Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

για τον Γιάννη

Ετονε εξ’ Πανόραμα, Χριστούγεννα ημέραν,
όντες το μαύρο το χαπάρ’ οι φίλοι σου επέραν.

Κωδώνια εντώκαν θλιβερά, καρδίας εματώθαν,
Τραντέλλενον ντ’ εχάσανεν, τας γούλας εγομώθαν.

Τα έργα τ’ έτανε καλάν, πολλά και καρπεμένα,
Και όσα εποίκεν ο αετόν, ας είναι φωταγμένα.

Εκεί απάν’ σην Σουμελάν, σουμά σην εγκλεσίαν,
θα έχ’ ατώρα ανάπαψην και μνήμην αιωνίαν.

Και εσείς, πουλόπα τη Θεού, ποισέστεν συντροφίαν,
τή Ιμερας τον αετόν να έχει παρηγορίαν.
(προσαρμογή σε Ποντιακό μοιρολόϊ - Δ.Παπουλίδη)

Στην μνήμη του
παιδικού μου φίλου,
Γιάννη,
ενός περήφανου Πόντιου,
πού έφυγε προχθές,
στα 50 του χρόνια.

Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010

επιστροφή στην δραχμή

Τον τελευταίο καιρό ακούω όλο και περισσότερους Έλληνες να υποστηρίζουν ότι η καλύτερη λύση για την σωτηρία της χώρας από την οικονομική κρίση και την υποτέλεια στην τρόικα, είναι η έξοδος της χώρας από το ευρώ και η επιστροφή στην δραχμή.

Αντιλαμβάνομαι πολύ καλά, ότι η θέση αυτή καλύπτει το θυμικό των Ελλήνων, οι οποίοι ενοχλούνται με τα μέτρα που μας επιβάλει η τρόικα, πολλά από τα οποία θεωρούν άδικα και αναποτελεσματικά. Επιπλέον, κατανοώ την αντίδραση πολλών Ελλήνων στην εξάρτηση της οικονομίας μας από το ευρώ και τις χώρες της ΟΝΕ, που αντί για αλληλεγγύη στην δύσκολη φάση που περνάμε , μας υποχρεώνει να παίρνουμε μέτρα που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των Ελλήνων χωρίς να λύνουν το πρόβλημα.

Αντιλαμβάνομαι επίσης, ότι το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδος, επιβαρύνθηκε κατά πολύ από τις προμήθειες εξοπλισμού και υπηρεσιών που έγιναν όλα τα προηγούμενα χρόνια από τους εταίρους μας της ΕΕ, πάνω από τις δυνατότητες της χώρας και πολλές φορές με αδιαφανείς διαδικασίες. Οι προμήθειες αυτές ενίσχυαν τις ισχυρές οικονομίες της ΕΕ αλλά ταυτόχρονα βάθαιναν τις οικονομικές διαφορές μας και αύξαιναν το χρέος της χώρας.

Συμφωνώ επίσης, ότι οι ξένες τράπεζες ήταν αυτές πού άνοιξαν τον χορό των χωρίς όρια δανείων και των νέων τραπεζικών προϊόντων-φούσκα στις επιχειρήσεις, ιδιώτες, αλλά και το ίδιο το κράτος, βλέποντας την Ελλάδα σαν χρηματοπιστωτικό Eldorado, λόγω των υψηλών τραπεζικών επιτοκίων της χώρας, συμβάλλοντας και αυτές στην κρίση που ακολούθησε. Ας μην ξεχνάμε ότι τα παράγωγα και τα Supremes που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση Σημίτη για να κρύψει το χρέος, προτάθηκαν τότε από την Goldman Sucks, ως καθ’ όλα νόμιμα προϊόντα ενώ τώρα ελέγχονται ως παράτυπα.

Επιπλέον είναι σήμερα σίγουρο ότι οι εταίροι μας στην ΟΝΕ γνώριζαν από τότε την κατάσταση μας αλλά έκαναν την πάπια, διότι όλοι κέρδιζαν και το χρήμα κινούταν. Όλοι υπολόγιζαν ότι η ανάπτυξη θα συνέχιζε την αυξητική της πορεία και ανέβαλαν την επίλυση των προβλημάτων για το μέλλον. Όμως κάποια στιγμή ξεκίνησε η παγκόσμια οικονομική κρίση, η οποία έβαλε φρένο στην ανάπτυξη και έκανε τους επενδυτές («αγορές») να προσέχουν σε ποιόν δανείζουν. Και έτσι ξεκίνησε το δράμα μας, γιατί οι «αγορές» άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι θα χάσουν κάποια από τα 40 τρις $ που μέχρι τότε είχαν αφειδώς δανείσει στα κράτη του πλανήτη, πιστεύοντας ότι η ανάπτυξη θα συνεχιζόταν για πάντα.

Όσον αφορά την οικονομική κρίση που βιώνει ο πλανήτης , εγώ προσωπικά πιστεύω ότι είναι συστημική και σχετίζεται με τις δομές της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, η οποία λειτουργεί πια χωρίς κανέναν έλεγχο στοχεύοντας στην μεγιστοποίηση των κερδών των «αγορών» χωρίς κανέναν ανθρωπιστικό ή κοινωνικό φραγμό. Δυστυχώς, ο παγκόσμιοποιημένος νεοφιλελεύθερισμός είναι το μόνο οικονομικό σύστημα που εφαρμόζεται στον πλανήτη και μέχρι να διαφοροποιηθεί ή ανατραπεί είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε με τους κανόνες του.

Φταίνε λοιπόν οι ξένοι και το ευρώ για την κατάστασή μας και γιαυτό θα είναι καλύτερα να φύγουμε από αυτό και να κόψουμε κάθε σχέση με αυτούς που μας ταλαιπωρούνε ;
Εγώ πιστεύω πώς όχι. Αντίθετα πιστεύω ότι επιστροφή στην δραχμή θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την Ελληνική οικονομία και θα οδηγήσει σύντομα την χώρα στην πτώχευση και την εξαθλίωση.

Επιστροφή στην δραχμή σημαίνει ότι η οικονομική πολιτική του νομίσματος δεν θα καθορίζεται πια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το EcoFin, αλλά από το οικονομικό επιτελείο της Ελληνικής κυβέρνησης. Εμένα προσωπικά και μόνο αυτή η προοπτική με γεμίζει ανασφάλεια. Διότι όλοι θυμόμαστε τις αλλοπρόσαλλες πολιτικές προ ευρώ, που οδηγούσαν μόνιμα σε υποτιμήσεις, πληθωρισμό και μεγάλα ελλείμματα.

Αν ξαναγυρίσουμε λοιπόν στην δραχμή, η Ελληνική κυβέρνηση, θα μπορεί να «κόβει» νέο νόμισμα όποτε θέλει, υποτιμώντας την δραχμή σε σχέση με τα άλλα νομίσματα και να δανείζεται από τις αγορές με το τρέχον επιτόκιο των Ελληνικών ομολόγων που θα εκδίδονται πλέον σε δραχμές.

Τη ημέρα που θα εκδοθεί η νέα δραχμή, η κυβέρνηση θα έχει δύο επιλογές, όσον αφορά την ισοτιμία του νέου νομίσματος με το ευρώ : υποτίμηση ή «σκληρή» δραχμή.

Α. Σε περίπτωση, που η κυβέρνηση αποφασίσει να μην υποτιμήσει την νέα δραχμή, και ακολουθήσει πολιτική «σκληρής» δραχμής, θα είναι υποχρεωμένη να μην αλλάξει τίποτα από την ισχύουσα πολιτική, ενώ επιπλέον θα πρέπει να πείσει τις αγορές ότι η νέα δραχμή αξίζει αυτήν την ισοτιμία. Οι αγορές εκτιμώ ότι θα αντιδράσουν αρνητικά, απαιτώντας από την χώρα ακόμα αυστηρότερα μέτρα (απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, κλείσιμο οργανισμών κλπ) για να πεισθούν να αγοράσουν τα Ελληνικά ομόλογα σε «σκληρές» δραχμές, που μπροστά τους το μνημόνιο και η τρόικα θα φαντάζουν παραμυθένια. Έτσι η κυβέρνηση θα βρεθεί πολύ σύντομα μπροστά σε δύο επιλογές : υποτίμηση της δραχμής ή απομονωτισμό και επιβίωση χωρίς δανεικά με επιπτώσεις που θα περιγραφούν παρακάτω.

Β. Αντίθετα, η επιστροφή στην δραχμή θα έχει νόημα, μόνο αν συνοδευτεί από ισχυρή υποτίμηση της νέας δραχμής, της τάξεως του 30-40%, η οποία θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των Ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές καθώς θα πωλούνται 30-40% φθηνότερα σε ευρώ, ενώ οι Έλληνες παραγωγοί θα εισπράττουν τα ίδια σε δραχμές. Παράλληλα, η Ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να δώσει μικρές αυξήσεις στους εργαζόμενους και να χαλαρώσει το πρόγραμμα σταθερότητας.

Η υποτίμηση της δραχμής όμως, θα έχει τα παρακάτω αρνητικά αποτελέσματα :
• Αύξηση των επιτοκίων δανεισμού του κράτους και των τραπεζών στα προ ευρώ επίπεδα του 10-15% καθώς το “spread” της νέας δραχμής θα εκτιναχθεί στα ύψη.
• Αύξηση του δημόσιου χρέους κατά το ποσοστό της υποτίμησης (30-40%) διότι το χρέος θα διατηρηθεί σε ευρώ. Η αύξηση του χρέους θα αυξήσει τα ετήσια τοκοχρεολύσια που θα πρέπει να πληρώνει το Ελληνικό κράτος και άρα θα αυξηθεί το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα από 15,4% (2009) σε 25-30%.
• Αύξηση του ιδιωτικού χρέους (εταιρείες, τράπεζες, ιδιώτες) καθώς όλοι όσοι έχουμε πάρει δάνεια (στεγαστικά, καταναλωτικά, κάρτες) θα πρέπει να αποπληρώσουμε το αυξημένο υπόλοιπο με τα νέα επιτόκια δανεισμού που θα κυμαίνονται στο 15-20%.
• Αύξηση των τιμών όλων των εισαγόμενων προϊόντων κατά 30-40%, με πρώτα και καλύτερα τα καύσιμα καθώς και όλων των εισαγόμενων πρώτων υλών της βιομηχανίας. Αυτό θα οδηγήσει σε αυξήσεις των τιμών σχεδόν όλων των προϊόντων , εκτός των αγροτικών και κάποιων βιοτεχνικών προϊόντων, των οποίων η παραγωγή δεν στηρίζεται σε εισαγόμενες πρώτες ύλες.
• Μεταφορά των καταθέσεων πολλών Ελλήνων από τις Ελληνικές τράπεζες σε τράπεζες του εξωτερικού πριν την υποτίμηση της νέας δραχμής με κίνδυνο κατάρρευσης του τραπεζικού μας συστήματος.

Το Ελληνικό κράτος, θα βρεθεί πολύ γρήγορα μπροστά σε ένα τρομακτικό χρέος ( > 170% ΑΕΠ) το οποίο δεν θα μπορεί να εξυπηρετήσει καθώς θα αυξάνονται και τα ετήσια ελλείμματα. Οι αγορές θα απαιτήσουν και περαιτέρω υποτίμηση της νέας δραχμής ή οποία θα αυξήσει και άλλο το χρέος και τα ελλείμματα μπαίνοντας σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς επιστροφή. Κάποια στιγμή οι αγορές θα σταματήσουν να μας δανείζουν και θα οδηγηθούμε σε στάση πληρωμών.

Το έλλειμμα του 15,4% το 2009 ερμηνεύεται ότι η Ελλάδα πέρυσι, είχε περίπου 40 δις ευρώ περισσότερα έξοδα από έσοδα. Από αυτά οι τόκοι του χρέους των 285 δις ευρώ δεν ξεπερνούσαν τα 15 δις ευρώ. Αυτό σημαίνει, ότι ακόμα και να συμφωνούσαν οι δανειστές μας να μην πληρωθούν τους τόκους, η χώρα μας πάλι θα είχε έλλειμμα και θα χρειαζόταν δανεικά για να πληρώσει μισθούς, συντάξεις και προμηθευτές του δημοσίου.

Όταν η Ελλάδα πτώχευσε το 1893, ο Χαρίλαος Τρικούπης κήρυξε επιλεκτική στάση πληρωμών των τόκων των δανείων και ζήτησε από τους πιστωτές της χώρας αναδιάρθρωση του χρέους. Όμως τότε το έλλειμμα ήταν μικρότερο από τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους και η χώρα μπορούσε να συνεχίσει να λειτουργεί πληρώνοντας μισθούς και προμηθευτές του δημοσίου. Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα, καθότι στάση πληρωμών θα σημάνει αδυναμία πληρωμής μισθών και συντάξεων.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα σταματήσουν να πληρώνονται και μετά από κάποιες ημέρες θα σταματήσουν να πηγαίνουν στην δουλειά τους. Πολύ σύντομα η χώρα δεν θα έχει αστυνομία, στρατό, υγεία και παιδεία και θα αρχίσουμε να βλέπουμε εικόνες της Ρωσίας του Γέλτσιν όπου ρακένδυτοι αξιωματικοί είχαν εγκαταλείψει τις θέσεις τους και πούλαγαν στρατιωτικό υλικό για να ζήσουν.

Στάση πληρωμών ενός κράτους όπως η Ελλάδα, όπου το 24% των εργαζομένων μισθοδοτούνται από το κράτος και το 63% της οικονομίας είναι κρατικοδίαιτη, θα έχει σαν αποτέλεσμα την πλήρη ανατροπή του κοινωνικού ιστού της χώρας. Η κυβέρνηση, αν καταφέρει να ελέγξει τις ταραχές που θα ξεσπάσουν, θα αναγκασθεί να απολύσει δημοσίους υπαλλήλους και να περιορίσει τις δαπάνες του κράτους στο επίπεδο των εσόδων του κράτους.

Κανείς δεν θα δανείζει την χώρα μας και ελάχιστα προϊόντα θα εισάγονται λόγω της πλήρους αναξιοπιστίας των συναλλαγών με Έλληνες εισαγωγείς . Η χώρα θα πρέπει να ζήσει με ότι παράγει, γυρίζοντας στην αγροτική οικονομία του μεσοπολέμου. Η ανεργία θα αυξηθεί κατακόρυφα και η μετανάστευση θα μοιάζει η μόνη αξιοπρεπής λύση για τα άτομα με κάποια προσόντα. Οι καλύτεροι θα αρχίσουν να ξαναφεύγουν όπως παλιά, στερώντας την χώρα από το ειδικευμένο προσωπικό που της χρειάζεται για να αναπτυχθεί.

