Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

τι θα γίνει στις 7 Μαίου;

Εκλογές της 6ης Μαίου 2012. Οι πιο δύσκολες και καθοριστικές για την πορεία της χώρας εδώ και πολλές δεκαετίες.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ρευστότητα. Τα δύο «μεγάλα» κόμματα (ΠαΣοΚ και ΝΔ) εμφανίζονται με χαμηλά ποσοστά και οι αρχηγοί τους αγωνίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή να συσπειρώσουν τους οπαδούς τους. Τα «μικρά» κόμματα ανεβαίνουν, ενώ τα νέα κόμματα που έχουν εμφανισθεί, παρουσιάζουν επίσης υψηλά δημοσκοπικά ποσοστά.

Πώς θα ψηφίσουν οι Έλληνες και τι θα γίνει στις 7 Μαίου; Τι συνεργασίες θα προκύψουν την επομένη των εκλογών και ποια κόμματα θα εμφανιστούν από το παράθυρο στην νέα κυβέρνηση, παρ’ όλο που καταψηφίσθηκαν από τον λαό; Κυρίως όμως, τι πολιτική εξόδου απο τη κρίση, θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση;

Τα παραπάνω ερωτήματα βασανίζουν τους 'Ελληνες, καθώς προσπαθούν να βρούν τι θα ρίξουν στην κάλπη.

Οσον αφορά, την επόμενη κυβέρνηση, νομίζω ότι τα πιθανότερα σενάρια είναι τα εξής :

Σενάριο 1ο
Η ΝΔ παίρνει κοντά στο 35% και πλησιάζει την αυτοδυναμία.
Σε αυτή την περίπτωση, πιστεύω ότι ο Σαμαράς θα απορρίψει κάθε συνεργασία και θα προκαλέσει νέες εκλογές με στόχο την επίτευξη αυτοδυναμίας. Στο σενάριο αυτό δίνω πιθανότητα < 5%.

Σενάριο 2ο
Η ΝΔ παίρνει 30-35% και το ΠαΣοΚ πάνω από 20% και τα δύο κόμματα μαζί, έχουν άνετη πλειοψηφία. Αν τα δύο «μεγάλα» κόμματα πάρουν αυτά τα ποσοστά, τότε κάποια απο τα "οριακά" κόμματα (ΔΗΣΥ, Δράση, ΛΑΟΣ) δεν θα μπούν στην Βουλή. Το ΠαΣοΚ θα αισθανθεί δικαιωμένο και  η ΝΔ θα συρθεί, σε σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μαζί του και μάλιστα με πρωθυπουργό άτομο κοινής αποδοχής και όχι τον Σαμαρά. Αρκετά πιθανό σενάριο.

Σενάριο 3ο
Η ΝΔ παίρνει κοντά στο 30% και το ΠαΣοΚ λιγότερο από 20% αλλά τα δύο κόμματα μαζί, έχουν πλειοψηφία. Στην περίπτωση αυτή, θα μπουν στην Βουλή περισσότερα μικρά κόμματα και η ΝΔ θα προσπαθήσει να αποφύγει συνεργασία με το ΠαΣοΚ, επιχειρώντας κυβέρνηση συνεργασίας με τα λοιπά δεξιά κόμματα που θα μπούν στην Βουλή (Ανεξάρτητοι Έλληνες, ΛΑΟΣ, ΔΗΣΥ και Δράση). Η προσπάθεια αυτή πιστεύω ότι έχει μικρές πιθανότητες να ευοδωθεί και η ΝΔ θα οδηγηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης με το ΠαΣοΚ, με τον Σαμαρά πρωθυπουργό. Το πιθανότερο σενάριο.

Σενάριο 4ο
Η ΝΔ παίρνει λιγότερο από 30% και το ΠαΣοΚ περισσότερο από 20% με μικρή διαφορά από την ΝΔ αλλά με άθροισμα των δύο κομμάτων που να δίνει πλειοψηφία. Η ΝΔ θα επιχειρήσει συνεργασία με το ΠαΣοΚ, το οποίο θα νοιώθει νικητής και θα αρνηθεί με σκοπό να πάρει με την σειρά του την εντολή και να σχηματίσει κυβέρνηση με τα αριστερά κόμματα. Σχετικά απίθανο σενάριο.

