 Ιουνίου 2011

ξυπνήσαμε?

Οι Ελληνες είμαστε ένας απρόβλεπτος λαός! Εκεί πού όλοι αναρωτιόμασταν, γιατί δεν αντιδρά κανείς στα δρώμενα της χώρας, αρκούσε ένα μόνο πανώ στην Puerta del Sol με το κατάλληλο σύνθημα, για να κινητοποιηθούν χιλιάδες Ελληνες, σε ελάχιστο χρόνο.

Μιά σπίθα προσβολής-παρότρυνσης από έναν συμπαθή και "ομοιοπαθή" λαό ήταν αρκετή για να ξεσηκώσει τους Ελληνες, οι οποίοι ένοιωσαν υποχρεωμένοι να απαντήσουν : Ναί, είμαστε ξύπνιοι!

Εχει μικρή σημασία ότι δέν βγήκαμε όλοι στίς πλατείες (γιατί όλοι είμαστε αγανακτισμένοι), αλλά μεγάλη ότι όλοι συζητάνε τις συγκεντρώσεις στις πλατείες με θετικά λόγια. Εχει επίσης μικρή σημασία, ότι η αντίδραση ξεκίνησε μιμούμενοι κάποιους άλλους, αλλά μεγάλη ότι επιτέλους, άρχισε κάτι να κινείται.

Ναί, βλέπω θετικά το κίνημα των αγανακτισμένων και ελπίζω να δώ ακόμα περισσότερους να διαδηλώνουν στίς πλατείες, με ειρηνικό και ακηδεμόνευτο τρόπο, όπως κάνουν μέχρι τώρα. Ελπίζω να δώ, ακόμα περισσότερα συνθήματα με χιούμορ και ακόμα περισσότερα καυστικά πανό γεμάτα φαντασία, που τόσο πολύ ταιριάζουν στον Ελληνα. Ελπίζω να δώ και άλλες εκδηλώσεις, μέ στοχευμένες δράσεις, που να βοηθούν στην "επανεκκίνηση" της χώρας. Μικρές κινητοποιήσεις, που να οδηγούν στην βελτίωση κάποιου προβλήματος και στην αλλαγή κάποιας στρεβλής πρακτικής.

Η προώθηση της κατανάλωσης Ελληνικών προιόντων, που δημιουργούν θέσεις εργασίας και μειώνουν την εξάρτηση μας απο το εξωτερικό , η καταγγελία φοροφυγάδων με συγκεντρώσεις 50-60 ατόμων με έξυπνα πανώ έξω απο τα μαγαζιά ή τα γραφεία επαγγελματιών που φοροδιαφεύγουν ή δεν πληρώνουν τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων, η καταγγελία, με ανάλογους τρόπους, διεφθαρμένων δημόσιων λειτουργών ή πολιτικών είναι κάποιες απο τις δράσεις που μπορούν να οργανωθούν. Παζάρια ανταλλαγών παληών ρούχων,επίπλων κλπ αγαθών, μοίρασμα τροφίμων (δωρεάν προσφορές εταιρειών) σε απολυμένους και άπορους, εκδηλώσεις (μουσικές, θεατρικές, συζητήσεις κλπ) σε μικρότερες πλατείες είναι επίσης κάποιες δράσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν το κλίμα της μιζέριας και να δείξουν την αλληλεγγύη των Ελλήνων.

Ομως, ούτε αυτά φτάνουν. Η αγανάκτηση είναι μόνο ή αρχή που απλά δηλώνει την αφύπνιση απο την απραξία. Γιατί, η αγανάκτηση δεν είναι αρκετή, καθώς αν δεν μετασχηματισθεί, εκτονώνεται και χάνεται μετά απο λίγες ημέρες. Χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Η αγανάκτηση πρέπει να μετεξελιχθεί σε πολιτική σκέψη με απόψεις και συγκεκριμένες προτάσεις. Με τρόπο οργάνωσης και δράσης. Με όραμα και στόχο.

Μόνο έτσι θα έχει νόημα η αγανάκτησή μας.

Τρίτη 24 Μαΐου 2011

silencio,para no despertar a los Griecos

"ησυχία, να μην ξυπνήσουμε τους Έλληνες ! "

Αυτό έγραφε χθές, με μεγάλα γράμματα, ένα πανώ στην πλατεία Puerta del Sol της Μαδρίτης.

Μας κοροϊδεύουν ή μας παρακινούν σε αντίδραση ;

Την ώρα που χιλιάδες Ισπανοί, μόνο με την υποψία "μνημονίου", διαδηλώνουν εναντίον του προγράμματος λιτότητας και της διαφθοράς στην χώρα τους, εμείς ξαπλωμένοι στους καναπέδες, περιμένουμε το μοιραίο. Πρίν απο αυτούς, οι Πορτογάλλοι, οι Ιρλανδοί, οι Βρεταννοί, ακόμα και οι "κρύοι" Ισλανδοί. Ολοι αντιδρούνε, σε αυτό που φοβούνται ότι θα έρθει, αλλά εμείς το ζούμε ήδη. Και δεν αντιδρούμε.