Για τους παραπάνω λόγους πιστεύω ότι η χώρα μας πρέπει να μείνει προσκολλημένη στο ευρώ, ακόμα και αν μας κλωτσάνε για να φύγουμε. Στο κάτω-κάτω είναι και δικό μας νόμισμα και κανείς δεν δικαιούται να μας το στερήσει. Η λογική τής μικρής αλλά τίμιας ψωροκώσταινας ποτέ δεν ευνόησε την χώρα μας, αντίθετα την οδηγούσε πάντα στον απομονωτισμό και την εσωστρέφεια, χαρακτηριστικά που είναι καταστροφικά στην σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

Ας σταθούμε λοιπόν στα πόδια μας, με αυτοπεποίθηση και ας αρχίσουμε να διεκδικούμε αυτό που νομίζουμε εμείς ότι μας ανήκει. Η οικονομική ισχύς δεν ήταν ποτέ ο μόνος παράγοντας αξιοπιστίας ενός λαού.

Η αξιοπρέπεια μας δεν θα κριθεί αν φύγουμε από το ευρώ και επιστρέψουμε στην ανίσχυρη αλλά δική μας και μόνο δική μας, δραχμούλα. Η αξιοπρέπεια μας θα κριθεί από την ικανότητα μας να κοιτάμε τους άλλους στα μάτια, παρ’ όλα τα προβλήματα μας και όχι από την περιχαράκωσή μας στη φτώχεια και την μιζέρια μας. Η αξιοπρέπεια μας θα κριθεί από την ικανότητά μας να διεκδικούμε σαν ισότιμοι συνομιλητές και να αρνούμαστε τα ξεροκόμματα που μας πετάνε οι ισχυροί φίλοι μας χτυπώντας μας στην πλάτη. Τέλος, η αξιοπρέπεια μας θα κριθεί στους δρόμους, όταν όλοι μαζί απαιτήσουμε αλληλεγγύη από τους εταίρους μας και βροντοφωνάξουμε όχι στα μέτρα που θεωρούμε άδικα. Η αξιοπρέπεια μας θα κριθεί όταν αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση.

Και ποιός ξέρει, μπορεί οι ισχυροί εταίροι μας μην ακούσουν τίς φωνές μας αλλά να τίς ακούσουν οι καλοί θεοί της Ελλάδος και να λειτουργήσουν για άλλη μία φορά ως από μηχανής θεοί. Τώρα τελευταία, ακούω συνεχώς για τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο της Ελλάδος και προβληματίζομαι. Μήπως τελικά, είχε δίκιο ο Γεωργάκης και «λεφτά υπάρχουνε» ;

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

εργασιακές συμβάσεις

Από τότε που άκουσα την πολιτική των εργασιακών συμβάσεων προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ, να καταλάβω πως θα βοηθήσουν την ελληνική οικονομία, οι μειώσεις των μισθών τού ιδιωτικού τομέα.

Όσον αφορά στα έσοδα του κράτους, νομίζω ότι είναι σαφές σε όλους μας, ότι η πολιτική αυτή θα έχει αρνητική συνέπεια, καθ’ όσον οι μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα θα έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση των εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία και την μείωση του φόρου μισθωτών υπηρεσιών στα φορολογικά έσοδα.

Και ενώ, οι αντίστοιχες περικοπές στον δημόσιο τομέα είχαν δημοσιονομικό όφελος, στην περίπτωση του ιδιωτικού τομέα, οι μειώσεις των μισθών μόνο προβλήματα θα δημιουργήσουν. Διότι, σε αντίθεση με το κράτος που η παραγωγικότητα δεν μετρείται και δεν αμείβεται, καμία σοβαρή επιχείρηση δεν θέλει να έχει δυσαρεστημένους εργαζομένους που νοιώθουν όμηροι της ανεργίας.

Είναι μύθος, ότι οι μειώσεις των μισθών θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των Ελληνικών προϊόντων, διότι αν η ανταγωνιστικότητα καθοριζόταν από το επίπεδο των μισθών, η Μποτσουάνα θα ήταν η πιο ανταγωνιστική χώρα του πλανήτη και όχι οι ΗΠΑ.

Η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων στον ανεπτυγμένο κόσμο καθορίζεται κυρίως από την φορολογική σταθερότητα, την μειωμένη γραφειοκρατία, την επενδυτική διευκόλυνση και τις υποδομές του κράτους, ενώ σημαντικό ρόλο παίζουν η διαθεσιμότητα εκπαιδευμένου προσωπικού, η υψηλή οργανωτική δυνατότητα, η τεχνολογική επάρκεια και η ποιότητα των πρώτων υλών που, αντίθετα με την πολιτική των εργασιακών συμβάσεων, προϋποθέτουν υψηλά αμειβόμενο προσωπικό.

Η ανταγωνιστικότητα επηρεάζεται από το κόστος εργασίας μόνο στην περίπτωση προϊόντων εντάσεως εργασίας που παράγονται σε χώρες με πολύ χαμηλούς μισθούς και εξάγονται στο εξωτερικό. Αφορά δηλαδή χώρες με χαμηλό βιοτικό επίπεδο και μικρή ιδιωτική κατανάλωση ενέργειας και εισαγόμενων προϊόντων όπου οι κοινωνίες συντηρούνται με την εγχώρια παραγωγή και μπορούν να διατηρούν χαμηλούς μισθούς σε σχέση με τον ανεπτυγμένο κόσμο. Οι χώρες αυτές συνήθως δεν έχουν κοινωνικό κράτος, ούτε περιβαλλοντική νομοθεσία ή άλλους κανόνες που να αυξάνουν το κόστος παραγωγής καθώς δεν απαιτούν υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, φόρους και παράβολα.

Τα προϊόντα που παράγονται σε αυτές τις χώρες είναι συνήθως προϊόντα χαμηλής ποιότητας, χωρίς πιστοποιήσεις και ποιοτικό έλεγχο με χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία αντισταθμίζεται από την φθηνή εργασία και την συναλλαγματική διαφορά με τις χώρες εξαγωγής.

Αντίθετα, στις ανεπτυγμένες οικονομίες και κοινωνίες, στις οποίες συγκαταλέγεται και η Ελλάδα, η παραγωγή στηρίζεται στην τεχνολογία και είναι κυρίως εντάσεως κεφαλαίου. Οι βασικοί πυλώνες του κόστους παραγωγής είναι η ενέργεια, το κόστος χρήματος (επιτόκια), οι ποιοτικές πρώτες ύλες και η εξειδικευμένη εργασία. Έτσι, στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας, το κόστος εργασίας συμμετέχει στο κόστος παραγωγής σε ποσοστά που κυμαίνονται από 15-25%.
Αυτό σημαίνει ότι μία μείωση του εργατικού κόστους κατά 10% θα μειώσει το κόστος παραγωγής κατά 1,5-2,5%. Εάν σε αυτό το ποσοστό προσθέσουμε και την εκτιμούμενη μείωση των τιμών των α’ και β’ υλών (αποτέλεσμα των μειώσεων των μισθών και σε αυτές τις βιομηχανίες), οι μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα δεν πρόκειται να μειώσουν το κόστος παραγωγής πάνω από 5% και αυτό με την προϋπόθεση ότι όλοι οι συντελεστές της παραγωγής προέρχονται από την Ελλάδα.

Γνωρίζοντας την χώρα μας, εκτιμώ ότι η μείωση αυτή του 5% δεν θα περάσει στο προϊόν αλλά θα αυξήσει τα κέρδη των εταιρειών που παράγουν το προϊόν ή θα μειώσει την ζημιά τους και μάλιστα σε επίπεδα που δεν θα επηρεάσουν την βιωσιμότητά τους. Στις περιπτώσεις δε, που οι εταιρείες παραγωγής θα αποφασίσουν να μειώσουν τις τιμές των προϊόντων τους, η μείωση αυτή δεν θα φτάσει στον καταναλωτή αλλά θα χαθεί στα πολύ υψηλά ποσοστά κέρδους των δικτύων εμπορίας των προϊόντων, που στην Ελλάδα κυμαίνονται από 30% έως και άνω του 100% της τιμής αγοράς του προϊόντος.

Επειδή, η χαμηλή ανταγωνιστικότητα των Ελληνικών προϊόντων, δεν οφείλεται στους υψηλούς μισθούς αλλά σε αιτίες που σχετίζονται κυρίως με την διάρθρωση του Ελληνικού κράτους, η πολιτική των εργασιακών συμβάσεων πιστεύω ότι δεν θα βελτιώσει αλλά αντίθετα θα επιδεινώσει και άλλο την Ελληνική οικονομία.

Πιστεύω ότι θα εφαρμοσθεί κυρίως από μικρομεσαίες προβληματικές εταιρείες και κοντόφθαλμους επιχειρηματίες και θα οδηγήσει τα αξιόλογα και ανταγωνιστικά στελέχη στο εξωτερικό ή στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες δεν θα τις εφαρμόσουν στα στελέχη τους. Με το τρόπο αυτό, θα μειωθεί και άλλο η ποιότητα και παραγωγικότητα των μικρομεσαίων αυτών ελληνικών επιχειρήσεων που θα οδηγηθούν στην χρεοκοπία, λίγο αργότερα αλλά πολύ πιο σίγουρα.

Αν η εξέλιξη αυτή, συνδυασθεί με την αδυναμία του Ελληνικού κράτους να κάνει διαρθρωτικές αλλαγές (γραφειοκρατία, φορολογική πολιτική, επενδυτικό περιβάλλον, επιτόκια κλπ) θα οδηγηθούμε στην κυριαρχία της αγοράς από λίγες μεγάλες εταιρείες που θα διευκολύνουν τις εναρμονισμένες πρακτικές και θα διατηρούν υψηλές τις τιμές των προϊόντων τους, ως αντιστάθμισμα του υψηλού κόστους που δημιουργεί το αρνητικό επενδυτικό περιβάλλον.

Οι εταιρείες αυτές, αφού ξεζουμίσουν τα αποθέματα των Ελλήνων καταναλωτών, θα οδηγηθούν μακροπρόθεσμα σε έξοδο από την χώρα, αφού ούτε ικανά στελέχη θα βρίσκουν για να στελεχώσουν τις εταιρείες τους, ούτε ο μέσος καταναλωτής με τα μειωμένα εισοδήματα θα μπορεί να πληρώσει τα προϊόντα τους.

Κατά την γνώμη μου, στην Ελλάδα πρέπει να γίνει ακριβώς το αντίθετο. Να αυξηθούν οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να προσελκύσουν ικανά στελέχη από το εξωτερικό αλλά και από τον δημόσιο τομέα που δεν είναι πια ελκυστικός, τα οποία θα βελτιώσουν την ποιότητα και παραγωγικότητα των Ελληνικών προϊόντων, ώστε να αρχίσουν να γίνονται πιο ανταγωνιστικά. Παράλληλα, το Ελληνικό κράτος πρέπει επιτέλους να βελτιώσει το επενδυτικό περιβάλλον με διαρθρωτικά μέτρα που θα μειώσουν την γραφειοκρατία, θα σταθεροποιήσουν την φορολογία και την νομοθεσία, θα συνδέσουν την παραγωγή με τα πανεπιστήμια κλπ μέτρα, που θα στοχεύουν στην ανάπτυξη μιας νέας γενιάς Ελληνικών επιχειρήσεων οι οποίες θα λειτουργούν υγιώς και θα παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Επιπλέον, το εκπαιδευτικό μας σύστημα πρέπει να αναδιοργανωθεί με στόχο την παραγωγή λιγότερων αλλά πιο καταρτισμένων επιστημόνων και περισσότερων αλλά πιο ανταγωνιστικών εξειδικευμένων τεχνιτών και εργατών. Το δημόσιο πρέπει να σταματήσει να αποτελεί εργασιακή διέξοδο αλλά αποτελεσματικό μηχανισμό σχεδιασμού και ελέγχου της οικονομίας και παροχής κοινωνικού κράτους δικαίου.

Η Ελλάδα πρέπει να πάει μπροστά και όχι πίσω.

Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010

piigs

"είμαι περήφανος που είμαι γουρουνάκι" είπε χθές ο Γεωργάκης στην σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.

Πρέπει να ομολογήσω, ότι με ικανοποίησε η στάση του και εύχομαι να επαναληφθεί και από άλλους ηγέτες των piigs. Πρέπει επίσης να ομολογήσω, ότι αυτή η ονοματολογία (piigs) με εκνευρίζει ιδιαίτερα, διότι εκτός απο υπεροψία και μισαλλοδοξία κρύβει ρατσισμό και επιθετικότητα.

Οι πειθαρχημένοι, παραγωγικοί και αποτελεσματικοί Βορειοευρωπαίοι ίπτανται ώς αετοί στους ουρανούς της Ευρώπης, χωρίς να φοβούνται κανέναν, ενώ οι απείθαρχοι, τεμπέληδες και πολυλογάδες Νότιοι, τρέχουν να κρυφτούν σαν πανικοβλημένα γουρουνάκια. Ομως, ότι και αν κάνουν τα γουρουνάκια, στο τέλος θα καταλήξουν στο φούρνο με το μήλο στο στόμα, γιατί αυτός είναι ο λόγος ύπαρξής τους. Είμαστε καταδικασμένοι να φαγωθούμε, εκτός και αν μετατραπούμε και εμείς σε αετούς.

Οι Βόρειοι, που είναι δυνατοί και πλούσιοι επειδή είναι παραγωγικοί, μπορούν να μας μετατρέψουν σε αετούς, αρκεί να τους αφήσουμε να μας συνετίσουν και να μας οργανώσουν. Οπως ακριβώς έκαναν, στο παρελθόν με τους Αφρικανούς και τους Ασιάτες, οι οποίοι όμως αποδείχθηκαν ανεπίδεκτοι μαθήσεως. Οσον αφορά εμάς τους Νότιους, οι φίλοι μας απο τον Βορρά, θα προσπαθήσουν, παρ' όλο που διατηρούν κάποιες αμφιβολίες, να μας βοηθήσουν διότι έχουμε πιά, κοινά συμφέροντα : το ευρώ. Αν όμως, η προσπάθεια δεν αποδώσει και η προσαρμογή των οικονομιών των piigs αποτύχει, οι προνοητικοί Βόρειοι δεν θα αφήσουν το κοινό μας νόμισμα να μολυνθεί. Θα μας διώξουν απο το ευρώ ή ακόμα καλύτερα θα φτιάξουν το νέο "καθαρό" μάρκο και θα μας αφήσουν το ευρώ αμανάτι με τα προβλήματα του.

Η πλήρης κυριαρχία της παγκοσμιοποίησης, που με πρόσχημα την οικονομία, θέλει να επιβάλλει αλλαγές στον τρόπο ζωής, στην νοοτροπία, στίς αρχές και τις αξίες των λαών . Ανταγωνιστικότητα ή θάνατος, μέχρι να μετατραπεί και ο τελευταίος πολίτης του πλανήτη σε εκφραστή των αρχών του αγγλοσαξονικού προτεσταντισμού. Η εργασία απελευθερώνει. Και χωρίς γκρίνιες παρακαλώ. Κανένας σεβασμός στην διαφορετικότητα και κανένας οίκτος στην αδυναμία.