Σενάριο 5ο
Η ΝΔ παίρνει λιγότερο από 30% και το ΠαΣοΚ λιγότερο από 20% και δεν μπορούν να σχηματίσουν μαζί κυβέρνηση. Μετά από διερευνητικές εντολές σε ΝΔ και ΠαΣοΚ, η εντολή φτάνει στο 3ο κόμμα (πιθανότατα ΣΥΡΙΖΑ) το οποίο θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση «αντιμνημονιακών» αριστερών κομμάτων με την στήριξη ή ανοχή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Στο σενάριο αυτό καθοριστικό ρόλο θα παίξει η στάση του ΚΚΕ, χωρίς το οποίο τα «κουκιά» δεν φτάνουν. Το επιθυμητό σενάριο για πολλούς 'Ελληνες, αλλά με λίγες πιθανότητες να συμβεί, διότι το ΚΚΕ φαίνεται ότι δεν θα κάνει τελικά την υπέρβαση αλλά θα λειτουργήσει για άλλη μιά φορά συντηρητικά.

Οι πολιτικές των κομμάτων σε σχέση με το μνημόνιο και την ΕΕ μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τρείς κατευθύνσεις :

1. Διατήρηση και πλήρης σεβασμός του υπάρχοντος μνημονίου, με μικρές παραχωρήσεις της τρόϊκας όταν τα πράγματα φτάνουν στο απροχώρητο : ΝΔ, ΠαΣοΚ, ΔΗΣΥ, Δράση.

2. Απόρριψη του μνημονίου αλλά με παραμονή της χώρας στο ευρώ και κύριο στόχο την αναδιαπραγμάτευση του σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βάθος : ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Οικολόγοι και άλλα μικρότερα κόμματα, με διαφοροποιήσεις στις πρακτικές και μέθοδους διαπραγμάτευσης.

3. Απόρριψη του μνημονίου και έξοδο από ευρώ-ΕΕ : ΚΚΕ
Τα υπάκουα «μνημονιακά» κόμματα που ευαγγελίζονται την ομαλή ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και ωρύονται ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος εξόδου απο την κρίση, έχουν έναν μεγάλο κίνδυνο : την αλλαγή της πολιτικής που υποστηρίζουν, με πρωτοβουλία της ΕΕ, λόγω αλλαγής συσχετισμών μετά τις Γαλλικές εκλογές και πιθανή πίεση από κινητοποιήσεις σε Ιταλία, Ισπανία κλπ. Θεωρώ, ότι η Γερμανία είναι πλέον απομονωμένη όσο ποτέ και ακόμα και οι ίδιοι έχουν πλέον πεισθεί ότι η συνταγή της λιτότητας τροφοδοτεί την ύφεση, χωρίς προοπτική ανάκαμψης σε καμμία χώρα της ευρωζώνης.

Σε μία τέτοια περίπτωση, τα κόμματα αυτά θα απαξιωθούν πλήρως, ενώ οι αρχηγοί τους θα στιγματισθούν απο την ενδοτικότητά τους απέναντι στους ισχυρούς «φίλους» και την αδυναμία τους να υπερασπισθούν με σθένος τα συμφέροντα της χώρας.

Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική που προτείνουν τα κόμματα αυτά, δεν έχει να προσφέρει τίποτα παραπάνω απο μία απλή διαχείριση των αδυναμιών του συστήματος εις βάρος των Ελλήνων (νέοι φόροι και επιπλέον μειώσεις μισθών όσο η ύφεση βαθαίνει) συνδυασμένη με επικοινωνιακή τρομοκρατία (έξοδος από ευρώ, στάση πληρωμών κλπ) που θα ανατροφοδοτούν την ύφεση.

Αντίστοιχα, τα ανυπάκουα «αντιμνημονιακά» κόμματα, απο τα οποια κανένα δεν έχει ολοκληρωμένη, τεκμηριωμένη και εφαρμόσιμη πρόταση εξόδου από την κρίση, κινδυνεύουν από κάτι άλλο : την έπαρση της ανυπακοής, η οποία ασκεί γοητεία στα πλήθη αλλά μπορεί να σε παρασύρει στην δίνη της ανέφικτης φαντασίωσης. Τα περισσότερα από αυτά τα κόμματα, δεν έχουν ούτε παρελθόν κυβερνητικών σχεδιασμών, ούτε επιβεβαιωμένη ικανότητα διαπραγμάτευσης, αλλά ούτε και έμπειρα στελέχη σε τέτοιες δραστηριότητες. Κατά συνέπεια, οι πολιτικές τους και οι ενέργειές τους έχουν υψηλό ρίσκο αποτυχίας και αντίστροφου αποτελέσματος.

Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω ότι η μόνη ελπίδα διαμόρφωσης μιας νέας στρατηγικής, υπέρβασης της κρίσης θα προέλθει απο κάποιο ή κάποια απο αυτά τα κόμματα. Επίσης, η μόνη ελπίδα ανάδειξης νέων ηγετών θα προέλθει απο τα κόμματα αυτά. Μέσα απο τα δύσκολα, γιατί έτσι γεννιούνται οι ηγέτες. Απο τα δύσκολα.

Οσον αφορά το ΚΚΕ, η θέση του ήταν και παραμένει ξεκάθαρη αλλά μάλλον μη αποδεκτή απο την πλειοψηφία των Ελλήνων, που βλέπουν το μέλλον της χώρας τους συνδεδεμένο με την Ευρώπη και το ευρώ. Στην φάση αυτή, η ιστορία καλεί απεγνωσμένα το ΚΚΕ να δεί κατάφατσα το μέλλον και να αποφασίσει, αν θα αποδεχθεί την νέα πρόκληση της ιστορίας ή θα παραμείνει προσκολλημένο στις δάφνες της πάλαι ποτέ "ένδοξης" κοσμοθεωρίας του.

Οι Ελληνες, σε αυτές τις εκλογές, βρίσκονται όσο ποτέ άλλοτε, εγκλωβισμένοι μεταξύ της  σταθερότητας του ανεπαρκούς και του ρίσκου της αλλαγής του.

Ο χρόνος θα δείξει και η ιστορία θα κρίνει !

Τετάρτη 11 Απριλίου 2012

το τέλος του δικομματισμού ή ένας νέος κύκλος του;

Οι πολυπόθητες εκλογές πλησιάζουν!

Σε έναν περίπου μήνα απο σήμερα, οι Ελληνες θα κληθούν να αποφασίσουν για τους κυβερνήτες τους, στις πιό κρίσιμες εκλογές απο την μεταπολίτευση. Στίς εκλογές, που ίσως ολοκληρώσουν τον κύκλο της μεταπολίτευσης και σηματοδοτήσουν έναν νέο κύκλο της πολιτικής ζωής της χώρας.

Οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ελληνες έχουν αποφασίσει να γυρίσουν αυτή την σελίδα στην ιστορία και να αφήσουν πίσω τον δικομματισμό που μόνο κακά έφερε στην χώρα. Να ψηφίσουν νέα κόμματα ή κόμματα που δεν κυβέρνησαν και να εκλέξουν ανθρώπους που δεν συσχετίσθηκαν με το κακό παρελθόν.

Θα το κάνουν όμως ;

Μιά και μόνο ματιά στην ιστορία αυτού του τόπου, θα αφήσει πολλά ερωτηματικά. Διότι ο δικομματισμός στην σύγχρονη Ελλάδα είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο που επαναλλαμβάνεται σε κύκλους των 30-40 ετών και πάντα με καταστροφικά αποτελέσματα.

Η αντιπαράθεση των "κυβερνητικών" (Μαυροκορδάτος, Μιαούλης κλπ) και "αντικυβερνητικών" (Κολοκοτρώνης) λίγο μετά την απελευθέρωση, οδήγησε στους εμφυλίους πολέμους του 1823-25 και την 1η πτώχευση, που παραλίγο να κοστίσουν την ύπαρξη αυτού του κράτους. Παράλληλα, έδωσε την δυνατότητα στις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής να επιβάλλουν ξενόφερτη βασιλεία (Οθωνας) ώς λύση για την διατήρηση του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους.

Ο δικομματισμός μεταξύ των κομμάτων του Τρικούπη και του Δελληγιάννη οδήγησε στην πτώχευση του 1893 και την επιτήρηση για περισσότερα απο 15 χρόνια απο το ΔΝΤ της εποχής που ισχυροποίησε την Βρετανική επικυριαρχία στην Ελλάδα.

Λίγα χρόνια μετά, ο δικομματισμός μεταξύ Βενιζελικών και Βασιλικών οδήγησε στον εθνικό διχασμό και την μικρασιατική καταστροφή του 1922 και στην συνέχεια, στην πτώχευση του 1932. Οι Εγγλέζοι παρέμεναν εδώ και επέβαλλαν τις επιλογές τους (1ος παγκόσμιος πόλεμος, εκστρατεία της Καλίπολης κλπ).