Γιατί ;

Νοιώθουμε ένοχοι, επειδή "μαζί τα φάγαμε" ή απλά, δεν βλέπουμε εναλλακτική λύση; Δεν έχουμε ακόμα αντιληφθεί τί γίνεται στην χώρα ή μήπως αυτοί που μπορούν να κινητοποιήσουν τον κόσμο, δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα; Μήπως τελικά, βολεύει το "μνημόνιο", έτσι όπως εφαρμόζεται, γιατί δεν θίγει αυτούς που έπρεπε να θίξει ;

Ότι από τα παραπάνω και άν συμβαίνει, δεν δικαιολογεί τέτοια απάθεια.

Είναι αλήθεια ότι είμαι απο αυτούς που πιστεύουν, ότι η χώρα έχει ανάγκη απο κάποιο "μνημόνιο", μιά συνολική αναδιοργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας. Αλλά "μνημόνιο" μεταξύ μας, όχι με τους τροϊκανούς. Ενα νέο κοινωνικό συμβόλαιο στο οποίο όμως, να συμμετέχουν όλοι, όχι μόνο αυτοί που δεν μπορούν να το αποφύγουν.

Διότι, αυτό συμβαίνει τώρα! Στο μνημόνιο της τρόϊκας, συμμετέχουν μόνο αυτοί που δεν μπορούν να τό αποφύγουν. Αντίθετα, δεν συμετέχουν αυτοί που "μαζί τα έφαγαν", γιατί απλούστατα ο καρπός του φαγοποτιού τους είναι "μαύρος" και δεν μπορεί να προσδιορισθεί. Αρα, δεν υπάρχει ! Διεφθαρμένοι ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες και φοροφυγάδες επαγγελματίες συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους, λίγο πιό διακριτικά, γελώντας σε βάρος των κορόϊδων.

Οι υπεράριθμοι δημόσιοι υπάλληλοι, συνεχίζουν την λούφα τους, κρυμμένοι πίσω απο τις εγκυκλίους και την γραφειοκρατία του Ελληνικού κράτους που τους δίνουν την δυνατότητα να βολοδέρνουν, περιμένοντας την επόμενη "άγραφη" άδεια του Διοικητή για τις γιορτές. Πρός Θεού, μην ταράξουμε την ηρεμία της υπηρεσίας βάζοντας τους "κοπρίτες" να δουλέψουν, πού όλοι τους γνωρίζουν αλλά κανείς δεν αντιδρά, ιδίως οι προϊστάμενοι.

Οι δικαστές συνεχίζουν να κρύβονται πίσω απο την πολυνομία και την αναποτελεσματικότητα του νομικού μας συστήματος, αφήνοντας ατιμώρητους τους λίγους "παραβάτες" που τους αποστέλλονται για το ξεκάρφωμα, εξαντλώντας την αυστηρότητά τους σε κανένα πρεζόνι ή πιτσιρικά που οδηγά χωρίς δίπλωμα.

Τέλος, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του έθνους, οι πολιτικοί μας, συνεχίζουν να συντηρούν τις πελατειακές τους σχέσεις, αναπτύσοντας το "κράτος δικαίου" του ρουσφετιού, των εξυπηρετήσεων και της υπέρβασης των νόμων, συντονίζοντας όλους τούς παραπάνω σε μιά ορχήστρα του παραλόγου.

Φταίει η κυβέρνηση, που δεν προσπαθεί πολύ; Μήπως, η επόμενη κυβέρνηση θα προσπαθήσει περισσότερο ; Πόσοι αλήθεια το πιστεύουν αυτό. Ο Γιωργάκης υπάρχει, γιατί πρέπει κάποιον να βρίζουμε. Αλλοιώς θα βρίζαμε τον άλλον, ή τον παρα-άλλον.

Η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση που περιγράφεται στις παραπάνω γραμές φαίνεται απελπιστική. Γιατί, όλοι γνωρίζουμε ότι αυτά δημιούργησαν το χρέος και αν δεν αλλάξουν, δεν έχει κάν νόημα να προσπαθήσουμε, γιατί σε λίγα χρόνια πάλι στα ίδια θα είμαστε.