Το σύστημα που έχει κυριαρχήσει, ο παγκόσμιος νοεφιλελευθερισμός, απαιτεί συνεχή ανάπτυξη για να λειτουργήσει. Η ανάπτυξη απαιτεί αύξηση της κατανάλωσης ή οποία με την σειρά της απαιτεί αύξηση του παραγώμενου πλούτου, όχι απαραίτητα ισοκατανεμημένα. Η αύξηση του πλούτου προϋποθέτει αύξηση της απόδοσης της εργασίας και εδώ ερχόμαστε εμείς.
Τώρα κολυμπάμε και εγώ ο μυώδης ξανθός ναυαγοσώστης θα σε σώσω απο τον πνιγμό, θές δεν θές. Ασχετα, αν εγώ σε πέταξα σε αυτή την λίμνη που είναι βαθιά. Αδιαφορώ δε, αν εσύ απλά ήθελες να κολυμπήσεις στην δίπλα λίμνη, που είναι μικρότερη, πιό βρώμικη αλλά πιο ρηχή. Εδώ θα κολυμπήσεις. Ακούς ;

Ομως οι άνθρωποι, ιδιαίτερα τα piigs είναι απείθαρχα και καμμιά φορά ανεξέλεκτα, μετατρέποντας πολλές φορές την ιστορία σε απρόβλεπτη, για αυτούς που πιστεύουν ότι την έχουν σχεδιάσει. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη ισχυρούς υπερόπτες που υποτίμησαν τον αντίπαλο και κατέληξαν στα τάρταρα. Η εφευρετικότητα, ίδιον των αδυνάτων, αποδείχθηκε αρκετές φορές στην ιστορία αποτελεσματικότερη της ισχύος.

Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο παραμύθι, τα γουρουνάκια στο τέλος επιζούν και ο κακός λύκος γίνεται ταπετσαρία στον τοίχο.

Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2010

αλλοίμονό μας !

Η χθεσινή δημοσίευση επιστημόνων του Harvard, ότι κατάφεραν να ελέγξουν την διαδικασία της γήρανσης με γέμισε τρόμο.

Φαντάστηκα τον Γεωργάκη, τον Κωστάκη, την Ντόρα και τους λοιπούς πολιτικούς ταγούς της Ελλάδος, να κυβερνούν ακόμα σε 100 χρόνια αυτή την χώρα και να αλληλοκατηγορούνται, στην εποχή των εγγονιών μας, για το έλλειμα του 2009. Φαντάστηκα επίσης τον Μητσοτάκη, γέρο πιά, κοντά στα 200, να συνεχίζει να δίνει συνεντεύξεις για την αποστασία του '65 και να παρεμβαίνει όταν νοιώθει ότι απειλείται το πολιτικό μέλλον της κορούλας του.

Τρόμος, γιατί αναιρείται η μόνη περίπτωση να γλυτώσουμε απο αυτούς, ο φυσικός θάνατος. Φανταστείτε. Θα κυβερνούν μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Μιά βουλή στην οποία θα ακούγονται μόνο δέκα επίθετα. Τρόμος.

Και το χειρότερο, χωρίς να διδάσκονται απο τα λάθη τους.

Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

συνωμοσίες

Επί της αρχής, δεν πιστεύω στην συνωμοσιολογία. Δέν πιστεύω δηλαδή, ότι κάποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι ή κέντρα εξουσίας σχεδιάζουν και υλοποιούν την τύχη της ανθρωπότητος. Αντίθετα πιστεύω ότι η ιστορία έχει τις δικές της ροπές, τις οποίες πολλές φορές κάποιοι άνθρωποι προσπάθησαν να επηρεάσουν, αλλά τελικά στην βάση της, η ιστορία παραμένει απρόβλεπτη και ανεξέλεκτη.

Παρ' όλα αυτά, πρέπει να ομολογήσω ότι κάποιες φορές η πεποίθηση μου αυτή κλονίζεται. Αναφέρομαι φυσικά, στις προχθεσινές αποκαλύψεις του Wikileak που περιλάμβαναν τα πάντα : κατασκοπία, παρακολουθήσεις, μυστικές συμφωνίες για επίθεση της Σ. Αραβίας στο Ιράν, μυστική υποστήριξη των Αμερικανών στους Κούρδους και των Τούρκων στην Αλ Κάϊντα κλπ.

Συνωμοσίες γινόταν και θα γίνονται, όπως και μυστικές συμφωνίες, στην προσπάθεια κάποιων να επιβάλουν την θέλησή τους στους άλλους. Από αυτό όμως, έως τον πλήρη έλεγχο της ανθρωπότητας από μια χούφτα ανθρώπων υπάρχει διαφορά.

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

ποιόν δουλεύει;

Χθές το βράδυ, άκουσα με έκπληξη την καγγελάριο Αγγελα Μέρκελ να παροτρύνει τους Γερμανούς σε ομιλία της στην Γερμανική καγγελαρία, να αντιμετωπίσουν τα μέτρα που πρόκειται να τους επιβάλει με την "πειθαρχία και την σοβαρότητα των Ελλήνων" και αναρωτήθηκα ποιόν δουλεύει ; τους Γερμανούς ή εμάς ;

Γίναμε λοιπόν πρότυπο πειθαρχίας και σοβαρότητος για τους Γερμανούς ή κάτι δεν πάει καλά σε αυτόν τον κόσμο ; Μάλλον το δεύτερο.

Αυτό που μάλλον εννοούσε η κ.Μέρκελ είναι ότι θα ήθελε να αντιμετωπίσουν οι Γερμανοί τα νέα μέτρα χωρίς αντίδραση, όπως οι Ελληνες. Χωρίς φωνές, διαδηλώσεις και λοιπές εκδηλώσεις απειθαρχίας και ανυπακοής. Οπως οι Ελληνες.

Γιατί άραγε μας συμβαίνει αυτό ; Γιατί αντιμετωπίζουμε μιά τόσο δύσκολη κατάσταση, χωρίς σχεδόν καμμία αντίδραση ; Σάν Γερμανοί. Ενώ αντίθετα, οι Γερμανοί είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν μιά λιγότερο δύσκολη κατάσταση σαν Ελληνες.

Μήπως νοιώθουμε συνυπεύθυνοι και άρα συνένοχοι (όπως λέει ο Πάγκαλος) ή μήπως χάσαμε κάθε ελπίδα για να αλλάξει αυτή η χώρα ; Δεν νομίζω, γιατί ακόμα και να ίσχυε κάποιο απο τα δύο, ο Ελληνας πάλι θα αντιδρούσε, γιατί είναι θρασύς.

Αυτό που νομίζω ότι ισχύει είναι ότι οι Ελληνες έχουμε πια τόσο πολύ απογοητευθεί και σιχαθεί, που απλά δεν θέλουμε να ασχοληθούμε για να βρούμε μια συλλογική λύση. Και κάνουμε αυτό που ξέρουμε πολύ καλά να κάνουμε. Ψάχνουμε για την λύση, ο κάθε ένας μόνος του. Ο κάθε ένας την δική του λύση στις νέες συνθήκες της ζωής του. Και όταν την βρούμε, τότε θα ξανασυζητήσουμε συλλογικά. Τώρα γλύφουμε τις πληγές μας και προετοιμαζόμαστε, ο κάθε ένας χωριστά, για την επόμενη φάση.

Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010

καλώς ήρθατε στο club

Καλωσορίζω τους φίλους Ιρλανδούς στο club των ΔΝΤ-πληκτων και τροϊκανοφάγων. Καλωσορίζω τους συνοδοιπόρους στην ομάδα των piigs και συναγωνιστές στην προσπάθεια αποφυγής της εξαθλίωσης .

Μαζί οικοδομήσαμε το όνειρο της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής περιφέρειας και μαζί βλαστημήσαμε την ανυπαρξία αλληλεγγύης στο ευρωπαϊκό ιδεώδες. Μαζί χαρήκαμε την είσοδό μας στο club των ισχυρών και μαζί καταραστήκαμε την βύθιση μας στη δύνη της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας των αγορών. Μαζί αυξήσαμε τα ελλείματα και τα χρέη μας στον βωμό της ενίσχυσης της γερμανικής βιομηχανίας που μας προσέδιδε μια πλασματική ευημερία.

Και μάλλον, μαζί τα φάγαμε, όπως λένε οι σοφοί.

Μην ανησυχείτε όμως γιατί δεν είμαστε μόνοι. Σήμερα δυό, αύριο τρείς, στο μέλλον χίλιοι δεκατρείς. Το σημαντικό είναι ότι φτιάξαμε club και έτσι ίσως εισακουσθεί το κλάμα μας, εκεί μακρυά στις αγορές και συγκινηθούν να δώσουν μιά συλλογική λύση, μήπως και αρχίσουμε και ξανα-αγοράζουμε. Γιατί τι θα κάνουν χωρίς ιθαγενείς και μάλιστα νεόπλουτους ιθαγενείς που αγόραζαν τις χάντρες σε καλές τιμές.

Το μόνο που με φοβίζει είναι μήπως οι ιαχές δικαίωσης αυτών που πιστεύουν ότι για όλα φταίνε οι ξένοι και ντόπιοι δυνάστες μας, επικαλύψουν το κλάμα μας και μείνουμε χωρίς χάντρες. Γιατί δυστυχώς, όπως αυτοί χρειάζονται τους ιθαγενείς, εμείς χρειαζόμαστε τις χάντρες.
Τουλάχιστον, μέχρι να γίνουμε πολλοί.

Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010

το διακύβευμα των εκλογών

Ο πρωθυπουργός μας, προσπάθησε πριν από μερικές ημέρες, να μας πείσει με το διάγγελμά του ότι, ο μόνος τρόπος για να βγει η χώρα από την οικονομική κρίση είναι η εφαρμογή των πολιτικών της κυβέρνησής του, οι οποίες έχουν σαν στόχο την επίτευξη των δεικτών που μας υπαγόρευσε η τρόικα με το «μνημόνιο». Ζήτησε δε από τον Ελληνικό λαό, να επικυρώσει τις πολιτικές αυτές, ψηφίζοντας τους συνδυασμούς που υποστηρίζει το ΠΑΣΟΚ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα εκλάβει το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών σαν απόρριψη των πολιτικών του και θα ζητήσει εθνικές εκλογές.

Το δίλημμα Παπανδρέου, περιέχει ένα παράδοξο και δύο παραδοχές με τα οποία δεν είναι ανάγκη να συμφωνούν οι Έλληνες. Το παράδοξο είναι ότι οι Έλληνες που συμφωνούν με το μνημόνιο και τον τρόπο εφαρμογής του από την κυβέρνηση Παπανδρέου, θα πρέπει να το αποδείξουν ψηφίζοντας υποψήφιους που ίσως θεωρούν ανίκανους. Η 1η παραδοχή είναι ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης του θα οδηγήσουν στην επίτευξη των στόχων του μνημονίου, που μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται, ενώ η 2η παραδοχή είναι ότι το μνημόνιο θα οδηγήσει στην έξοδο της χώρας από την κρίση, που μέχρι στιγμής, επίσης δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται.

Επειδή οι περισσότεροι Έλληνες μάλλον δεν συμφωνούν με το παράδοξο και τις παραδοχές του Γιώργου Παπανδρέου, το βράδυ των εκλογών θα ζήσουμε την εμπειρία των ατέλειωτων συζητήσεων για τον νικητή και το μήνυμα των εκλογών. Θα απολαύσουμε πολιτικούς και δημοσιογράφους να λενε ανείπωτες βλακείες στην προσπάθειά τους να ερμηνεύουν τα αποτελέσματα όπως τους συμφέρει.

Παράλληλα με τον Γιωργάκη και ο έτερος «αρχηγός» βάζει στον Ελληνικό λαό ένα δίλημμα, το αντίστροφο από αυτό του Παπανδρέου. Ο Σαμαράς υποστηρίζει ότι το μνημόνιο δεν ήταν απαραίτητο αλλά δρομολογήθηκε από τον Γιωργάκη, επειδή δεν έβρισκε άλλο τρόπο να περάσει τις αλλαγές που ήθελε. Επίσης, τον κατηγορεί ότι αντί να δανεισθεί έγκαιρα, ανέβασε τα spreads με τις δηλώσεις του, ενώ αυτός θα χειριζόταν καλύτερα την κατάσταση και θα εξοικονομούσε λεφτά χωρίς την ανάγκη μνημονίου και τρόικας..

Το δίλημμα Σαμαρά περιέχει επίσης ένα παράδοξο και δύο παραδοχές με τα οποία, επίσης δεν είναι ανάγκη να συμφωνούν οι Έλληνες. Το παράδοξο είναι ότι ενώ έχει τον τρόπο να σώσει την χώρα από την κρίση, δεν ζητάει εκλογές για να τον εφαρμόσει. Η 1η παραδοχή είναι ότι είναι εναντίον του μνημονίου, παρ’ όλο πού επανειλημμένα έχει δηλώσει, ότι αν στην βουλή απαιτούταν απόλυτη πλειοψηφία θα ψήφιζε υπέρ του μνημονίου ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες δήλωνε στην σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος ότι η ΝΔ στήριξε τις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται για να βγει η χώρα από τη κρίση. Η 2η παραδοχή είναι ότι αυτός έχει το τρόπο, να βγάλει την χώρα από την κρίση μέσα σε έναν χρόνο, χωρίς νέα μέτρα, άποψη που παραπέμπει στην σφαίρα της μεταφυσικής.

Οι δύο μονομάχοι βάζουν τους Έλληνες ανάμεσα σε δύο διλήμματα. «Εγώ ή το χάος» λέει ο Γιώργος και «εγώ ή το μνημόνιο του άλλου» λέει ο Αντώνης. Αυτό που δεν λέει κανένας από τους δύο είναι ότι οι Έλληνες δεν τους εμπιστεύονται πια.

Δεν εμπιστεύονται τον Γιώργο Παπανδρέου επειδή προέρχεται από το κόμμα με την μεγαλύτερη ευθύνη για την κατάσταση της χώρας, το κόμμα που γιγάντωσε τον δημόσιο τομέα και εξέθρεψε τις πελατειακές σχέσεις, ανέχθηκε την φοροδιαφυγή και υπέθαλψε την διαφθορά. Το κόμμα, που αδιαφόρησε για την μείωση της παραγωγής και προέτρεψε τους Έλληνες στην λάθρα ζωή των δανεικών και των γιαλαντζί επιχορηγήσεων. Και ενώ του δόθηκε πριν από έναν χρόνο, η ευκαιρία να δείξει αν είναι διαφορετικός αυτός προτίμησε να περικόψει μισθούς και συντάξεις ενώ δεν τόλμησε να αντιμετωπίσει την φοροδιαφυγή και την διαφθορά και φοβήθηκε να περιορίσει τον υπέρογκο δημόσιο τομέα.