Ο εμφύλιος 1945-49 ξεπέρασε τα στοιχεία του πολιτικού δικομματισμού (εκλογές, ρουσφέτια κλπ) και οδήγησε τους δύο αντίπαλους πόλους σε ένοπλη σύγκρουση με καταστροφικά αποτελέσματα. Ομως, η πιό αρνητική συμβολή του ήταν ότι έβαλε τις βάσεις για τους δικομματισμούς που ακολούθησαν (Λαϊκό κόμμα-κόμμα Φιλελευθέρων και στην συνέχεα Ενωση Κέντρου-ΕΡΕ) που οδήγησαν στην βία και νοθεία του 1961 και στην δικτατορία του 1967 αλλά κυρίως απομόνωσαν την χώρα, την εποχή που η υπόλοιπη Ευρώπη αναπτυσσόταν και διαμόρφωνε το κοινωνικό κράτος των επόμενων δεκαετιών.

Ο δικομματισμός του ΠΑΣΟΚ με την ΝΔ, που όλοι ζήσαμε, οδήγησε στην τελευταία πτώχευση της χώρας και ξανά σε επιτήρηση απο ξένους, ενώ στέρησε απο την Ελλάδα την δυνατότητα δημιουργίας σύγχρονου κράτους πρόνοιας και ανταγωνιστικής οικονομίας, χάνοντας ακόμα μία ευκαιρία οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.

Δυστυχώς, η πολιτική ιστορία της σύγχρονης Ελλάδος είναι γεμάτη απο πολιτικούς κύκλους αντιπαράθεσης προσωποπαγών κομμάτων, οι οποίοι έκλειναν πάντα με μιά καταστροφή που οδηγούσε τους πολίτες στην δυστυχία και τίς εκάστοτε Μεγάλες Δυνάμεις σε επιβολή επιτήρησης και επικυριαρχίας στη χώρα. Και τα κόμματα-πρόσωπα είχαν πάντα ονοματεπώνυμο.

Και εδώ ξεκινά το πρόβλημα, διότι για να λειτουργήσει ό δικομματισμός υπάρχει μία βασική προϋπόθεση. Η στήριξη του απο τους πολίτες. Η οποία στην Ελλάδα ήταν πάντα απλόχερη, απόλυτη και με πάθος. Και ενώ πάντα, ο δικομματισμός ξεκινούσε με μιά "υγιή" ιδεολογική αντίθεση, συνήθως κατέληξε σε πελατειακές σχέσεις, ρουσφέτια και διαφθορά. Τα οποία ευνοούσαν κάποιους (μερικούς, πάρα πολύ), όμως δεν άφηναν την χώρα να προχωρήσει και να αναπτυχθεί και διαιώνιζαν τον κύκλο της δυσπιστίας των πολιτών στους κυβερνήτες του.

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα είναι ότι οι Ελληνες σχεδόν πάντα έδειχναν αδυναμία να δώσουν τέλος, με πολιτικούς όρους (μέσω εκλογών), στους κύκλους αυτούς του δικομματισμού, παρ' όλα τα δεινά που τους είχαν επιφέρει και σχεδόν πάντα οι κύκλοι αυτοί τελείωναν απο εξωγενείς παραγοντες είτε μέσω της επιβολής δικτατορίας είτε εξ' αιτίας κάποιου σημαντικού ιστορικού γεγονότος (παγκόσμιοι πόλεμοι).

Γιατί τέτοια αδυναμία οι Ελληνες; Οι τόσο ευέλικτοι και προσαρμοστικοί Ελληνες, αδυνατούν να αλλάξουν κάτι που τους καταστρέφει; Μέχρι στιγμής, μάλλον ναί. Και όποιος νομίζει ότι εξαπατώνται από τους πολιτικούς κάνει λάθος, διότι οι Ελληνες είμαστε ένας έξυπνος λαός που κουβαλά σοφία αιώνων. Απλά, βολευόμαστε στο προσωπικό μας συμφέρον και δείχνουμε απροθυμία να ονειρευτούμε μαζί. Ο κάθε ένας ονειρεύεται μόνος του.

Για να δούμε, πώς θα λειτουργήσουμε αυτή την φορά; Θα υπερβούμε το κακό παρελθόν μας και θα εμπιστευτούμε το κοινό μας μέλλον ή ο κάθε ένας θα ξανασκεφθεί το μικροσυμφέρον του και θα κάνει την κολωτούμπα;

γιατί φοβάμαι τις κωλοτούμπες, ειδικά όταν προέρχονται από έναν ολόκληρο λαό.