Ίσως, αυτός είναι ο λόγος που δεν αντιδρούμε. Γιατί αυτοί που καλούνται να αλλάξουν είναι τόσοι πολλοί και τόσο βολέμενοι, που λίγοι Έλληνες πιστεύουν ότι θα το κάνουν. Γιατί, η διαφθορά και το μικροσυμφέρον έχουν νοτίσει τόσο πολύ την Ελληνική κοινωνία, που οι περισσότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι πολύ δύσκολα θα αρχίσουμε να ξανασκεφτόμαστε συλλογικά.

Είμαι και εγώ, ένας απο τους πολλούς Έλληνες, που σπάνε το κεφάλι τους να βρούν με ποιόν τρόπο θα επανεκκινήσουμε αυτή την κοινωνία. Με ποιόν τρόπο, θα διορθώσουμε τα παραπάνω. Αλλά, όσο και αν το σπάω, λύση δεν βλέπω. Ούτε κάν αχνή.

'Ισως όμως, μιά λύση είναι να αρχίσουμε να αντιδρούμε. 'Ετσι, χωρίς πρόταση, αφού δεν έχουμε. Απλά για να δηλώσουμε την δυσαρέσκειά μας. Και την επιθυμία μας για αλλαγή. 'Οσοι την θέλουμε. 'Ισως, θα πρέπει να το κάνουμε, όχι για εμάς, αλλά για τα παιδιά μας. Τα οποία καταδικάσαμε, άλλοι με τη συμμετοχή στο πάρτυ και άλλοι με την αδιαφορία, στην φυγή απο την χώρα ή στην αποδοχή αυτής της νοοτροπίας. Στην διαιώνιση αυτής της αδιέξοδης κατάστασης.

Γιατί η κατάσταση είναι αδιέξοδη. Και η επιβίωση δεν είναι υποχρεωτική.

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

διάσταση συναισθημάτων

Τον τελευταίο καιρό βιώνω μιά εσωτερική διάσταση.

Απο την μιά, υπάρχει ο ορθολογιστής με τις δημοκρατικές αρχές, την αποστροφή της βίας και της αυτοχειρίας που πιστεύει στην συλλογική λύση μέσα απο θεσμικές πρακτικές και αντιλαμβάνεται ότι εκρήξεις θυμού και πρακτικές τύπου γιαουρτώματος των πολιτικών δεν συνεισφέρουν στην επίλυση κανενός προβλήματος.

Απο την άλλη, υπάρχει ο συναισθηματικός, που θυμωμένος με τις τακτικές και την συμπεριφορά των πολιτικών μας, ευχαρίστως θα εκτόξευε γιαουρτάκι τύπου veloutela με ροδάκινο σε αρκετούς απο αυτούς που με την διαφθορά, τον πολιτικαντισμό τους, την ανεπάρκεια, ακόμα και με την ανοχή τους, οδήγησαν την χώρα σε αυτή την κρίση. Που για εμένα είναι κρίση αξιών και οράματος και όχι ελλείματος. Πιάνω πολλές φορές τον εαυτό μου να ονειροπολεί ανάμεσα σε τραμπουκισμούς και λοιπές φασίζουσες πράξεις, εναντίον κάποιων πολιτικών. Ιδιαίτερα, εναντίον αυτών που αντί να σκύβουν το κεφάλι και να ζητούν συγγνώμη, εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να ρητορεύουν με εκείνη την ξύλινη γλώσσα, εφευρίσκοντας σοφιστίες που νομίζουν ότι τους απαλλάσσουν απο την ευθύνη τους.

Η ιστορία, στην οποία συνήθως προστρέχω σε τέτοια διλήμματα, δικαιώνει δυστυχώς και τις δύο συμπεριφορές, βαθαίνοντας το ρήγμα μέσα μου.

Η σοβαρή και μετρημένη αντιμετώπιση των γεγονότων που, χωρίς εξάρσεις και συναισθηματισμούς, δρομολογούν μεθοδικά και συστηματικά τις λύσεις, δημιούργησε τις σύγχρονες αυτοκρατορίες, ενώ αντίθετα καμία αυθόρμητη εξέγερση δεν κατέληξε σε κατάληψη της εξουσίας. Παρ' όλα αυτά, οι περισσότερες αλλαγές στην ιστορία της ανθρωπότητας, προκλήθηκαν απο την αντίδραση του κόσμου, που συνήθως ήταν βίαιη. Κυρίως , γιατί προκαλούσε φόβο στους κρατούντες.

Και η εσωτερική διάσταση συνεχίζεται। Αν είναι έτσι, ποιά άραγε είναι η αποτελεσματικότερη συμπεριφορά και απο τί εξαρτάται ;

Η απάντηση, που δίνω, δυστυχώς περιπλέκει την εσωτερική μου διάσταση, γιατί σχετίζεται με τον λαό που αντιδράει. Αραγε οι Έλληνες μπορούν να αντιδράσουν "σωστά" και να έχουν αποτέλεσμα ;

Και ενώ η διάσταση παραμένει χωρίς λύση, η ένταση μεταξύ των δύο συμπεριφορών μεγαλώνει. Άραγε που θα καταλήξει;

Επειδή άρχισα να φοβάμαι τον εαυτό μου, θα ήθελα να γνωρίζετε, όλοι εσείς που με ξέρετε , ότι, αν με δείτε να εκτοξεύω γιαούρτια σε πολιτικούς, βρίζοντας και φωνάζοντας, δεν θα είμαι εγώ.