Επίσης, δεν εμπιστεύονται τον Αντώνη Σαμαρά, όταν μόλις πριν έναν χρόνο το κόμμα του ολοκλήρωνε την καταστροφή των δημοσιονομικών της χώρας, ενώ είχε ψηφισθεί για εξυγιάνει την κατάσταση. Το κόμμα, που ενώ επικαλούταν ότι θα μεταρρυθμίσει το διεφθαρμένο κράτος, ενίσχυσε με εκπληκτική ακρίβεια όλα τα φαινόμενα που κατέκρινε. Και ενώ του δόθηκε και αυτού, η ευκαιρία να δείξει αν είναι διαφορετικός, αυτός επανέλαβε την κλασική συνταγή του λαϊκισμού και της στείρας αντιπολίτευσης.

Και παρόλο που και οι δύο ευαγγελίζονται ότι είναι «νέοι ηγέτες» των κομμάτων τους, με νέες ιδέες και άλλες αντιλήψεις, αποδεικνύουν κάθε μέρα ότι είναι συνέχεια των προηγούμενων και αυτά τα δύο κόμματα δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ. Απλά, όταν ζορίζονται αντικαθιστούν τον αρχηγό και τα 3-4 πιό προβεβλημένα στελέχη ενώ παραμένουν ίδιοι, όλοι οι παρατρεχάμενοι στα υπουργεία, στους οργανισμούς, στις ΔΕΚΟ και στις επιχειρήσεις που συνεργάζονται, δηλαδή όλοι όσοι διαχειρίζονται και ασκούν την εξουσία.

Αυτό που με ενοχλεί πιο πολύ από όλα, είναι ότι και οι δύο κάνουν μια 3η παραδοχή, την πιο εκνευριστική από όλες. Συνεχίζουν να είναι σίγουροι ότι θα ψηφισθούν οι υποψήφιοί του ενός από τα δύο αυτά κόμματα και όχι κάποιου άλλου. Είναι απόλυτα σίγουροι ότι οι Έλληνες ξεχνάνε γρήγορα, πείθονται εύκολα και φοβούνται να απομακρυνθούνε από αυτά τα δύο κόμματα. Με ενοχλεί δε, γιατί φοβάμαι ότι έχουν δίκιο.

Για μένα, το διακύβευμα αυτών των εκλογών είναι ή καταψήφιση των υποψηφίων και των υποψηφίων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, στέλνοντας το μήνυμα ότι οι Έλληνες επιτέλους άρχισαν να αποκτούν πολιτική ωριμότητα.

Στην σημερινή συγκυρία έχει μεγαλύτερη σημασία να απεμπλακούν οι Έλληνες από τα κόμματα που έφεραν την χώρα σε αυτό το χάλι, παρά να συμφωνούνε απόλυτα με την πολιτική αντίληψη αυτών που θα ψηφίσουν.
Σε κάθε περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ μας έχουν αποδείξει ότι ούτε ιδεολογία έχουν, ούτε συνέπεια διαθέτουν.

Γιαυτό λοιπόν, προτείνω όταν μπούμε στην κάλπη να πετάξουμε τα ψηφοδέλτια των υποψηφίων που υποστηρίζονται από το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ και να διαλέξουμε από τα υπόλοιπα ψηφοδέλτια τον (πραγματικά) ανεξάρτητο υποψήφιο ή τον υποψήφιο του μικρού κόμματος που πιστεύουμε ότι είναι πιο κοντά σε εμάς.

Ας κάνουμε για μια φορά την υπέρβασή μας. Νομίζετε ότι έχουμε να χάσουμε τίποτα ?

Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010

ο Επαμεινώνδας

Ο Επαμεινώνδας είναι φίλος μου.

Γνωριστήκαμε πριν από 25 περίπου χρόνια, την περίοδο που ήμασταν φοιτητές και έχουμε μοιρασθεί ατέλειωτες ώρες συζητήσεων, ξενυχτιών και μπεκροκατανύξεων. Τα  τελευταία χρόνια βλεπόμαστε λιγότερο συχνά αλλά διατηρούμε ακόμα στις επαφές μας, ένα μέρος της ζωντάνιας των φοιτητικών μας χρόνων.

Ο Επαμεινώνδας είναι Πόντιος με όλα τα θετικά και αρνητικά που αυτό σημαίνει, με κυριότερο την ισχυρογνωμοσύνη. Οποίος προσπάθησε να αλλάξει γνώμη σε έναν Πόντιο, καταλαβαίνει για τι μιλάω.

Ο Επαμεινώνδας είναι αριστερός και κατάγεται από αριστερή οικογένεια με συμμετοχή στον εμφύλιο και σωρεία φυλακίσεων, διώξεων και  αποκλεισμών στις περγαμηνές της. Ο πατέρας του, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα  κατάφερε, παρ ’όλες τις διώξεις, να ζήσει αξιοπρεπώς την οικογένεια του Επαμεινώνδα, κάνοντας τον εργολάβο οικοδομών σε 2-3 πόλεις της Ελλάδος που αναγκάσθηκε να μετακομίσει.

Ο Επαμεινώνδας σπούδασε οικονομικά, έκανε μάλιστα και μεταπτυχιακά στην Γαλλία, πάνω στην μακροοικονομία. Μετά το τέλος της στρατιωτικής του θητείας, άνοιξε ένα λογιστικό γραφείο το οποίο αναπτύχθηκε και σήμερα  απασχολεί 7 άτομα.

Ο Επαμεινώνδας έχει ένα μεγάλο πρόβλημα. Δεν γουστάρει τους δημοσίους υπαλλήλους και έχει μεγάλο κόλλημα με αυτό. Τους κατηγορεί, όπου βρεθεί και όπου σταθεί, ενώ ψάχνει συνέχεια για δημοσιεύματα, στοιχεία και περιστατικά που θα τον βοηθήσουν στην επιχειρηματολογία του.  

« στην οικογένειά μου, εδώ και 3 τρεις γενεές  δε είχαμε κανέναν δημόσιο υπάλληλο» λέει συχνά με υπερηφάνεια. «ο τελευταίος δημόσιος υπάλληλος που είχαμε, ήταν ο αδελφός του παππού μου, που ήταν υπάλληλος στην Bank Ottoman στην Τραπεζούντα»

Το κόλλημα του αυτό, ίσως σχετίζεται με τις άλλες δύο ιδιότητες του, Πόντιος και αριστερός, οι οποίες απέκλειαν την οικογένεια του από το δημόσιο, καθώς ούτε μπάρμπα από την Κορώνη είχε, λόγω προσφυγικής καταγωγής, ούτε  «καθαρό» πρόσωπο για την Ελληνική διοίκηση εκείνων των χρόνων. Μπορεί επίσης να σχετίζεται και με την Άννα, νεαρή υπάλληλο της εφορείας, μεγάλο έρωτα του Επαμεινώνδα  προ 20-ετίας, η οποία όμως τον παράτησε για κάποιον άλλο, δημόσιο υπάλληλο και αυτόν, επειδή της προσέφερε μεγαλύτερη ασφάλεια, σαν πιθανός μελλοντικός σύζυγος.

Το κόλλημα του αυτό, του δημιούργησε πολλά προβλήματα σε όλους τους τομείς της ζωής του, ξεκινώντας από τον επαγγελματικό όπου μόνιμα μαλώνει και κακοκαρδίζει τους υπάλληλους των Εφορειών, με τους οποίους, λόγω δουλειάς, συναλλάσσεται καθημερινά. Παρ’ όλα αυτά, πάντα βρίσκει τον τρόπο να κάνει τις δουλειές του σωστά, χωρίς να χρειασθεί να λαδώσει η να υποχρεωθεί σε κανέναν, όπως χαρακτηριστικά υπερηφανεύεται.

Στον προσωπικό του τομέα, ο Επαμεινώνδας μάλωσε σταδιακά με όλους τους φίλους του που έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι, μάλλον γιατί κάπου μέσα του ένοιωσε ότι τον πρόδωσαν και προσχώρησαν στο εχθρό. Ανέχεται μόνο έναν, τον Χάρη, γιατρό του ΕΣΥ, ίσως  γιατί αυτός τον αγαπά πολύ και καταπίνει συχνά τις πομπώδεις κατηγορίες του.

Η πρώην γυναίκα του, Ελσα, δικηγόρος στο επάγγελμα δεν είχε αυτό το κουσούρι όταν γνωρίσθηκαν, αλλά το απέκτησε μετά την γέννηση του δεύτερου παιδιού τους, όταν διορίσθηκε νομικός σύμβουλος στο ΙΚΑ χωρίς να τον ρωτήσει, γιατί  ένοιωθε ότι δεν μπορούσε να μεγαλώσει τα παιδιά τους με τα εξαντλητικά ωράρια του ελεύθερου επαγγελματία. Και ο πόλεμος ξεκίνησε.  Ο Επαμεινώνδας αρνήθηκε να γνωρίσει τους καινούργιους της συναδέλφους και φρόντιζε να λείπει εκτός πόλης, κάθε φορά που υπήρχε κάποια εκδήλωση ή γιορτή στην οποία έπρεπε να παραστεί σαν σύζυγός της. Αλίμονο στον συνάδελφό της, που μπορεί να συναντούσαν τυχαία σε κάποιο bar η ταβέρνα και είχε το θράσος να έρθει να καθίσει μαζί τους. Εκτός από  αυτά, η καημένη η Ελσα, υπέμενε καθημερινή κριτική, υπονοούμενα ακόμα και προσωπικές προσβολές για την επαγγελματική της οντότητα. Ώσπου μια μέρα δεν άντεξε, τον διαολόστεισε και έφυγε με τα παιδιά. Από την ημέρα που σταμάτησε να κοιμάται με τον εχθρό, ο Επαμεινώνδας ηρέμησε και σταδιακά η σχέση τους βελτιώθηκε σημαντικά. Σημαντικά αλλά όχι πλήρως. Τις προάλλες, όταν η Ελσα, είπε μπροστά του, στον μεγάλο τους γιο, να δώσει εξετάσεις για ένα δίπλωμα υπολογιστών επειδή μετράει στο ΑΣΕΠ, έγινε έξαλλος.  Άρχισε να της φωνάζει ότι διαπαιδαγωγεί λάθος τα παιδιά και ότι ο ίδιος θα θεωρήσει  προσωπική του αποτυχία σαν πατέρας, αν ένα από τα παιδιά του γίνει δημόσιος υπάλληλος. Αυτό έλειπε, να μεγαλώνουμε τον διάβολο στο ίδιο μας το σπίτι.

Εκεί όμως που έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα, είναι με την πολιτική του  ταυτότητα.
«πώς είναι δυνατόν ρε Νώντα, να λες ότι είσαι αριστερός, όταν θέλεις να απολυθούν οι μισοί δημόσιοι υπάλληλοι και όσοι μείνουν να δουλεύουν σαν σκυλιά» τον ρωτάνε συχνά. « δεν ξέρεις, ότι τα κόμματα της Αριστεράς υποστήριζαν πάντα, τα δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων, τις νέες προσλήψεις και πρωτοστατούσαν στις κινητοποιήσεις τους. Πώς μπορεί, εσύ αριστερός, να είσαι εναντίον εργαζομένων»

Τα πρώτα χρόνια, ο Επαμεινώνδας μπλόκαρε γιατί αντιλαμβανόταν ότι ένας από τους στόχους του μετασχηματισμού της κοινωνίας προς το σοσιαλισμό είναι η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής και άρα η μετατροπή των περισσότερων πολιτών σε δημοσίους υπαλλήλους. Ο εχθρός, πάλι στο σπίτι μας.

Και έτσι ο Επαμεινώνδας, ανακάλυψε την ανανεωτική αριστερά, που δεχόταν την ιδιωτική πρωτοβουλία και κριτίκαρε  έντονα την  γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα που δημιούργησε στην Σοβιετική Ένωση, η κρατιστική αντίληψη. «Ας μην μιλήσουμε και για την έλλειψη δημοκρατίας στην οποία οδήγησαν την Σοβιετική Ένωση, οι ανάλγητοι ανώτατοι κρατικοί υπάλληλοι πού έκαναν κατάχρηση εξουσίας, όπως όλοι οι ανώτατοι δημόσιοι υπάλληλοι σε όλον τον κόσμο», έλεγε ο Νώντας.

Έτσι, ο Επαμεινώνδας δημιούργησε σιγά-σιγά την επιχειρηματολογία του.
«η δημοκρατία, που είναι προϋπόθεση για τον σοσιαλισμό, προβλέπει όλοι οι πολίτες να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι  στο κράτος» υποστηρίζει ο Νώντας και συνεχίζει λέγοντας ότι «αυτό καταστρατηγείται με τους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι έχουν προνομιακή αντιμετώπιση σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους πολίτες. Έχουν μονιμότητα στην εργασία τους, χωρίς αξιολόγηση και καμία επίπτωση όσο αντιπαραγωγικοί και αν είναι. Έχουν πολλαπλάσια εργασιακά δικαιώματα (αργίες, γονικές άδειες, αμετάθετο, ωράρια κλπ) και υψηλότερες αμοιβές από τους αντίστοιχους υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα, ειδικότερα στις χαμηλότερες βαθμίδες» και συνεχίζει «ακόμα και αν, μέσα από αγώνες, καταφέρναμε να αυξήσουμε τα δικαιώματα των ιδιωτικών υπαλλήλων, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα κατάφερναν πάλι υψηλότερα, καθόσον οι πελατειακές σχέσεις στην χώρα μας ευνοούν ιδιαίτερα τα συνδικαλιστικά τους όργανα».

Αν δε, τον ρωτήσεις για την μόνιμη υποστήριξη τους από την αριστερά, απαντά ότι «θεωρεί λάθος την άκριτη υποστήριξη τους από ην αριστερά, καθώς προστατεύεται μια ομάδα εργαζομένων, που αφ’ ενός έχουν προνόμια τα οποία δεν ανταποδίδουν στο κοινωνικό σύνολο και αφ’ ετέρου συντηρούν ένα σύστημα που ευνοεί τη διαφθορά, την αναξιοκρατία και την ατιμωρησία, χαρακτηριστικά καθόλου αριστερά».

Τον τελευταίο καιρό, ο Επαμεινώνδας είχε βρει την χαρά του καθώς τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας έχουν στρέψει και άλλους ανθρώπους εναντίον των δημοσίων υπαλλήλων. Τα συνεχή δημοσιεύματα για τα ρετιρέ του δημοσίου, για την διαφθορά και την αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης, που ευθύνονται εν μέρει για την κατάντια της χώρας, τον έκαναν να νοιώθει δικαιωμένος.

«εγώ τα έλεγα τόσα χρόνια και εσείς μου λέγατε ότι είμαι υπερβολικός» έλεγε και ξανάλεγε κάθε φορά που βρισκόμασταν. Και όλος περηφάνια άρχιζε να περιγράφει τι διάβασε στο τάδε περιοδικό ή στο δείνα site ή blog, που επιβεβαίωνε για άλλη μια φορά ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι «κοπρόσκυλα».