Θα είναι ο άλλος μου εαυτός !

Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011

διώκτες ή διωκόμενοι ;

Προχθές το βράδυ, δύο νεαροί αστυνομικοί σκοτώθηκαν από πυρά κακοποιών τους οποίους καταδίωκαν μετά από ληστεία. Το γεγονός φέρνει θλίψη αν αναλογισθούμε τις ζωές, δύο νέων παιδιών που χάθηκαν στο ξεκίνημα της ζωής τους, δύο ανθρώπων που πέθαναν στη εκτέλεση της εργασίας τους.

Αυτό όμως, που κάνει το γεγονός τραγικό, είναι η ευκολία με την οποία οι κακοποιοί εκτέλεσαν εν ψυχρώ τους αστυνομικούς και διέφυγαν της σύλληψης. Μετέτρεψαν τους διώκτες τους σε διωκόμενους που έγιναν βορά στην αποφασιστικότητά αδίστακτων ανθρώπων.

Μέσα από την τραγικότητα του, το γεγονός αναδεικνύει για άλλη μία φορά την έλλειψη εκπαίδευσης, εξοπλισμού και οργάνωσης της Ελληνικής Αστυνομίας. Κυρίως όμως, αναδεικνύει την έλλειψη συντονισμού και επιχειρησιακής ετοιμότητας της ΕΛ.ΑΣ., με αποτέλεσμα νέοι άνθρωποι να θέτουν καθημερινά, την ζωή τους σε κίνδυνο, με μόνα όπλα την αίσθηση καθήκοντος και την ορμή της νιότης τους, τα οποία όμως δεν είναι αρκετά.

Η ηγεσία της αστυνομίας, φυσική και πολιτική, πρέπει να αντιληφθεί ότι τέτοια τραγικά γεγονότα, θίγουν την αξιοπιστία της ΕΛ.ΑΣ. και απειλούν, εκτός από την ζωή των αστυνομικών, το αίσθημα ασφάλειας του Έλληνα πολίτη, ο οποίος νοιώθει ευάλωτος απέναντι στην αυξημένη εγκληματικότητα των τελευταίων χρόνων. Εγκληματικότητα, που αυξάνεται δραματικά, ποσοτικά αλλά και ποιοτικά, την οποία η Ελληνική Αστυνομία φαίνεται αδύναμη να αντιμετωπίσει. Η νέα γενιά των κακοποιών, εγχώριων και εισαγόμενων, δεν έχει καμία σχέση με τον μικροαπατεώνα παλικαρά της δεκαετίας του ’60, που έκλεβε για να επιβιώσει αλλά έτρεμε, τον τότε άοπλο αστυνομικό. Τά βασικότερα χαρακτηριστικό της νέας γενιάς κακοποιών είναι ή αποφασιστικότητα, η σκληρότητα και η έλλειψη σεβασμού για την ανθρώπινη ζωή. Αυτούς όμως καλείται να αντιμετωπίσει η σύγχρονη Ελληνική Αστυνομία και πρέπει να τους αντιμετωπίσει με τα δικά τους μέσα, εξελισσόμενη και η ίδια.

Η Ελληνική Αστυνομία πρέπει επιτέλους να αποκτήσει τον θεσμικό ρόλο που απαιτείται να έχει, έξω από μικροπολιτικές και κομματισμούς με κύριο στόχο την αποτελεσματικότητα της στην εφαρμογή των νόμων. Βασικός ρόλος της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας της αστυνομίας είναι η διασφάλιση των όρων και των πόρων που απαιτούνται για την επίτευξη του σκοπού αυτού, χωρίς «εκπτώσεις» και παρεμβάσεις που μπορεί να διαταράξουν την επιχειρησιακή του υλοποίηση. Πρέπει επιτέλους, οι πολιτικές ηγεσίες, να προχωρήσουν στον εκσυγχρονισμό της αστυνομίας, υλικοτεχνικά και οργανωτικά και να την αφήσουν να επικεντρωθεί στο έργο της μακριά από τις στρεβλές αντιλήψεις και πρακτικές του ελληνικού δημοσίου.

Γνωρίζω ότι η Αστυνομία στην χώρα μας έχει «βαρύ» ιστορικό, αλλά πιστεύω ότι έφτασε ή ώρα να γυρίσει και αυτή η σελίδα. Οι αστυνομικοί εδώ και πολλά χρόνια επιλέγονται μέσω πανελληνίων εξετάσεων και όχι με κομματικά κριτήρια, έχουν καλό μορφωτικό επίπεδο, συνδικαλίζονται και εκτός λίγων εξαιρέσεων είναι ευγενικοί, κοινωνικά ευαίσθητοι και έχουν αίσθημα καθήκοντος.

Νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε, ότι το βασικό καθήκον της αστυνομίας σε κάθε ευνομούμενη και δημοκρατική χώρα, είναι άκρως κοινωνικό και απαραίτητο, καθ’ όσον καλείται να παρέχει ασφάλεια στους πολίτες εφαρμόζοντας τους κανόνες που έχει θεσπίσει η ίδια η κοινωνία. Όλες οι κοινωνίες, από την αρχή της δημιουργίας τους, θέσπιζαν κανόνες λειτουργίας τους και όριζαν σε κάποια ομάδα ανθρώπων, το καθήκον της εφαρμογής τους.

Το καθήκον αυτό γίνεται όλο και πιο σημαντικό στις σύγχρονες «ανοικτές» κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από ατομισμό, ανασφάλεια και ευμετάβλητους κανόνες ηθικής, που ευνοούν την παραβατικότητα και καθιστούν τρομερά δύσκολη την διατήρηση του κοινωνικού ιστού. Ταυτόχρονα όμως, τα ίδια αυτά χαρακτηριστικά καθιστούν τον καθένα από εμάς πιο ευάλωτο στην παραβατικότητα, καθ’ όσον έχουν εκλείψει η προστασία της ομάδος (γειτονιά, ευρύτερη οικογένεια κλπ), η σχέση με τα άτομα που μας περιβάλλουν και οι ηθικοί κανόνες της ομάδος μας, που διασφάλιζαν τα όρια των αντιδράσεων μας.

Η κατάσταση επιβαρύνεται από την μετανάστευση (σύγχρονη μετακίνηση των λαών) κυρίως φτωχών και άρα απελπισμένων ανθρώπων που η κοινωνία αδυνατεί να ενσωματώσει αλλά και να κατανοήσει. Η μετανάστευση, εκτός από απελπισία φέρνει και εισαγωγή νέων πολιτισμικών στοιχείων που αλλοιώνουν ακόμα περισσότερο τον ήδη αλλοιωμένο κοινωνικό ιστό.

Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, βασική προϋπόθεση για την ευημερία, εξέλιξη και δημιουργία των κοινωνιών ήταν να ικανοποιούνται το αίσθημα ασφάλειας και το αίσθημα δικαίου των πολιτών.

Είδα με αρκετή ικανοποίηση ότι ο θάνατος των δύο νεαρών αστυνομικών, άγγιξε πολύ περισσότερο και πολλούς περισσότερους ανθρώπους από άλλες φορές. Ενός λεπτού σιγή στην Βουλή, δηλώσεις τους προέδρου της δημοκρατίας, συζητήσεις στα κανάλια, πολύ κόσμος να αφήνει ένα λουλούδι στο σημείο του συμβάντος.

Ας ελπίσουμε, ότι ο θάνατός τους, μέσα από την τραγικότητά του, θα δώσει το έναυσμα για κάποιες βελτιώσεις και διαφοροποιήσεις, στον τρόπο που αντιμετωπίζει η Ελληνική πολιτεία αλλά και η κοινωνία τον ρόλο και τον σκοπό της αστυνομίας.

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

αλληλεγγύη στους καπνιστές

Είμαι καπνιστής।

Ίσως για αυτό, η γνώμη μου στο θέμα της απαγόρευσης του καπνίσματος δεν είναι αμερόληπτη, παρ’ όλα αυτά πιστεύω ότι πρέπει να ακουσθεί, έστω και σαν μία ακόμα από τις εριστικές απόψεις που ακούμε καθημερινά στην Ελληνική κοινωνία.

Είμαι καπνιστής.

Έχω μία συνήθεια, που με τα σημερινά δεδομένα της επιστήμης είναι βλαβερή για εμένα και γιά τους γύρω μου, όταν το υφίστανται. Όμως την έχω, και διεκδικώ το δικαίωμα, για όσο καιρό την έχω, να την εξασκώ ελεύθερα, όταν δε ενοχλώ κανέναν.