Όμως η ζωή έχει τους δικούς της κανόνες και αυτό δεν απετέλεσε εξαίρεση για τον Επαμεινώνδα.

Ήταν μία Τρίτη βράδυ και έβλεπα Λαζόπουλο, όταν με πήρε τηλέφωνο. «θέλω να τα πούμε» μου ζήτησε. «είμαι μπερδεμένος, για πρώτη φορά στην ζωή μου». Ακουγόταν σοβαρό και έτσι αποφάσισα να αφήσω τον Λαζόπουλο στην μέση και να πάω να τον συναντήσω στο μπαράκι που μου πρότεινε.

«Φίλε δεν ξέρω τι μου συμβαίνει, είμαι ερωτευμένος με μία δημόσιο υπάλληλο»  μου είπε κατευθείαν μόλις κάθισα. Ωχ την καημένη, σκέφτηκα. «αλλά αυτή την φορά, δεν με νοιάζει» συμπλήρωσε με νόημα. «και όχι μόνο δεν με νοιάζει αλλά έχω αρχίσει να τους βλέπω με συμπάθεια»

Τον κοίταζα σκεφτικός και αναρωτιόμουν πώς έγινε αυτό.
«κοίτα» μου λεει, «την γνώρισα στον ΟΑΕΔ, που είχα πάει για κάποιο πρόγραμμα επιχορήγησης ασφαλιστικών εισφορών, ενός πελάτη μου. Δεν είχε κόσμο και πήγα κατευθείαν στο πρώτο γκισέ, που ήταν αυτή».

«καλημέρα σας κύριε, πώς μπορώ να σας εξυπηρετήσω ?» με ρώτησε χαμογελώντας. «Δεν μασάω με ευγένειες, κοπρόσκυλο», λεω μέσα μου. Της εξηγώ τι θέλω με αυστηρό ύφος και ενώ περίμενα να αρχίσει τις διευκρινιστικές ερωτήσεις και να μου απαριθμεί τα χαρτιά που απαιτούνται λέγοντάς μου πόσο θα καθυστερήσει, μου λεει «μην ανησυχείτε κύριε, θα το τακτοποιήσω εγώ, το μόνο που θέλω είναι να μου πείτε το ΑΦΜ της επιχείρησης. Μέχρι αύριο θα είναι έτοιμο»  

«Και ενώ είχα πάει προετοιμασμένος για καυγά, φεύγω απορημένος αλλά σίγουρος ότι δεν θα γίνει τίποτα τελικά. Και ενώ  δεν έχω φτάσει καλά-καλά στο γραφείο, χτυπάει το τηλέφωνο και ακούω με έκπληξη την υπάλληλο του ΟΑΕΔ και με ενημερώνει ότι τα χαρτιά είναι έτοιμα και να με ρωτάει αν θέλω να μου τα στείλει με e-mail» .

Ο Επαμεινώνδας τρελάθηκε. Κλονιζόταν η θεωρεία του, ότι όλοι «χαλάνε» μετά από λίγα χρόνια.  «πρώτη φορά μου συμβαίνει αυτό στα 25 χρόνια συνεργασίας με το δημόσιο. Άμεση εξυπηρέτηση ? αποστολή με e-mail ? τηλέφωνο στο γραφείο ? και όλα με ευγένεια ?»

Και έτσι ο Επαμεινώνδας αποφάσισε να την γνωρίσει καλύτερα και να διερευνήσει γιατί . Ξαναπάει λοιπόν σε λίγες ημέρες, στον ΟΑΕΔ δήθεν για μία υπόθεση του και της πιάνει κουβέντα. Μαθαίνει ότι είναι 15 χρόνια στο δημόσιο, χωρισμένη με δύο παιδιά και της ζητάει να βγούνε. Αυτή δέχεται. Στην πρώτη έξοδο, ανακάλυψε γιατί η Νάνσυ, έτσι την λένε, είναι διαφορετική. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αυστραλία και γύρισε στην Ελλάδα μετά τις σπουδές της στα οικονομικά. Ναι, αλλά τα 15 χρόνια στο δημόσιο, πώς δεν την χάλασαν ?

Στο δεύτερο ραντεβού, διαπίστωσε ότι την βρίσκει όμορφη, ιδιαίτερα όταν άρχισε η ίδια να κριτικάρει την δημόσια διοίκηση με τα δικά του επιχειρήματα.
Όταν δε του είπε « μερικές φορές η συμπεριφορά κάποιων συναδέλφων μου, με κάνει να ντρέπομαι που είμαι δημόσιος υπάλληλος», ο Επαμεινώνδας έπεσε. 

Και έτσι, ο Επαμεινώνδας άρχισε σιγά-σιγά να μαλακώνει. Σταμάτησε τις μόνιμες χριστοπαναγίες για τους δημοσίους υπαλλήλους, άρχισε να θεωρεί ότι κάποια από τα αιτήματά τους μπορεί να είναι δίκαια, έφτασε δε στο σημείο, όχι μόνο να βγει ένα βράδυ με κάποιους συναδέλφους της Νάνσυ αλλά πει ότι πέρασε και καλά. 

Όταν δε κάποια ημέρα, του είπα ότι το κάθε κάστρο χρειάζεται τον κατάλληλο δούρειο ίππο για να αλωθεί, συμφώνησε χαμογελώντας.

Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

ο εύζωνας της Ακρόπολης

Πριν από λίγες ημέρες, ανήμερα της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου, έπινα ρακές με φίλους και συζητούσαμε για τα γνωστά θέματα του μνημονίου, της ανασυγκρότησης της χώρας κλπ. Κάποια στιγμή ένας από τους φίλους αναφέρθηκε στην ιστορία του Έλληνα εύζωνα που έπεσε από την Ακρόπολη, τυλιγμένος με την Ελληνική σημαία, όταν οι Γερμανοί μπήκαν στην Αθήνα.

Επειδή πιστεύω, ότι οι περισσότεροι Έλληνες δεν γνωρίζουν το γεγονός, αποφάσισα να ψάξω πληροφορίες στο διαδίκτυο και να γράψω μια ανάρτηση. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι υπάρχουν αρκετά στοιχεία και πολλές απόψεις για το γεγονός αυτό , ακόμα και μετατροπή του σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης.

Στις 27 Απριλίου 1941, οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Αθήνα. Μετά την επίσημη παράδοση της πόλης από τον δήμαρχο Πλυτά, οι Γερμανοί έστειλαν αποσπάσματα στρατιωτών για να υψώσουν την Γερμανική σημεία (σβάστικα) στα βασικά κτίρια της πόλης. Έτσι, ένα από τα απόσπασμα, με επικεφαλής τον ίλαρχο Peter Jacobi, ανέβηκε και στη Ακρόπολη, όπου με έκπληξη διαπίστωσαν ότι υπήρχε σκοπός κάτω από την Ελληνική σημαία. Ο σκοπός ήταν ένας εύζωνας, ο οποίος προφανώς δεν είχε ενημερωθεί ούτε για την παράδοση της πόλης ούτε γνώριζε τι κάνουν σε τέτοιες περιπτώσεις.

Όταν ο Γερμανός λοχαγός του ζήτησε να υποστείλει την σημαία αυτός αρνήθηκε να το κάνει. Έτσι, οι Γερμανοί υπέστειλαν την ελληνική σημαία μόνοι τους και αφού την δίπλωσαν επιμελώς, όπως ορίζει το πρωτόκολλο, την παρέδωσαν στον εύζωνα. Αυτός αγκάλιασε την σημαία και πριν προλάβει να τον σταματήσει κανένας, έπεσε μαζί της στο κενό.

Η Γερμανική διοίκηση, όταν ενημερώθηκε από τον ίλαρχο Jacobi, έμεινε εμβρόντητη από το γεγονός, το οποίο θέλησε να υποβαθμίσει για να μην πάρει διαστάσεις ηρωικής πράξης. Για τον λόγο αυτό, υποχρέωσε την κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου, να εκδώσει ανακοίνωση στον τύπο, ότι ο έλληνας φρουρός της σημαίας έπαθε έμφραγμα από την συγκίνηση και πέθανε όταν οι Γερμανοί του ζήτησαν να υποστείλει την σημαία.

Παρ’ όλα αυτά το γεγονός διαδόθηκε, κυρίως από τους Γερμανούς στρατιώτες του αποσπάσματος και στις 9 Ιουνίου 1941, η βρετανική εφημερίδα Daily Mail το δημοσίευσε με τίτλο «a Greek carries his flag to the death».

Η πράξη του Έλληνα στρατιώτη, εντυπωσίασε τόσο πολύ τις γερμανικές αρχές κατοχής, που ο Γερμανός φρούραρχος στρατηγός von Stume διέταξε, σε παράβαση του πρωτοκόλλου, να υψώνεται στην Ακρόπολη και η Ελληνική σημαία δίπλα στην Γερμανική.

Την πτώση του εύζωνα είδαν αρκετοί κάτοικοι της περιοχής της Πλάκας, κάποιοι από τους οποίους περισυνέλεξαν το σώμα του στην οδό Θρασύλου της Πλάκας και το πήγαν στο Α’ νεκροταφείο, όπου το έθαψαν. Ο ανώνυμος αυτός εύζωνας, σύμφωνα με τα στοιχεία που βρήκαν επάνω του, ήταν ο 18-χρονος Κωνσταντίνος Κουκίδης από τον Πειραιά.

Το γεγονός διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και πήρε διαστάσεις θρύλου που διαδόθηκε έως τις ημέρες μας, ενώ αντίθετα υπάρχουν και κάποιοι που πιστεύουν ότι πρόκειται για φανταστικό γεγονός.

Παρ’ όλο που μέχρι πρόσφατα, ζούσαν αρκετοί αυτόπτες μάρτυρες του γεγονότος, το ΓΕΣ και το Υπουργείο Πολιτισμού, θεωρούν τον Κων/νο Κουκίδη ως ανύπαρκτο πρόσωπο καθώς σε επανειλημμένες έρευνες που έχουν κάνει στα στρατιωτικά αρχεία της εποχής, δεν κατάφεραν να ανακαλύψουν κανέναν στρατιώτη ή εύζωνα με αυτό το όνομα.

Μύθος ή πραγματικότητα, το γεγονός πέρασε στην Ελληνική ιστοριογραφία με υποστηρικτές και πολέμιους της αυθεντικότητάς του.
Την ιστορία επιβεβαιώνει ο τότε διευθυντής της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ) χωρίς όμως να μπορεί να επιβεβαιώσει την ταυτότητα του νεκρού στρατιώτη ενώ αναφέρεται και στα απομνημονεύματά του τότε αρχιεπίσκοπου Χρύσανθου. Αναφορές στο γεγονός υπάρχουν σε αρκετές εφημερίδες της εποχής, στο λεύκωμα «έπεσαν για την ζωή» του ΚΚΕ και στο διήγημα του 1944 «τα άλογα του Κουπύλ» του Μενέλαου Λουντέμη. Στο βιβλίο του Γιάννη Γιαννόπουλου «μυστική Ακρόπολη» ο Κων/νος Κουκίδης αναφέρεται, όχι ως στρατιώτης αλλά ως μέλος της ΕΟΝ Θησείου, η οποία είχε στην δικαιοδοσία της, την φύλαξη της σημαίας της Ακρόπολης , γεγονός που ίσως εξηγεί γιατί δεν βρίσκονται στοιχεία του στα στρατιωτικά αρχεία της εποχής.

Αντίθετα, υπάρχουν αρκετές καταγραφές της ημέρας εκείνης, στις οποίες δεν αναφέρεται το γεγονός, όπως αυτή του Δ.Γατόπουλου στο βιβλίο του 1946 με τίτλο «ιστορία της κατοχής» όπου αναφέρεται ότι στις 27.4.1941, ή έπαρση της σημαίας έγινε στις 10.00, καθυστερημένα λόγω της εισβολής των Γερμανών και υψώθηκαν η Γερμανική και η Ελληνική σημαία.

Ανεξάρτητα με την ύπαρξη ή όχι του Κ. Κουκίδη, ο Δήμος Αθηναίων ανήγειρε με τελετή στις 27.4.2000, επί Δ. Αβραμόπουλου, συμβολική αναθηματική στήλη στο σημείο που εικάζεται ότι βρέθηκε το σώμα του, στην οποία αναγράφεται το όνομα του, ενώ αντίστοιχα η κεντρική πλατεία του στρατοπέδου της προεδρικής φρουράς πίσω από την Βουλή μετονομάσθηκε με το όνομα του.

Για το γεγονός αυτό, έκανε έρευνα ο αντιστασιακός Χαράλαμπος Ρούπας, τη οποία δημοσίευσε στις 12.5.2006 στο Βήμα της Αιγιαλείας, καταγράφοντας τις μαρτυρίες πολλών κατοίκων της περιοχής καθώς και του νεαρού τότε παγοπώλη που με το καρότσι του μετέφερε το σώμα του εύζωνα στο Α’ Νεκροταφείο και το έθαψε. Το γεγονός επιβεβαιώνει, ο επίσης αντιστασιακός Σπύρος Μήλας, ο οποίος σε συνέντευξη στο περιοδικό Ελλοπία τον Μάιο του 1998, αναφέρει ότι τον γνώριζε προσωπικά και τον περιγράφει σαν ακομμάτιστο, οικοδόμο στο επάγγελμα και κάτοικο Περάματος ή Κερατσινίου.

Επειδή θεωρώ το γεγονός αυτό συγκλονιστικό και την πράξη του Ελληνόπουλου ηρωική, θα ήθελα να την μοιρασθώ με όσους τύχει να την διαβάσουν.

Δεν έχει καμία σημασία αν το γεγονός αυτό είναι πραγματικό ή φανταστικό, ούτε αν ο νέος αυτός ήταν στρατιώτης ή ΕΟΝίτης. Σημασία έχει η σημειολογία της πράξης και αυτό που συμβολίζει. Και οι Έλληνες, λαός συναισθηματικός και με πάθος, αρέσκονται στις ηρωικές πράξεις. Και όταν δεν υπάρχουν, τις εφευρίσκουν. Η ψυχή του Έλληνα, περισσότερο από άλλους λαούς, θέλει ήρωες και θρύλους για να τους κάνει πρότυπο και να δημιουργήσει το όραμα που χρειάζεται.

Επειδή πιστεύω ότι οι ιστορία γράφεται από το πάθος και την έμπνευση και όχι από την μεθοδικότητα και την οργάνωση, ιστορίες σαν και αυτήν έχουν σήμερα μεγαλύτερη σημασία από ποτέ. Στην προσπάθεια της κοινωνίας μας να ξαναβρεί τον βηματισμό της, ο Έλληνας θα δημιουργήσει νέα οράματα και νέα πρότυπα τα οποία θα καθορίσουν και την πορεία αυτού του λαού. Μέσα σε αυτά θα πρέπει να βρει νέα πρότυπα για έννοιες όπως πατρίδα και θυσία και να καταφέρει να ξεκολλήσει από ερμηνείες του τύπου εθνικό = εθνικιστικό και άρα κακό για τους Αριστερούς και αντίστροφα καλό για τους ακροδεξιούς.