Ως πολίτης αυτού του κράτους, στο οποίο εφαρμόζεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο του σεβασμού της διαφορετικότητας και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων πάσης φύσεως και προέλευσης, διεκδικώ τα δικαιώματα της «κοινότητας» των καπνιστών।

Διεκδικώ το δικαίωμά μου να συνοδεύω το ποτό μου στο μπαράκι με καλή κλασική rock, άψητα αμύγδαλα, έντονη πολιτική συζήτηση και ένα έως πολλά τσιγάρα, που κατά την γνώμη μου ταιριάζουν πολύ με τα προηγούμενα. Διεκδικώ το δικαίωμά μου να συνοδεύω το ψάρι μου στο εστιατόριο με καλό κρασί, σαλάτα και κάποια τσιγάρα, που χωρίς αυτά, το γεύμα μου φαίνεται ελλιπές. Διεκδικώ το δικαίωμά μου να συνοδεύω την εργασιακή μου δημιουργικότητα, στο προσωπικό μου γραφείο, με καφέ και τσιγάρα.

Σέβομαι τους μη καπνιστές και δεν θέλω να ενοχλώ κανέναν, απλά θέλω να υπάρχω και εγώ μέσα στην κοινωνία. Διεκδικώ τους δικούς μου χώρους, διαχωρισμένους, με σήματα ή χωρίς, τοίχους, συρματοπλέγματα ή ότι άλλο αποφασίσουν οι προστάτες της υγείας μας , αλλά ναι. Θέλω τους δικούς μου χώρους. Διεκδικώ την θέση μου στην κοινωνία, με την «ιδιαιτερότητα» μου την οποία ζητώ από την πολιτεία να σεβαστεί.

Σέβομαι και επικροτώ την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, όπως νοσοκομεία, σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες κλπ παρ’ όλο που πιστεύω ότι και εκεί θα μπορούσε να υπάρχει ένας χώρος για να καπνίζουν οι καπνιστές εργαζόμενοι, χωρίς να ενοχλούν το κοινό. Σέβομαι επίσης την απαγόρευση στα μέσα μεταφοράς και επικροτώ την απαγόρευση του καπνίσματος στο ιδιωτικό αυτοκίνητο όταν υπάρχουν παιδιά.

Αυτό που διαφωνώ είναι η καθολική επιβολή του νόμου στα κέντρα εστίασης και διασκέδασης. Δεν κατανοώ γιατί δεν μπορούν να υπάρχουν ειδικά μαγαζιά για καπνιστές ή ειδικοί χώροι μέσα στα μεγάλα μαγαζιά. Το επιχείρημα ότι κάποιοι μη καπνιστές θα υποχρεούται, λόγω παρέας να συνοδεύουν τους καπνιστές σε αυτούς τους χώρους δεν είναι ισχυρό, καθότι πολλοί μη καπνιστές ζουν με καπνιστές στο ίδιο σπίτι. Για το προσωπικό, προτείνω να ισχύει το ανάποδο από ότι σε πολλές εταιρείες, οι οποίες δεν προσλαμβάνουν καπνιστές.

Στην χώρα μας, η καθολική απαγόρευση σκοντάφτει και σε μία ακόμα παράμετρο : την λαϊκή βούληση. Ο νομικός μας πολιτισμός στηρίζεται στην αρχή ότι ο νόμος προσπαθεί να επιβάλλει την θέληση των πολλών στους λίγους. Στην Ελλάδα, με 42% καθημερινούς καπνιστές (50% στους ενήλικες άνδρες) και περίπου 15% περιστασιακούς καπνιστές, θεωρώ ότι επιχειρείται το αντίστροφο : μια μειοψηφία, στο όνομα της υγείας μας επιχειρεί να περιορίσει επιλεκτικά έναν από τους παράγοντες κινδύνου και μάλιστα, χωρίς την συγκατάθεσή μας. Διότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου οι οποίοι αγνοούνται.

Γνωρίζω ότι το κάπνισμα είναι βλαβερό, όπως άλλωστε και το αλκοόλ, τα junk foods και πολλές άλλες ουσίες και προϊόντα, που απ’ όσο γνωρίζω δεν έχουν και ούτε προτίθεται να απαγορευθούν σε κανένα από τα «πολιτισμένα κράτη»

Ακούω καθημερινά ότι το κάπνισμα επιβαρύνει τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως άλλωστε το κάνουν και η παχυσαρκία που κυρίως οφείλεται στην κακή διατροφή, οι καρκίνοι που σχετίζονται με την ρύπανση της ατμόσφαιρας και η κατάθλιψη που σχετίζεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής αλλά δεν έχω ακούσει ακόμα καμία πρόθεση από κανένα «σύγχρονο» κράτος για ουσιαστικό περιορισμό της ρύπανσης ή μέτρων περιορισμού του άγχους μας.