Η έννοια της «πατρίδας» είναι πολύ ευρύτερη από τα βουνά, την ιστορία και τον πολιτισμό ενός λαού και εμπεριέχει και ανθρωπιστικά στοιχεία, όπως «ανήκω σε ένα σύνολο και προασπίζομαι αυτά που αντιπροσωπεύει» ενώ αντίστοιχα η έννοια της «θυσίας» εμπεριέχει κυρίως το στοιχείο της «προσφοράς στο σύνολο». Για τον λόγο αυτό, προσωπικά πιστεύω ότι το γεγονός της θυσίας του Εύζωνα για το σύμβολο της πατρίδας, αξίζει να συμπεριληφθεί ξανά στις αξίες του νεοέλληνα, συμβολίζοντας ότι στην συνείδηση του κάθε πολίτη, το σύνολο πρέπει να υπερισχύει από το τομάρι του κάθε ενός από εμάς.

Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010

τί έγινε ρε παιδιά ?

Δεν μπορώ να το πιστέψω. Ο Γιωργάκης σήκωσε το ανάστημα του και αντιμίλησε στην Μέρκελ. Και μάλιστα έβγαλε και γλώσσα, λέγοντας της ότι βρίσκει απαράδεκτη την πρόταση της να χάνουν το δικαίωμα ψήφου στην ΕΕ τα κράτη με δημοσιονομικές αποκλίσεις.

Οσο πάει και με εντυπωσιάζει αυτό το παιδί, μέχρι που προβληματίζομαι μήπως τον έχω αδικήσει. Και όχι μόνο αντιμίλησε, αλλά οργάνωσε και τους άλλους "κατατρεγμένους" της ΕΕ να ψηφίσουν εναντίον της Μέρκελ. Αληθινή επανάσταση !

Και τώρα τι θα γίνει που δεν είναι πιά το υπάκουο παιδί ? Μήπως κινδυνεύουμε ? Και αν μας ζητήσει πίσω τα 35 δις που έβαλε η Γερμανία, απο τα 110 δις που πήραμε για την εφαρμογή του μνημονίου? Λέτε να σταματήσουν να μας πουλάνε υποβρύχια, οπτικές ίνες της Siemens ή φορτηγά της Man σε "προνομιακές" τιμές ? Η ακόμα χειρότερα, φοβάμαι μήπως μας κόψουνε τις BMW, τις Mercedes ή τις plasma τηλεοράσεις.

Τί θα απογίνουμε ?

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

πού είσαι Ανδρέα για να δείς

Το είδαμε και αυτό. Μητσοτάκης στηρίζει Παπανδρέου.
Αλλά τι να σου κάνει και αυτός ? Πατέρας είναι. Δεν θα στηρίξει το "σπλάχνο" του?
Το πρόβλημα είναι ότι με τέτοιες δηλώσεις, μάλλον καταφέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα. Εκνευρίζει τους νεοδημοκράτες και τους διώχνει μακρυά απο την κόρη του.

Φαίνεται ότι η εμπάθεια του για τον Σαμαρά, κυριαρχεί τις κινήσεις του και οδηγεί την άλλοτε ψύχραιμη και ορθολογική σκέψη του σε λάθη.

Πιθανώς η ηλικία του (93) , που δεν φαίνεται να επηρέασε την διαύγεια ή την ευστροφία του, διεγείρει έναν ιδιότυπο συναισθηματισμό πού τόν οδηγεί σε λάθη που δεν έκανε παληά.

Παρ' όλα αυτά και επειδή θέλω να είμαι δίκαιος, πρέπει να ομολογήσω ότι οι απόψεις του περί οικονομίας, λιτότητας, περικοπών ήταν πάντα οι ίδιες, απλά αλλάζουν οι θέσεις των κομμάτων ανάλογα με ποιός κυβερνά και ο Μητσοτάκης έχει πιά αδυναμία να ακολουθήσει αυτό το παιχνίδι, που κάποτε έπαιζε άριστα.

Εμένα, που δεν είχα ποτέ πολιτική σχέση μαζί του, δεν με ενοχλεί να τον βλέπω καμιά φορά στην τηλεόραση, καθώς μου υπενθυμίζει την διαχρονική μεταστροφή των πολιτικών πραγμάτων στην χώρα μας ανάλογα με τις φιλοδοξίες ή επιδιώξεις των εκάστοτε ηγετών μας.

Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

τι επιδιώκει ο Γιωργάκης ?

Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω την στάση του Γιωργάκη.

Εδώ και λίγες ημέρες έχει ξεκινήσει ανένδοτο αγώνα, συνδέοντας τις αυτοδιοικητικές εκλογές με την στήριξη της κυβέρνησης του. Απειλεί με πρόωρες εκλογές και σήμερα το βράδυ οργανώνει διακαναλική συνέντευξη στην οποία θα παρομοιάσει τις εκλογές αυτές με δημοψήφισμα.

Σε μιά περίοδο που σιγοκαίει η δυσαρέσκεια για το "μνημόνιο" και η αντιπολίτευση περιμένει να αποκομίσει οφέλη, συνδέοντας τίς αυτοδιοικητικές εκλογές με το μνημόνιο, αυτός φαίνεται σαν να πέφτει στην παγίδα.
Απειλεί, ως νέος Κωνσταντίνος Καραμανλής (ή εγώ ή τα τάνκς) και βάζει στούς Ελληνες το δίλημμα " ή εγώ με το μνημόνιο ή το χάος". Μόνο που, ούτε μεταπολίτευση έχουμε, ούτε έχουν να χάσουν τίποτα, οι περισσότεροι Ελληνες απο το χάος.

Αναρωτιέμαι, ποιοί τον συμβουλεύουν για τις κινήσεις του ? Γιατί πιστεύω, ότι κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε. Αντί να λουφάξει και να προσπαθήσει να αποσυνδέσει τις αυτοδιοικητικές εκλογές απο το μνημόνιο, ώστε σε περίπτωση ήττας να αποδώσει τα κακά αποτελέσματα στίς κακές εμφανίσεις των υποψηφίων, στα προγράμματά τους ή στίς ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών, συνδέει την ήττα με το όνομά του και την πολιτική του. Παίρνει την ευθύνη της προεκλογικής καμπάνιας και βγαίνει μπροστά με μια αυτοπεποίθηση που δεν κατανοώ.

Η μήπως ετοιμάζει και αυτός κάτι ? Ζήλεψε μήπως την τύχη του Κωστάκη ? Μήπως ετοιμάζει και αυτός την αποχώρησή του, γιατί αντιλαμβάνεται ότι δεν γλυτώνουμε την πτώχευση και δεν θέλει να επωμισθεί την ευθύνη της, ειδικά μετά απο τόσα μέτρα που πήρε?

Ποιός θα με βοηθήσει να καταλάβω ?

Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

μετανάστες

Την Κυριακή που μας πέρασε, διαβάζοντας στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, τις απόψεις των υποψήφιων περιφερειαρχών της Αττικής, κοντοστάθηκα στις θέσεις ενός από αυτούς, ο οποίος υποστήριζε ότι τα σημαντικότερα προβλήματα της Αττικής προέρχονται από τους μετανάστες και θα λυθούν, αν δυσκολέψουμε την παραμονή τους στην χώρα μας και τους εξωθήσουμε στην φυγή.

Σε άλλο σημείο της ίδιας εφημερίδας, υπήρχε ένα πολύ καλό άρθρο για την συνεισφορά των μεταναστών στην κοινωνία μας, στο οποίο παρουσιαζόταν αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία, μερικά από τα οποία μεταφέρω :

• 500.000 μετανάστες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ και άλλοι 100.000 ασφαλισμένοι σε ΟΑΕΕ, συνεισφέρουν το 11% των ασφαλιστικών εισφορών στη χώρα μας.
• Οι είσοδος των μεταναστών στο ασφαλιστικό σύστημα μείωσε τη σχέση εργαζόμενων προς συνταξιούχων από 2,5 : 1 (1990) σε 1,8 : 1 δίνοντας ανάσα στα ταμεία, καθώς οι πρώτοι από αυτούς προβλέπεται να αρχίζουν να λαμβάνουν συντάξεις μετά το 2025.
• Το 80% των μεταναστών είναι σε παραγωγική ηλικία (15-64), από τους οποίους το 94% εργάζεται, ενώ στους Έλληνες τα ποσοστά αυτά είναι 64% και 60%, αντίστοιχα.
• 75% των συνολικά 100.000 οικιακών βοηθών, φύλαξης ηλικιωμένων και παιδιών είναι αλλοδαπές, από τις οποίες μόνο το 20% ασφαλίζεται, ενώ για το επάγγελμα αυτό δεν υπάρχει ζήτηση από Ελληνίδες.
• Οι μετανάστες καλύπτουν περισσότερες από 150.000 θέσεις εργασίας στην γεωργία, κτηνοτροφία και κατασκευές, στις οποίες δεν υπάρχει ζήτηση από Έλληνες.
• Οι μετανάστες, καταναλώνουν το 3,1% της συνολικής αξίας αγαθών και υπηρεσιών που καταναλίσκονται στην χώρα μας, ξοδεύοντας κατά μέσο όρο 1.444 ευρώ ανά νοικοκυριό τον μήνα, έναντι 2.317 ευρώ των Ελλήνων.
• 4.617 επιχειρήσεις ανήκουν σε αλλοδαπούς (5,8% της χώρας) προσφέροντας θέσεις εργασίας, όχι μόνο σε μετανάστες.
• Οι μετανάστες έχουν συνολικές καταθέσεις σε Ελληνικές τράπεζες ύψους 3-4 δις ευρώ.
• Το 95% των μεταναστών νοικιάζουν σπίτι από κάποιο συμπατριώτη μας, ενώ μόνο το 5% των μεταναστών έχει πάρει δάνειο για αγορά κατοικίας.
• Η συνδρομή των νόμιμων μεταναστών στο ΑΕΠ, υπολογίζεται στο 2% ενώ των παρανόμων στο 0,5-0,7%
• Οι γεννήσεις από αλλοδαπές τα τελευταία 5 χρόνια αντιπροσωπεύουν το 17% του συνόλου των γεννήσεων και οι αλλοδαποί μαθητές το 9,3% των μαθητών.
• Οι μικτοί γάμοι στην χώρα ξεπερνούν τους 20.000.

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν, ότι οι μετανάστες είναι πια συστατικό κομμάτι της κοινωνίας, αλλά κυρίως της οικονομίας μας και αν λείψουν, τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν θα είναι περισσότερα από αυτά που θα λυθούν.

Όταν υπάρχουν θέσεις εργασίας, τις οποίες δεν διεκδικούν Έλληνες, προτιμώντας να μένουν άνεργοι, συμπεραίνω ότι θα μείνουν κενές αν φύγουν οι μετανάστες. Θα μείνουν επίσης κενά τα σπίτια που νοικιάζουν πλήττοντας και άλλο την αγορά των ακινήτων. Η κατανάλωση και το ΑΕΠ θα μειωθούν, ενώ τα ασφαλιστικά ταμεία θα αντιμετωπίσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα ρευστότητας. Οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά μας θα μείνουν χωρίς φύλαξη και τα σπίτια μας χωρίς καθαριότητα, πιέζοντας περισσότερο τον ελεύθερο χρόνο μας.

Αν στα παραπάνω, προσθέσουμε τον ανθρωπισμό και την ικανότητα αφομοίωσης που πρέπει να έχει μία σύγχρονη κοινωνία στο διαφορετικό, νομίζω ότι πρέπει να αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε πια τους μετανάστες σαν ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας, όπως αντιμετώπισαν εμάς κάποιες άλλες χώρες στο παρελθόν, δίνοντάς τους τις ευκαιρίες που έδωσαν σε εμάς.

Τα περισσότερα από τα προβλήματα που δημιουργούνται σε κάποιες περιοχές από τους μετανάστες είναι κυρίως προβλήματα κακής λειτουργίας του Ελληνικού κράτους και αδυναμίας επιβολής του νόμου και δεν προέρχονται από αυτούς. Δεν μπορώ να φανταστώ, ούτε ότι οι λαοί από τούς οποίους προέρχονται είναι λαοί κλεφτών και εμπόρων ναρκωτικών, ούτε ότι μαζεύτηκαν εδώ όλα τα κατακάθια του πλανήτη.

Αντίθετα πιστεύω, ότι σε μία χώρα, που η μαγκιά έχει αναχθεί σε κυρίαρχη ιδεολογία, η λαμογιά σε στάση επαγγελματικής συναλλαγής και η ατιμωρησία σε συνήθη δικονομική πρακτική, οι αλλοδαποί εκπαιδεύονται όπως ακριβώς τα παιδιά μας. Μιμούνται και μετρούν τα όρια μας.

Όπως, η Ελληνική διοίκηση αδυνατεί να καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή του Έλληνα στο μαγαζάκι του, αδυνατεί να κάνει το ίδιο και με τον αλλοδαπό με τα cd η τις τσάντες. Όταν κάποιοι υπολογίζουν την φοροδιαφυγή του παραεμπορίου στα 4-5 δις ευρώ τον χρόνο, θέλουν να μας πείσουν ότι, αν τα εμπορεύματα αυτά πουλιόταν από τα μαγαζιά τους, το κράτος θα εισέπραττε αυτούς τους φόρους; Όχι φυσικά, απλά θα αυξανόταν η δική τους φοροδιαφυγή ή οποία υπολογίζεται στα 20 δις ευρώ ετησίως.

Όπως η Ελληνική αστυνομία αδυνατεί να μειώσει την εγκληματικότητα των Ελλήνων, αδυνατεί να κάνει το ίδιο και με τους αλλοδαπούς. Και φυσικά, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι είναι ευκολότερο να κλέψεις όταν είσαι απελπισμένος και μάλιστα σε μια κοινωνία που βλέπεις ότι κανείς δεν τιμωρείται.

Τα προβλήματα της Ελληνικής κοινωνίας, μεταφέρονται και στους αλλοδαπούς. οι οποίοι μαθαίνουν να λειτουργούν όπως οι Ελληνες. Η εγκληματικότητα, το παραεμπόριο και η φοροδιαφυγή είναι προβλήματα αδυναμίας του Ελληνικού κράτους και όχι της παρουσίας των ματαναστών και ισχύουν το ίδιο και για τους Έλληνες. Οι μετανάστες τουλάχιστον, δεν έχουν ακόμα το όνειρο να διορισθούν στο Δημόσιο.

Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι και η δική μας χώρα επιβίωσε και αναπτύχθηκε, χάριν στους μετανάστες που για δεκάδες χρόνια έστελναν το μεταναστευτικό συνάλλαγμα πίσω στην πατρίδα, με το οποίο σπούδασαν παιδιά, κτίσθηκαν σπίτια και έγιναν επιχειρήσεις. Ακόμα και οι εθνικοί μας ευεργέτες, ήταν μετανάστες που μεγαλούργησαν στο εξωτερικό.

Ο πολιτισμός πάντα αναπτύχθηκε σε ανοικτές κοινωνίες, που δεχόταν και αφομοίωναν τους ξένους (αρχαία Αθήνα, Ρώμη, Βενετία) όπως επίσης και σε πολυφυλετικές (Γαλλία, Ιταλία, Κίνα κλπ) η πολυεθνικές κοινωνίες (Βυζάντιο κλπ) και όχι σε κλειστές κοινωνίες, λόγω θέσης (Σκανδιναβία) ή άποψης (αρχαία Σπάρτη). Όλοι μας γνωρίζουμε, ότι οι Έλληνες είχαν πάντα έφεση στον πολιτισμό και στις επιστήμες, αφού ακόμα και σήμερα η μίζερη Ελλάδα μας, βγάζει μουσικούς, σκηνοθέτες, συνθέτες, φιλοσόφους και διαπρεπείς επιστήμονες σε πολύ μεγαλύτερη αναλογία από τον πληθυσμό και τους πόρους της.

Ας μην φοβόμαστε λοιπόν τους μετανάστες και ας κάνουμε και τώρα, αυτό που κάναμε σε όλη την πολύχρονη ιστορία μας. Ας κατακτήσουμε αυτούς τους ανθρώπους με τον πολιτισμό, την ανθρωπιά και το φιλότιμό μας και ας τους μετατρέψουμε στην επόμενη γενιά Ελλήνων που θα έχει για ακόμα μια φορά στην ιστορία, λίγο ξένο αίμα αλλά Ελληνική παιδεία.

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010

περί άμεσης δημοκρατίας

Η δημοκρατία θεωρείται από τους περισσότερους, ως το καλύτερο σύστημα διακυβέρνησης καθώς η εξουσία πηγάζει, ασκείται και εξυπηρετεί τα συμφέροντα του συνόλου των πολιτών.

Η δημοκρατία σαν σύστημα διακυβέρνησης, επινοήθηκε και αναπτύχθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, στην αρχαία Αθήνα και είχε την μορφή της άμεσης δημοκρατίας, όπου ο κάθε πολίτης εκπροσωπούσε τον εαυτό του σε όλες τις διαδικασίες της πόλης-κράτους.

Η Αθηναϊκή δημοκρατία, εξελίχθηκε σαν σύστημα σε διάρκεια τουλάχιστον 100 ετών, ξεκινώντας το 590 π.Χ. με τους νόμους του Σόλωνα. Οι βασικότεροι κανόνες του συστήματος εγκαταστάθηκαν το 508 π.Χ. από τον Κλεισθένη, ο οποίος για πολλούς θεωρείται και ο "πατέρας" της δημοκρατίας. Το σύστημα ολοκληρώθηκε από τον Εφιάλτη το 462 π.Χ. με κάποιες ρυθμίσεις που έκανε στους κανόνες του Κλεισθένη.

Το πολίτευμα της δημοκρατίας, πήρε το όνομά του από την σύνθεση των λέξεων Δήμος (=πολίτες με δικαίωμα εκπροσώπησης) και κρατώ (= εξουσιάζω, κυριαρχώ) και μάλλον επινοήθηκε από τους ολιγαρχικούς για να δυσφημίσουν το νέο πολίτευμα, καθώς χρησιμοποίησαν σαν δεύτερο συνθετικό, την λέξη κρατώ που είναι πολιτικά σκληρότερη από το σύνηθες χρησιμοποιούμενο συνθετικό άρχω (=κυβερνώ, διοικώ) όπως μοναρχία, ολιγαρχία κλπ.

Εκτός από την Αθήνα, η δημοκρατία αναπτύχθηκε και σε και άλλες πόλεις της αρχαίας Ελλάδος (Μίλητος, Σάμος, Νάξος, Έφεσος κλπ) αλλά σε καμία δεν εφαρμόσθηκε με την πληρότητα και την αμεσότητα της Αθήνας.

Η Αθηναϊκή δημοκρατία λειτουργούσε μέσω τριών πολιτικών σωμάτων, της εκκλησίας του Δήμου, της βουλής των 500 και των δικαστηρίων.

Η εκκλησία του Δήμου είχε αρμοδιότητες, την εκτελεστική λειτουργία της πόλης (υπογραφή συμφωνιών με άλλες πόλεις, κήρυξη πολέμου, απονομή ιδιότητας πολίτη κλπ), την εκλογή αξιωματούχων (με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και διάρκεια), την ψήφιση νόμων και την εκδίκαση πολιτικών εγκλημάτων. Από τα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα, οι δύο τελευταίες λειτουργίες μεταφέρθηκαν σε μεγάλο βαθμό στα δικαστήρια. Η εκκλησία του Δήμου συνεδρίαζε κατ' αρχάς μία φορά τον μήνα, ενώ από τον 4ο π.Χ. αιώνα, συνεδρίαζε 4 φορές τον μήνα.

Δικαίωμα συμμετοχής στην εκκλησία του Δήμου, είχαν όλοι οι Αθηναίοι πολίτες, δηλαδή όλοι οι άρρενες που είχαν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και ήταν νόμιμα τέκνα Αθηναίων πολιτών και από τους δύο γονείς τους. Επιπλέον αυτών, δικαίωμα συμμετοχής είχαν και κάποιοι μέτοικοι, οι λεγόμενοι ισοτελείς, στους οποίους η εκκλησία του Δήμου παραχωρούσε πολιτικά δικαιώματα μετά από πολύχρονη και σημαντική παρουσία στην πόλη (πχ. Αριστοτέλης). Αντίθετα, η ιδιότητα του πολίτη, μπορούσε να αφαιρεθεί από την εκκλησία του Δήμου, σε όσους χρωστούσαν φόρους ή είχαν καταδικαστεί για κάποια αξιόποινη πράξη. Στην κάθε συνέλευση δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο όσοι παρευρίσκονται και για να είναι έγκυρη η κάθε απόφαση απαιτούσε ελάχιστο αριθμό συμμετεχόντων, που σε κάποιες αποφάσεις έφτανε τις 6.000 πολίτες.

Στην Αθηναϊκή δημοκρατία δεν υπήρχαν κόμματα αλλά ανεξάρτητοι ομιλητές που αγόρευαν υπέρ της άποψής τους. Πολλές φορές δημιουργούνταν ομάδες πολιτών που υποστήριζαν κάποιες απόψεις ή κάποιους χαρισματικούς ομιλητές αλλά ταυτόχρονα υπήρχε ο θεσμός τους εξοστρακισμού (εξορία) που μπορούσε να επιβάλλει η εκκλησία του Δήμου, σε άτομα που συγκέντρωναν μεγάλη εξουσία σαν ασφαλιστική δικλείδα στην επικράτηση των ισχυρών και χαρισματικών. Οι ψηφοφορίες γινόταν με ανάταση του χεριού, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ψήφιζαν με χρωματιστά σφαιρίδια τα οποία έριχναν σε πιθάρι ή με όστρακα (κομμάτια αγγείων) στα οποία έγραφαν συνήθως ονόματα.

Τα δικαστήρια είχαν αρχικά αρμοδιότητα την εκδίκαση αστικών υποθέσεων, δηλαδή διαφορών μεταξύ των πολιτών, ενώ αργότερα προστέθηκαν και υποθέσεις πολιτικών δικών. Στα δικαστήρια δικαίωμα συμμετοχής είχαν οι Αθηναίοι πολίτες που είχαν συμπληρώσει το 30ο έτος της ηλικίας τους και απαιτούσαν επίσης ελάχιστος αριθμός συμμετεχόντων, που ανάλογα με την υπόθεση κυμαινόταν από 200 έως 6.000 άτομα.

Η βουλή των 500 είχε αρμοδιότητες την προετοιμασία των συνελεύσεων της εκκλησίας του Δήμου με συγγραφή εισηγήσεων και την εκπροσώπηση της πόλης σε συγκεκριμένα θέματα. Οι βουλευτές επιλεγόταν με κλήρωση μεταξύ των πολιτών και είχαν δικαίωμα συμμετοχής έως δύο φορές στην ζωή τους. Είχαν θητεία ενός έτους και ήταν το μόνο σώμα που οι εκπρόσωποι του μπορούσαν να διωχθούν για λάθη, παραλήψεις ή ατασθαλίες σε σχέση με την διοίκηση της πόλης. Από τους 500 βουλευτές, κάθε ημέρα εκλεγόταν ένας σαν αρχηγός του κράτους με δικαίωμα μόνο μίας εκλογής στην ζωή του και αρμοδιότητες την προεδρία στην εκκλησία του Δήμου, την κατοχή του ταμείου του κράτους και την εκπροσώπηση σε ξένους επισκέπτες.

Η συμμετοχή στις διαδικασίες της πόλης ήταν προαιρετική, αλλά από αυτήν εξαρτιόταν το κύρος του κάθε πολίτη. Από το 403 π.Χ. θεσπίσθηκε η πληρωμή για την συμμετοχή στην εκκλησία του Δήμου, των πρώτων 6.000 πολιτών που θα εμφανιζόταν.

Η Αθηναϊκή δημοκρατία στηριζόταν στις αρχές της ισονομίας και της ισοπολιτείας, δηλαδή στην αρχή ότι όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο και έχουν ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι στην Πόλη-κράτος. Για την διατήρηση αυτών των αρχών, είχαν θεσπίσει, ένα σύνολο κανόνων και πρακτικών που απέτρεπαν την προνομιακή μεταχείριση κάποιων πολιτών, την κερδοσκοπία εις βάρος του συνόλου και την κατάχρηση εξουσίας. Παράλληλα, οι πολίτες έπρεπε να διατηρούν ένα υψηλό επίπεδο πολιτικής αντίληψης, γνώμης και δεξιότητας ώστε να μην παρασύρονται από χαρισματικούς ρήτορες ή σοφιστές. Για τον λόγο αυτό, η πόλη προωθούσε την συμμετοχή σε εκδηλώσεις που ανέπτυσσαν την πολιτική αντίληψη (π.χ. θέατρο) τις οποίες επιδοτούσε στα λαϊκά στρώματα. Η Δημοκρατία ήταν υποχρέωση των πολιτών και όχι μόνο δικαίωμά τους.

Η Αθηναϊκή δημοκρατία δεν είχε έμμισθους δημόσιους λειτουργούς (δημοσίους υπαλλήλους) και η λειτουργία της πόλης πραγματοποιούταν από τους ίδιους τους πολίτες, που αναλάμβαναν περιοδικά ή με κλήρωση τις θέσεις διακυβέρνησης (πχ ληξίαρχος), ενώ υπήρχαν και ελάχιστοι δούλοι που ανήκαν στην πόλη ή έμμισθοι ξένοι (πχ. Σκύθες ροπαλοφόροι) για την τήρηση της τάξης

Η Αθηναϊκή άμεση δημοκρατία, καταλύθηκε το 322 π.Χ. όταν οι Μακεδόνες κατέλαβαν την Αθήνα, ενώ η προσπάθεια αναβίωσής της κατά το 2ο π.Χ. αιώνα είναι αμφίβολο αν προσέγγισε τον θεσμό των προηγούμενων χρόνων.

Ο θεσμός της άμεσης δημοκρατίας, λειτούργησε στην αρχαία Αθήνα για 186 χρόνια, από το 508 π.Χ. έως το 322 π.Χ. και δεν εφαρμόσθηκε ποτέ ξανά και πουθενά αλλού με την ίδια πιστότητα και αποτελεσματικότητα,

Προσπάθειες εφαρμογής ανάλογου συστήματος (res publica) έγινε την ίδια περίοδο, στην αρχαία Ρώμη, μετά την εκθρόνιση του τελευταίου βασιλιά Λεύκιου Ταρκίνιου το 509 π.Χ. αλλά γρήγορα κατέληξε σε λαϊκή αριστοκρατία, με διαχωρισμό των πολιτών σε πατρικίους και πληβείους και ουσιαστική διακυβέρνηση της πόλης από τους πρώτους.

Πολλούς αιώνες μετά, σε κάποιες περιοχές της Ευρώπης, επιχειρήθηκε να εφαρμοσθούν συστήματα διακυβέρνησης που είχαν στοιχεία της αρχαιοελληνικής άμεσης δημοκρατίας αλλά χωρίς διάρκεια και ιδιαίτερη επιτυχία, γιατί μάλλον αποτελούσαν προσπάθειες αυτοδιαχείρησης έξω απο τα πλαίσια της μεσαιωνικής φεουδαρχίας και όχι συνειδητές προσπάθειες αναβίωσης του θεσμού.

Ετσι, στοιχεία άμεσης δημοκρατίας εμφάνισε η Γαληνότατη Δημοκρατία της Βενετίας, στα πρώτα χρόνια της ύπαρξής της, τον 8ο μ.Χ. αιώνα, με την αμεσότητα της γενικής συνέλευσης (arengo) των πολιτών να ενσωματώνεται σε ένα σύστημα επί της ουσίας ολιγαρχικό που λειτουργούσε ιεραρχικά υπό τον Δόγη και διάφορα συμβούλια ευγενών. Μέσα από πολλές "συνταγματικές" αλλαγές, λαϊκές εξεγέρσεις και δολοφονίες δόγηδων, η μεσαιωνική αυτή κοινότητα (κομμούνα) καταλύθηκε το 1297 μ.Χ. με περιορισμό των ελευθεριών των πολιτών και ενίσχυση της εξουσίας της αριστοκρατίας.

Την περίοδο αυτή συναντώνται στοιχεία άμεσης δημοκρατίας, στις κυνηγητικές κοινότητες των Σκανδιναβικών χωρών (Ισλανδία, Νορβηγία, Δανία), με την θέσπιση από τον 8ο μ.Χ. αιώνα, της συνάθροισης των ελεύθερων ανθρώπων (thing ή ting) σε καθορισμένο τόπο και χρόνο, με σκοπό να νομοθετήσουν και να αποδώσουν δικαιοσύνη.

Κάποιοι μελετητές διακρίνουν στοιχεία άμεσης δημοκρατίας στο κίνημα των Ζηλωτών που κατέλαβε την εξουσία της πόλης της Θεσσαλονίκης, από το 1342 έως το 1349, εν μέσω της διαπάλης του Ιωάννη Καντακουζηνού με τον δούκα Αλέξιο Απόκαυκο για την κατάληψη του Βυζαντινού θρόνου. Η κίνηση αυτή, ήταν αποτέλεσμα της λαϊκής δυσαρέσκειας απέναντι στην ελέω θεού διοίκηση των ευγενών της Βυζαντινής περιόδου και αποτελούσε μάλλον προσπάθεια διοίκησης της πόλης εκτός αυτοκρατορικών θεσμών, παρά εφαρμογής της άμεσης δημοκρατίας.