Αντίθετα, ακούω ότι τα ασφαλιστικά ταμεία σε όλα τα «πολιτισμένα» κράτη του κόσμου, υπέστησαν μεγάλες ζημιές, από τις τοποθετήσεις των διαθεσίμων κεφαλαίων τους σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα φούσκες, ενώ κάποια από τα ταμεία αυτά κινδυνεύουν να καταρρεύσουν εξ’ αιτίας της αγοράς ομολόγων κάποιων προβληματικών κρατών, όπως η Ελλάδα. Αυτά φυσικά, θεωρούνται απλώς κακές επενδύσεις, άσχετα αν ζημίωσαν τα ταμεία όσο η νοσηλεία εκατομμυρίων εμφραγμάτων. Φυσικά, ούτε λόγος για απαγόρευση ή έλεγχο των προϊόντων αυτών, τα οποία, παρόλο που προκαλούν ζημίες, αυξάνουν τα bonus κάποιων golden boys και ημετέρων κουμπάρων οι οποίοι με μένος υπερασπίζονται την διαφύλαξη των οικονομικών των ταμείων από τους καπνιστές.

Γνωρίζω ότι το τσιγάρο κατηγορείται για αιφνίδιους θανάτους όπως άλλωστε και η οδήγηση στο Ελληνικό οδικό δίκτυο, το οποίο η πολιτεία αδυνατεί να βελτιώσει αλλά ούτε απαγορεύει την χρήση του καθ΄ όσον μαζεύονται χρήματα από τα διόδια και την φορολόγηση της βενζίνης.

Αναμφίβολα, το τσιγάρο είναι ένα επικίνδυνο προϊόν, όπως άλλωστε και η πώληση όπλων σε πολλές πολιτείες των φανατικά αντικαπνιστικών ΗΠΑ. Όμως είναι νόμιμο προϊόν και όπως σε όλα τα νόμιμα προϊόντα η πολιτεία ορίζει του κανόνες χρήσης τους και ο κατασκευαστής υποχρεούται να ενημερώσει τους καταναλωτές για τους κινδύνους και να αφήσει την αγορά στην κρίση τους.

Ειδικά στην Ελλάδα, όπου η πολιτεία δεν έχει κάνει τίποτα για την υγεία των πολιτών της, διατηρώντας ένα άθλιο σύστημα υγείας και αδιαφορώντας για οτιδήποτε τους βλάπτει, θεωρώ υποκριτικό το επιλεκτικό ενδιαφέρον κάποιων για το τσιγάρο. Απλά, η απαγόρευση του τσιγάρου, αφ’ ενός δεν κοστίζει τίποτα στο κράτος και αφ’ ετέρου, μας εκπαιδεύει στην εφαρμογή νόμων.

Μπορεί αυτά που γράφω να φαντάζουν σε πολλούς ως σοφιστείες και υπερβολές ενός «άρρωστου» που δεν θέλει να βρει την υγεία του. Αλλά εγώ, έτσι νοιώθω και θέλω να το μοιρασθώ.

Έχω βαρεθεί να πίνω το ποτό μου στο κρύο, παρέα με τα μανιτάρια υγραερίου. Έχω επιθυμήσει μια κρασοκατάνυξη σε ταβέρνα που την έχω κόψει γιατί δεν γουστάρω να βγαίνω κάθε λίγο έξω για να καπνίσω. Και αντίθετα με πολλούς άλλους, δεν μου αρέσει να καταστρατηγώ τον νόμο καπνίζοντας παράνομα μέσα στα μαγαζιά στα οποία απαγορεύεται.

Και για την ώρα, δεν θέλω να το κόψω. Τουλάχιστον για αυτόν τον λόγο.

Εκτός από τα παραπάνω, έχω βαρεθεί τις καθημερινές ανακοινώσεις για την ανάγκη αυστηρής επιβολής του νόμου και κυρίως, την συσχέτιση του καπνίσματος με τον πολιτισμό. Το τσιγάρο δεν είναι πολιτισμός, ενώ αντίθετα πολιτισμός είναι τα αντικαταθλιπτικά χάπια και η ψυχανάλυση, το stress και οι κρίσεις πανικού, τα hamburgers και τα συμπληρώματα διατροφής, η μοναξιά και το facebook.

Έχω βαρεθεί την υποκρισία των «επιστημόνων» και των κυβερνώντων που δεν αναδεικνύουν τις μελέτες που ενοχοποιούν δραστηριότητες με έντονο οικονομικό ενδιαφέρον (ρυπογόνες βιομηχανίες, κινητά τηλέφωνα κλπ) ενώ αντίθετα υποβαθμίζουν την σημαντικότητα αυτονόητων πρακτικών (μεσημεριανός ύπνος, μαγειρεμένο φαγητό κλπ) που είναι θετικές για την υγεία μας αλλά αν υιοθετηθούν θα πλήξουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

Έχω βαρεθεί τις μονοδιάστατες στατιστικές που δεν συνυπολογίζουν ποτέ στους παράγοντες κινδύνου, καταστάσεις που προκαλούνται από την δομή της κοινωνίας μας, όπως το άγχος, η μοναξιά και η έλλειψη εκτόνωσης και έκφρασης

Τέλος, έχω βαρεθεί την προσπάθεια επιβολής ενός ενιαίου μοντέλου ζωής,
από την Νέα Υόρκη έως το μικρό χωριό της Αφρικής, που αγνοεί την παράδοση και την ταυτότητα των λαών και αδιαφορεί για τις επιθυμίες τους.
Ένα μοντέλο, που θεοποιεί την παραγωγικότητα και την κατανάλωση και προωθεί συγκεκριμένες συνήθειες και συμπεριφορές, στο όνομα της εκάστοτε αντίληψης των «ειδικών» περί υγείας και ευημερίας.

Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη επικριτές του ανήθικου και του ανθυγιεινού και αυτόκλητους σωτήρες της ψυχής και της υγείας. Η απαγόρευση του χοιρινού και του αλκοόλ στο Ισλάμ, του βοδινού από τους Ινδουιστές και των θαλασσινών από τους Εβραίους έγινε στο όνομα της προστασίας της υγείας των πιστών. Την ίδια υγεία που προστάτευε και η ποτοαπαγόρευση στις ΗΠΑ καθώς και η απαγόρευση των ερωτικών επαφών από την Χριστιανική εκκλησία. Πάντα οι ισχυροί, εκτός από τα συμφέροντά τους, προσπαθούσαν να επιβάλλουν την ταυτότητά τους στους αδυνάτους. Μάλλον, γιατί τα συμφέροντά τους ήταν προσαρμοσμένα στη ταυτότητά τους.

Αυτό που έλειπε πάντα από την ανθρωπότητα ήταν σεβασμός στην διαφορετικότητα και αποδοχή της ιδιαιτερότητας.

Αυτό ζητώ τώρα από την Ελληνική πολιτεία.

Αλληλεγγύη στους καπνιστές

Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

είμαστε χώρα αναπήρων ;

Το πρόβλημα των "μαϊμού" αναπηρικών συντάξεων στην χώρα μας, το είχα ξανακούσει. Αυτό που δεν είχα αντιληφθεί ήταν ή έκταση του φαινομένου και το οικονομικό του μέγεθος .
Λοιπόν, σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα στα ΝΕΑ, 350.000 συνπολίτες μας ή το 14,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας παίρνουν αναπηρική σύνταξη, ενώ ο μέσος όρος των αναπηρικών συντάξεων στα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ δεν ξεπερνά το 8%.

Αν λάβουμε το 8% σαν βάση, μπορούμε εύκολα να εκτιμήσουμε ότι οι "μαϊμού" αναπηρικές συντάξεις στην Ελλάδα πρέπει να είναι περίπου 150.000, που ισοδυναμούν με το 6,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Αν υπολογίσουμε την μέση αναπηρική σύνταξη στα 517 ευρώ/ μήνα, το ετήσιο κόστος τους ανέρχεται στο ποσό των 1,1 δις ευρώ. δηλαδή περίπου τα μισά απο αυτά που εξοικονόμησε το κράτος κόβοντας τις συντάξεις των "κανονικών" συνταξιούχων. Αν δε, υπολογίσουμε ότι η μέση ηλικία συνταξιοδότησης στις αναπηρικές συντάξεις είναι κατά 10 χρόνια μικρότερη από αυτή των συντάξεων γήρατος, τότε το σύνολο των υπεξαιρέσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία αγγίζει τα 11 δις ευρώ, δηλαδή όσα θα λείπουν απο τα ταμεία του κράτους το 2011 και για τα οποία θα φορολογηθούμε ανηλεώς.

Φυσικά, εκτός απο τους 150.000 "μαϊμού" αναπήρους στην κομπίνα εμπλέκονται γιατροί, δικηγόροι και υπάλληλοι των ασφαλιστικών ταμείων, οι οποίοι, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ενθυλακώνουν απο 1.500 έως 7.000 ευρώ για να βγάλουν μιά τέτοια σύνταξη, δηλαδή έχουν μοιρασθεί περίπου 0,5 δις ευρώ από αυτή την κομπίνα.

Συμπερασματικά, 150.000 συνπολίτες μας, δηλαδή ένας στους 15 εργαζόμενους ή το 1,5% του πληθυσμού της χώρας ζεί λάθρα , ενώ 2-3.000 υπάλληλοι και παρατρεχάμενοι αυξάνουν τα εισοδήματά τους εις βάρος του δύσμοιρου αυτού κράτους, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η διαφθορά στην χώρα μας διαπερνά μεγάλο μέρος της κοινωνίας.

Επειδή τα μεγέθη είναι μεγάλα και τα λεφτά πολλά, αρχίζω να προβληματίζομαι μήπως ο Πάγκαλος είχε δίκιο.