Στο κοντινό παρελθόν, στοιχεία άμεσης δημοκρατίας, επικεντρωμένα όμως στην διαχείριση της παραγωγής, εμφάνισε και η Παρισινή κομμούνα που είχε την εξουσία της πόλης του Παρισιού από τις 26/3 έως τις 18/5/1871. Στους λίγους μήνες που διήρκεσε, το Παρίσι διοικούταν από γενική συνέλευση των πολιτών η οποία εξέλεγε ανακλητούς εκπροσώπους, θέσπισε ενιαίο μισθό για όλα τα επαγγέλματα και αντικατέστησε τον στρατό με πολιτοφυλακή.
Σήμερα, αρκετά κράτη του πλανήτη έχουν δημοκρατικό πολίτευμα, αλλά κανένα δε εφαρμόζει τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας. Ο τύπος της δημοκρατίας που εφαρμόζεται είναι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, όπου οι πολίτες ψηφίζουν κάθε 4 χρόνια αντιπροσώπους (βουλευτές, γερουσιαστές) οι οποίοι τους εκπροσωπούν εν λευκώ μέχρι τις επόμενες εκλογές. Ασφαλιστική δικλείδα του συστήματος είναι η ύπαρξη κομμάτων που αντιπολιτεύονται, η ανάπτυξη της δημοσιογραφίας σαν θεσμικός φορέας ελέγχου της εξουσίας και η δυνατότητα οργάνωσης των πολιτών σε συνδικάτα, σωματεία, συλλόγους κλπ που έχουν την δυνατότητα να εκφράσουν την αντίθεση τους στους κυβερνώντες.

Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

Ελληνες και Κινέζοι

Οι Ελληνες και οι Κινέζοι δημιούργησαν δύο απο τους αρχαιότερους, μακροβιότερους αλλά και σημαντικότερους πολιτισμούς του κόσμου. Οι δύο πολιτισμοί αναπτύχθηκαν παράλληλα σε δύο διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, χωρίς να επηρεάσει ο ένας τον άλλον, έχοντας όμως παράλληλες περιόδους ακμής και παρακμής και αντίστοιχες πτυχές στην ιστορία τους.

Οι δυο λαοί ξεκινάνε παράλληλα την ιστορία τους, με την γεωργία και την διατήρηση ζώων να αναφέρονται και στις δύο περιοχές από την 5η χιλιετία π.Χ, ενώ η κεραμική και η ιατρική αρχίζουν να αναπτύσσονται παράλληλα από την 3η χιλιετία π.Χ. Οι δυο λαοί εφευρίσκουν σχεδόν παράλληλα την γραφή κατά την 2η χιλιετία π.Χ. Οι Κινέζοι μετρούν τον χρόνο από τις περιστροφές της σελήνης ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ., ενώ οι Ελληνες δημιουργούν το πρώτο ηλιακό ημερολόγιο τον 6ο αιώνα π.Χ. με τον Αναξίμανδρο, και σχεδιάζουν τον πρώτο χάρτη της τότε γνωστής γής, στον οποίον δεν περιλαμβανόταν η Κίνα. Και οι δυο λαοί ανέπτυξαν την φιλοσοφία, το θέατρο και τις επιστήμες. Η επιστημονική ανάπτυξη της αστρονομίας ξεκινάει στην Ελλάδα από τον 6ο αιώνα π.Χ., ενώ το πρώτο αστεροσκοπείο στον κόσμο, κτίστηκε στο Πεκίνο το 1279 μ.Χ.

Και οι δυο λαοί έκαναν μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις που επηρέασαν την πορεία της ανθρωπότητας. Οι Ελληνες πρώτοι ανακάλυψαν το αλφάβητο (10ος αιώνας π.Χ.), τον ηλεκτρισμό, την κλεψύδρα και ήταν οι πρώτοι που έκοψαν νομίσματα τον 7ο π.Χ αιώνα, ενώ οι Κινέζοι ανακάλυψαν από τον 11ο μ.Χ. αιώνα, το μπαρούτι, την τυπογραφία και την πυξίδα.

Όταν τον 5ο αιώνα π.Χ. η Ελλάδα ζούσε το μεγαλείο του "χρυσού αιώνα" , στην Κίνα ο Κομφούκιος έθετε τις αρχές της Κινεζικής φιλοσοφίας. Η διδασκαλία του στηρίζεται περισσότερο στην ηθική, παρά στην θεολογία και είναι προσανατολισμένη στον "ορθό" τρόπο ζωής, την συμπεριφορά του ανθρώπου καθώς και τον τρόπο διακυβέρνησης του. Οι Ελληνες ανακαλύπτουν την δημοκρατία και οι Κινέζοι τον σωστό πολίτη.

Έως τον 2ο π.Χ. η Κίνα ήταν χωρισμένη σε βασίλεια που ανταγωνίζονταν μεταξύ τους, όπως οι πόλεις-κράτη στην Ελλάδα, ενώ το 221 π.Χ. ο Κίν Σι Χουάνγκι-Τί, ένωσε μετά από πολέμους τα βασίλεια αυτά σε μία αυτοκρατορία, όπως ακριβώς έκανε ο Φίλιππος Β' το 338 π.Χ. μετά την νικηφόρα μάχη της Χαιρώνειας. Για να αποφύγει δε, τις επιδρομές των Μογγόλων, ο πρώτος αυτοκράτορας της Κίνας, ξεκίνησε την κατασκευή του Σινικού τείχους.

Η δυσκολία διατήρησης της αχανούς αυτής αυτοκρατορίας και η μόνιμη απειλή των Μογγόλων, οδήγησε κατά τον Μεσαίωνα, την Κίνα σε πολλές εναλλαγές δυναστειών στη εξουσία, φεουδαρχικούς πολέμους και διαπλοκή, ενώ οι Ελληνες την αντίστοιχη περίοδο, προσπαθούσαν με τον ίδιο τρόπο, να να διατηρήσουν την ακεραιότητα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας από τους εξωτερικούς επιδρομείς.

Η μόνη φορά που η μοίρα του ενός λαού επηρεάσθηκε από την μοίρα του άλλου, ήταν τον 13ο αιώνα, με τους επεκτατικούς πολέμους των Μογγόλων. Το 1264 μ.Χ., ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος πάντρεψε, για διπλωματικούς λόγους, την κόρη του Μαρία, με τον Αμπακά, ανιψιό του βασιλιά των Μογγόλων Κιουμπλάι Χάν, στέλνοντας την να μείνει στην τότε πρωτεύουσα τους, Σανγκτού στα σύνορα με την Κίνα. Η συμμαχία αυτή άλλαξε τα σχέδια του Κιουμπλάι Χάν να επεκταθεί πρός την Δύση, στρέφοντάς τον πρός την Κίνα, την οποία κατέκτησε το 1279 μ.Χ. Μετά τον θάνατο του Κιουμπλάι Χάν το 1294 μ.Χ. οι εσωτερικές έριδες των Μογγόλων βοηθούν τους Κινέζους να ανακτήσουν την αυτοκρατορία τους το 1368 μ.Χ., ενώ στρέφουν για άλλη μια φορά τους Μογγόλους προς την Δύση. Οι επιδρομές προς την Δύση τους φέρνουν αντιμέτωπους με τους Οθωμανούς , τους οποίους νικούν κατά κράτος το 1402 μ.Χ. στην μάχη της Άγκυρας, αναβάλλοντας για μισό αιώνα την δική μας υποδούλωση στο τουρανο-μογγολικής προέλευσης φύλο των Οθωμανών.

Βασική διαφορά στην ιστορία των δύο πολιτισμών είναι η εσωστρέφεια των Κινέζων, που σε αντίθεση με τους Ελληνες, δεν επιδίωξαν ποτέ να επεκτείνουν τα σύνορά τους ούτε να κάνουν αποικίες ή εμπορικούς σταθμούς στο εξωτερικό. Επίσης, δεν ενδιαφέρθηκαν να αναπτύξουν το εξωτερικό εμπόριο και όλες οι εμπορικές πράξεις προς το εξωτερικό γινόταν πάντα απο ξένους εμπόρους που επισκέπτονταν την Κίνα.

Στην παράλληλη μακρόχρονη ιστορία τους, οι δυο λαοί ήρθαν ελάχιστες φορές σε επαφή , ενώ καμία δεν ήταν αρνητική ή πολεμική. Η πρώτη επαφή των δύο λαών εκτιμάται ότι έγινε στον 6-7ο π.Χ. αιώνα, μέσω προϊόντων τους, τα οποία ενδιάμεσοι λαοί (Μήδοι, Πέρσες, Φοίνικες κλπ) μετέφεραν από τον έναν λαό στον άλλον. Το γεγονός αυτό μαρτυρεί η παρουσία ελληνικών προϊόντων κεραμικής και χειροτεχνίας σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κίνα, ακόμα και ενδείξεις εξαγωγών ελαιολάδου και ελιάς στην μακρινή αυτή περιοχή. Αντίστοιχα, οι Ελληνες των Ιωνικών πόλεων γνώριζαν από τον 9ο αιώνα π.Χ. το μετάξι και τα μεταξωτά υφάσματα, αλλά πίστευαν ότι πρόκειται για φυτική ίνα. Επιπλέον, από τον 6ο αιώνα π.Χ μνημονεύονται στον Ελλαδικό χώρο, τα κινεζικής προέλευσης μπαχαρικά μοσχοκάρυδο και διαφόρων ειδών πιπέρια, ενώ από τον 2ο αιώνα π.Χ. , οι Ελληνες χρησιμοποιούσαν την κάσσια (κινέζικη κανέλα), την οποία ονόμαζαν αρτεμισία, προς τιμήν της θεάς Άρτεμις, όπως επίσης και το άγνωστο σήμερα μπαχαρικό ασαφετίδα.
Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν, ότι τον 6ο αιώνα π.Χ. έγινε η πρώτη φυσική επαφή των δύο λαών, όταν Ελληνες έμποροι προσέγγισαν δια θαλάσσης τις νότιες ακτές της Κίνας για απευθείας ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών, η οποία όμως δεν φαίνεται να συνεχίσθηκε. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η κινέζικη είναι απο τις ελάχιστες γλώσσες, που το όνομα της χώρας μας προέρχεται από το Ελλάς. Έτσι, στα κινέζικα η Ελλάδα, ονομάζεται Σελλά που πιθανώς να προέρχεται από το προ-ομηρικό Σελλάς (=χώρα του φωτός).

Η πρώτη καταγεγραμμένη επαφή των δύο πολιτισμών, χρονολογείται απο τον 4ο π.Χ αιώνα, όταν ο Μ.Αλεξάνδρος, κατέκτησε τις επαρχίες της Βακτριανής και της Σογδιανής, στα δυτικά σύνορα της Κίνας και ίδρυσε πόλεις στην περιοχή. Το 1993, Κινέζοι και Ιάπωνες αρχαιολόγοι, ανακάλυψαν τα ερείπια ελληνικής πόλης κοντά στα σύνορα με το Τατζικιστάν. Πρόκειται για την αρχαία πόλη Νίγια, την οποία πρώτος προσδιόρισε το 1903, ο Βρετανός εξερευνητής σερ Ορελ Στέιν, από αφηγήσεις Κινέζων χωρικών της περιοχής. Στα ερείπια, βρέθηκαν έπιπλα ελληνικής τεχνοτροπίας, ανάγλυφες παραστάσεις με μαιάνδρους και άλλα αρχαιοελληνικά σύμβολα καθώς και ελληνικοί αμφορείς, που χρονολογήθηκαν στον 4ο π.Χ. αιώνα. Η πόλη εικάζεται ότι ιδρύθηκε από στρατιώτες του Μ.Αλεξάνδρου ή από άμεσους απογόνους τους που έμειναν στην περιοχή. Την παρουσία Ελλήνων στην νοτιοδυτική Κίνα, μαρτυρά και η ονομασία των κατοίκων της περιοχής ως Ντάι Γουάν (=μεγάλοι Ιωνες). Οι Ελληνες στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με τους Κινέζους, καθώς το Ελληνιστικό βασίλειο της Βακτριανής έκανε αποδεδειγμένα εμπόριο με την Κίνα, απο το 250 π.Χ. έως το 130 μ.Χ. που καταλύθηκε, μεταφέροντας από εκεί προς την Ελλάδα, μετάξι και μπαχαρικά.

Πρόσφατα, η αρχαιολογική σκαπάνη ανακάλυψε στην περιοχή Shaanxi της βορειοδυτικής Κίνας, την σαρκοφάγο της αυτοκράτειρας Γού Χουιφέι που πέθανε το 737 μ.Χ. Η σαρκοφάγος είναι ελληνικής τεχνοτροπίας, μαρμάρινη, με ανάγλυφες παραστάσεις πολεμιστών που έχουν ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά και ζώων (λιοντάρια, τράγοι, ελάφια) που δεν υπάρχουν στην περιοχή.

Το μοναδικό άνοιγμα της Κίνας στον υπόλοιπο κόσμο, συνέπεσε με τα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, όταν ο θρυλικός ναύαρχος Ζαν Χέ περιέπλευσε απο το 1405 έως το 1433 μ.Χ, όλες τις ακτές τής Νοτίου Ασίας από την Κίνα έως την Αραβία και τις ακτές της Ανατολικής Αφρικής. Με στόλο 300 πλοίων, ο πρωτοπόρος αυτός Κινέζος, προσπάθησε να ανοίξει εμπορικούς δρόμους και να φέρει την Κίνα πιο κοντά στον υπόλοιπο κόσμο. Η προσπάθεια του όμως εγκαταλείφθηκε καθώς η Κίνα επέλεξε και πάλι τον δρόμο του απομονωτισμού και οι δυο λαοί δεν συναντήθηκαν και πάλι.
Οι δυο λαοί ήρθαν σε πρώτη ουσιαστική επαφή τα τελευταία 20 χρόνια, με την διάδοση των κινέζικων προϊόντων ανά τον πλανήτη και την μετανάστευση κάποιων Κινέζων στην χώρα μας. Έτσι, στην Ελλάδα σήμερα ζουν περίπου 30.000 Κινέζοι, ενώ στην Κίνα οι Έλληνες δεν ξεπερνούν τους 100.

Σήμερα, η Κίνα είναι η 2η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, η 1η σε πληθυσμό και 4η σε έκταση χώρα του κόσμου και το μόνο που μας συνδέει με αυτήν είναι ότι και οι δύο λαοί έχουν ένδοξους προγόνους.

Λέτε, μετά 70 αιώνες παράλληλης ιστορίας, τα δύο έθνη να συναντηθούν και η ακμή του ενός να αντιστρέψει την παρακμή του άλλου ? Λέτε, τελικά να τους πείσουμε να αρχίσουν να τρώνε ο καθένας από μία ελιά και να πίνουν από ένα ποτήρι ελληνικό κρασί, τον χρόνο ?